*مرگ مذهب در آیندهٔ نزدیک!* حجت الاسلام محمد زکایی استاد حوزهٔ علمیهٔ قم😲 در آینده‌ای نه چندان دور و با مرگ نسل‌های دههٔ ۴۰ به پایین، دیگر چیزی به نام مذهب ‌و اعتقاد، در بین نسل‌های جوان، دیده نخواهد شد! مردم، عامل فقر، بیچارگی و گرفتاری خود را، در ایدئولوژی می‌بینند و با مرگ هر روحانی، به ویژه مرگ مسؤولان، شادی خود را بروز می‌دهند! به نظر می‌رسد سیاست، آسیب فراوانی به دین و مذهب در کشورمان وارد ساخته است و ‌هر کدام از ما، متوجه فاصله گرفتن از اعتقادات مذهبی در بین آحاد مردم شده‌ایم. تنها راه نجات دین و مذهب از آسیب بیشتر، خروج روحانیت از پست‌های حکومتی و ‌سیاسی و پرداختن به مسائل اعتقادی جامعه است که البته خیلی دیر شده و نسل‌های ۵۰ تا۹۰ اکثراً بدون مذهب هستند. در صداوسیما، فقط مردم متدین و جامعهٔ دین‌دار نشان داده می‌شوند، ولی در زیر پوست شهر، همهٔ ما می‌دانیم که دیگر چیزی به نام دین در بین اکثریت مردم، موضوعیت و اهمیت ندارد و پنهان کردن صورت مسأله نیز، دردی از بی‌مذهبی، دوا نمی‌کند. ما نتوانستیم در ۴۳ سال، بر اعتقادات مردم بیفزاییم و یا حداقل آن را حفظ کنیم. با تمام بودجه‌های چندین هزار میلیاردی، ده‌ها نهاد دینی و ‌حوزه‌های علمیه، عملاً خروجی آنها صفر و حتی منفی بوده است! متأسّفانه، ما ظاهرسازی و تبلیغ را بر تربیت نسل ترجیح دادیم. اگر در خانواده، ‌اقوام، همکاران و دوستان خود بنگریم، متوجه می‌شویم که به جز چند پیرزن و ‌پیرمرد که آنها هم تربیت شدهٔ سالیان بسیار دورند، اغلب پرورش یافتگان جمهوری اسلامی، حتی نماز نمی‌خوانند که هیج، تمام مظاهر دین را تمسخر می‌کنند! بنابراین‌ آینده نشان می‌دهد ایران تبدیل به بی‌دین‌ترین و سکولارترین کشور مسلمان خواهد شد. نشانه‌های این تغییر بنیادی، در رفتارها و دهن‌کجی‌های جوانان ‌و مردم، به آنچه مسؤولان می‌گویند مشخص است. استقبال بی‌نظیر مردم از نوروز و دیگر جشن‌های ملی غیرمذهبی، از آثار این تغییر بنیادی در عقاید مردم است. پرواضح است که اگر بودجه‌های کلان مذهبی را صرف زدودن فقر می‌کردیم، بیشتر به نتیجه می‌رسیدیم. برخی طلبه‌ها به من می‌گویند که ما نمی‌توانیم‌ با لباس روحانیت، بیرون برویم، زیرا مورد ناسزای مردم قرار می‌گیریم. یک روز یکی از طلبه‌ها به من گفت: فرزند خردسالی دارم، دستش را گرفتم تا برای خرید به بازار برویم، هنگام خروج از منزل به من گفت: اگر با لباس روحانیت بیایی، من با تو بیرون نمی‌آیم! در آنجا با تمام وجودم شرمسار شدم و به یاد سخن آیت‌الله طالقانی افتادم که می‌گفت: روحانیت اگر وارد حکومت شود، نه تنها خود، که دین را نیز از بین خواهد برد! به منزل باز گشتم و درعالم تنهایی گریستم. همسرم متوجه حال خرابم شد و پرسید چرا منقلبی؟ گفتم چرا نباشم؟ امروز بیست سال تحصیل مرا در حوزه، فرزند خردسالم به چالش کشید! ✍ پاسخ اجمالی👇

✍️پاسخی ساده "فاعتبرو ا یا اولی الابصار" به ادعایی پیچیده: "مرگ مذهب در آینده نزدیک" برخی ساده اندیشانه، خود را رندانه می‌نمایند. پاسخ به مسئله مطرح شده در عین پیچیده نمایی، بسیار سهل و ساده است. 😳 🔹یکم. مذهب اگر توحیدی باشد متولی‌اش آفریدگار مذهب است بنابراین حفظ دین و مذهب گروگان اهل مدرسه، مکتب و منبر نیست. لذا دین با افراد نیامده تا با افراد برود. 🔸دوم. انقلاب محصول تحول در بنیان‌های نظری و تغییرات زیرساختی‌ها و در اندیشه و انگیزه‌های انسانی از یک سو و ارزش‌های فرهنگی اجتماعی از سوی دیگر است. بنابراین نمادها و نشانه‌های عینی ضرورتا به تحول بنیاد منتهی نمی‌شود. 🔹سوم. دینداری و یا کم دینی افراد، به تنهایی منشأ تحول نیست بلکه اهمیت در ایجاد تحول در ساختارهای دین‌داری و بددینی است. چنانکه حجم آیات قرآن که به موضوع یهودیت پرداخته بسیار گسترده و حتی نسبت آن با موضوعات مرتبط با سایر ادیان آسمانی و انسانی - مانند مسیحیت و بودیسم - چندین برابر است حال آنکه سهم جمعیت یهودیان به نسبت سایرین بسیار ناچیز و حتی غیر قابل محاسبه است. بنابراین برای دستگاه خلقت مهم توجه به سامانه و ساختار استکبار و دشمنی - مثل ابلیس و یهود - و نه کم دینی و یا بددینی افراد و حتی اجتماعات انسانی است. 🔸چهارم. اگر تفسیر نویسنده محترم را بپذیریم؛ منطقا نبایستی اقبالی به ایام  دینی مانند: محرم، صفر و رمضان از یک سو و اشخاص دین‌دار مانند: شهدای غواص، شهید حججی و شهید سلیمانی از سوی دیگر داشته باشیم. حال آنکه حقایق خلاف ادعاها را ثابت می‌کند. 🔹پنجم. اگر تحلیل نویسنده را در تغییرات نماد و نشانه بپذیریم، ضرورتا فضای ناهنجارهای دهه چهل و پنجاه و در ایران، نباید به انقلاب اسلامی، که بایستی به انقلاب سوسیالیستی یا انقلاب جنسی ختم می‌شد!. 🔸ششم. بر عکس ادعای نویسنده نمادهای فرهنگی و اجتماعی مردم ایران مانند نوروز و یلدا ارتباط وثیقی با باورهای زیرساختی مردم ایران دارد چرا که فلسفه این ایام زدون لایه‌های درون فردی و خودمداری و رفتن به لایه‌های ارتباط میان فردی و جمع گرایی مانند دید و بازدید از اقوام و نزدیکان است که اتفاقا جزو ضروریات حیات انسانی و الهی در ذیل تدبیر صله رحم معنادار می‌شود. 🔹هفتم. اگر قرار بر آن باشد که از مطالبه طفلی دچار شکست در اندیشه و یا با نگاه اجتماعی دچار یاس در انگیزه شویم، بایستی پیامبر مکرم اسلام در فضای تنهایی مکه یا هنگام سنگباران توسط کودکان در طائف و یا امیرالمومنین (ع) را در شرایط سخت مدینه و کوفه، بزرگترین مأیوسان تاریخ می‌یافتیم و یا سیدالشهداء (ع) در صحنه کربلا را بزرگترین شکست خورده ماجرای عاشورا می‌دیدم.🤔 ♻️ یافته راهبردی با وجودی که نبایستی از واقعیت سلطه تمام عیار مدعیان دین‌داری، ولی میدان داری متولیان و منادیان لیبرال سرمایه‌داری بر مناسبات و نهادهای سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و رسانه‌ای کشور در طول چهاردهه چشم پوشی کرد ولی در حقیقت ماجرا و مبتنی بر تجربه تاریخی و بر خلاف نظر برخی محققین!؟ "مردم ایران در زیرساخت‌های فکری و فطری به شدت هنجارمند، ارزش محور و عزت‌مدار و مشتاقانه جستجوگر  تمدن‌ آرایی توحیدمدار هستند." در مجموع برای تایید یا تشکیک در دیدگاه نویسنده متن مذکور و به مصداق توصیه قرآنی "فاعتبرو ا یا اولی الابصار"، برای تجربه مجدد هم که شده منتظر تجلی زیست مومنانه در محرم و اربعین باشیم تا ببینیم و تجربه کنیم. 🧐 ✍️#احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۱۳ تیرماه ۱۴۰۲ه.ش/. 💎کانال تلگرامی #راه_نگار 🔅 @Rahnegar96 💎 کانال ایتا، سروش، روبیکا #راه_نگار 🔅 @Rahnega1401

✍️ عید غدیر خم؛ از معماری ساختار حکمرانی تا تمدن آرایی حیات طیبه 💠 بخش اول. اسرار غدیریه به نظر صاحب این قلم، عید غدیرخم به عنوان عیدالله الاکبر، فراتر از یک حادثه تاریخی و مقصد و خلاصه رسالت انبیاء از مبداء تدبیر الهی و ترسیم کننده الگوی حکمرانی برآمده از رسالت خاتم الانبیاء به عنوان نقطه پایان وحی است. بنابراین غدیر تدبیر خالق از مبدأ ملکوت و برای اداره امور ملک در مقصد مخلوق است. 🔸 مبتنی بر نظریه متوسم؛ سیماشناسی، نشانه شناسی و نمادشناسی یکی از بهترین راه‌های کشف حقایق و پدیده‌های هستی است. بر این اساس ادراک برخی از نمادها و نشانه‌های تدبیر الهی در حجةالاودا و در غدیر خم همچون؛ دستور به توقف امت، اعلان تکمیل دیانت، اعلام ختم رسالت، ابلاغ قطعی وصایت، معرفی مصداق امامت، گرفتن فراگیر بیعت و تهدید نقص رسالت مبدأ پرده‌برداری از سیمای حقیقی عید غدیر است. 🔅با این وجود، مبتنی بر نمادها و نشانه‌های موجود در رخداد آن روز، اعم از محتوای وحی و سیره پیامبر اعظم (ص)، برخی از مهمترین اسرار غدیرخم عبارت است از: ۱. تثبیت نهایی دیانت و تعیین تکلیف رسالت در معرفی انسان کامل شایسته‌، رعایت واجبات بایسته‌ و ترک محرمات ناشایسته؛ ۲. تعیین تکلیف جامعه اسلامی توسط وحی، از طریق تثبیت و ترویج سبک حکمرانی مبتنی بر الگوی غدیر؛ ۳. معرفی سامانه ولایت و امامت به عنوان منبع هدایت فکری و اجتماعی و مرجع سلامت فرهنگی و ایمانی؛ ۴. معرفی سیرت و صورت انسان کامل در شمایل امام هادی و به عنوان الگوی جامع زیست انسانی و حیات مومنانه؛ ۵. تلاش به منظور شناسایی، معرفی، فهم و مرزبندی میان الگوی غدیر و نمادها و نشانه‌های مدل‌های بدیل آن (نمونه‌های مقابل). ادامه دارد... ✍️#️احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۱۵ تیرماه ماه ۱۴۰۲ه.ش/ مصادف با شب عید غدیر ۱۴۴۴ه.ق/ 💎ککانال تلگرامی #راه_نگار 🔅 @Rahnegar96 💎 کانال ایتا، سروش و روبیکا #راه_نگار 🔅 @Rahnegar1401

💠 بخش دوم. الگوی غدیر و مدل‌های حکمرانی مبنی بر اسرار مطرح شده برای فهم الگوی غدیر و با تکیه بر حادثه غدیر می‌توانیم سه چهره از الگو و مدل‌های حکمرانی را ترسیم کنیم: 💎چهره اول. "الگوی حکمرانی ولایت نهاد" سیمای این الگو از حکمرانی در واقعه غدیر خم تجلی یافته است. مهمترین شاخص‌های الگوی حکمرانی غدیر در تکیه بر انتصاب توحیدگرایانه، مردم سالاری دین‌مدارانه، فطرت حق‌جویانه، اسوه‌گرایی مخالصانه، تدبیر حکیمانه، سیاست صادقانه، انتظار موعود گرایانه، حریت مجاهدانه و شایسته سالاری صالحانه است و این الگو "منشاء امت‌سازی" و "موتور محرک تمدن توحیدی" است. 🔅 دستاورد اجتماعی و سیاسی الگوی حکمرانی غدیر ترسیم "حیات طیبه" با تکیه بر "مدیریت کوثری" است که از طریق "افزایش آگاهی" و "تعمیق پرهیزگاری" محقق می‌شود و در اندیشه و رفتار اولیاء الهی و در رأس آنها امیرالمؤمنین (ع) تجلی یافته است. مهمترین جلوه‌های این الگوی حکمرانی در رسالت‌حکیمانه نبوی، تدبیر مدبرانه علوی، نهضت حمایت‌گرانه فاطمی، صلح شرافت‌مندانه حسنی، حماسه عزت‌طلبانه حسینی و تا انتظار موعودگرایانه مهدوی و زعامت ولایت‌مدارانه فقاهتی در عصر حاضر عینیت و تداوم یافته است. 💎 چهره دوم. "خلافت و سلطنت وارثانه" الگوی غدیر دفع کننده تحمیل و ترویج این مدل حکومتی است. رخسار این مدل از حکمرانی در وقایع پس از رحلت نبی مکرم (ص) به ویژه در حاکمیت بنی‌امیه و بنی‌مروان تجلی یافته است. مهمترین شاخص‌های این مدل عبارت از: اسطوره‌سازی متوهمانه، حمیت متعصبانه، اشرافیت مستکبرانه، قومیت نژادپرستانه، قدرت طلبی مستبدانه و سلطنت وارثانه است که منجر به شکل‌گیری ایده "بدویت جاهلانه" شده است. 🔅 دستاورد اجتماعی و سیاسی "خلافت وراثتی" ارائه مدل "مدیریت جبارانه" است که از طریق "اعمال قدرت قاهرانه" و "کسب اقتدار ظالمانه" محقق می‌شود و در عرصه نظر و صحنه عمل طیف گسترده‌ای از سلسله‌های فرسوده و فرتوت اموی، عباسی، پادشاهی و تا مدل‌های حکومتی عشیره‌ای، دوده‌ای و وراثتی دولت‌های منطقه غرب آسیا و خلافت داعشی در عصر حاضر را در بر می‌گیرد. 💎 چهره سوم. "جاهلیت مدرن" الگوی غدیر، نفی کننده تحمیل و ترویج این مدل حکومتی است. سیمای این مدل از حکمرانی از قرون ۱۵ میلادی آغاز و پس از کشف قاره آمریکا به اوج رسید. مهمترین شاخص‌های این مدل عبارت است از: اصالت انسان‌مدارنه، دنیاطلبی زیاده‌خواهانه، سرمایه‌داری زرسالانه، فردیت غریزه‌گرایانه، حیازدایی اباحی‌گرایانه، سیاست‌ورزی عرفی‌گرایانه (سکولاریسم) و قدرت طلبی استعمارگرایانه است که شکل دهنده "لیبرال سرمایه‌داری" و زمینه ساز "تمدن استعمارنو و فرانو" می‌باشد. 🔅 دستاورد اجتماعی و سیاسی "جاهلیت مدرن" مدل "مدیریت تکاثری" است که از طریق "جلب حداکثری ثروت" و "دفع حداکثری شهوت" محقق می‌شود و در عرصه نظر و صحنه عمل طیف گسترده‌ای از دولت‌های لیبرال سرمایه‌داری ریاستی، حزب محوری پارلمانی، پادشاهی مشروطه و مشابه آنها در عصر حاضر را در بر می‌گیرد. ادامه دارد... ✍️#️احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۱۶ تیرماه ماه ۱۴۰۲ه.ش/ مصادف با عید غدیر ۱۴۴۴ه.ق/ 💎کانال تلگرامی #راه_نگار 🔅 @Rahnegar96 💎 کانال ایتا، سروش و روبیکا #راه_نگار 🔅 @Rahnegar1401

💠 بخش سوم. دستاوردهای الگوی غدیر با توجه به محتوایی درونی و منزلت بیرونی غدیر و با تکیه بر "نظریه ترسیم"؛ مجموعه‌ نمادها و نشانه‌های متقن و مدون حاکی از وجود یک تدبیر حکیمانه در ارائه طرح واره‌ای ذهنی و الگوی عینی مطلوب برای حیات انسانی - فرهنگی و زیست اجتماعی - سیاسی است. بر این اساس مهمترین دستاوردهای الگوی غدیر عبارت است از: ☀️ اول. مقصود و مقصد غدیر اقامه ولایت و امامت است. زیرا ولایت و امامت: - به دلیل برخورداری از عصمت درونی؛ قائم به نفس است. - به دلیل برخورداری از حکمت حیات؛ قائمه دین است. - به دلیل انتصاب الهی؛ قیم جامعه است. ☀️ دوم. غدیرخم یک تدبیر الهی و پدیده اجتماعی است برای تثبیت و ترویج "حاکمیت مبتنی بر مدیریت کوثری" است که برآمده از؛ رسالت، ولایت، امامت، هدایت، عدالت، عقلانیت، فضیلت، عزت، رأفت، صداقت، سخاوت، طهارت، رضایت و تربیت" از یک سو و تقبیح و تعلیق "حکومت مبتنی بر خلافت وراثتی و مدیریت تکاثری" است که مرکب از؛ قدرت، ثروت، لذت، منزلت، وراثت، سلطنت، عصبیت، قومیت، ضلالت، جهالت، رذالت، حسادت، غفلت و نخوت" از سوی دیگر است. ☀️ سوم. الگوی غدیر، حیات جامعه ایمانی را در سه سه گام تبیین و ترسیم نموده است: - گام اول. "تدبیر ملکوتی است که با محوریت نبوت و رسالت؛ از سحر هبوط آدم آغاز و تا عصر صعود خاتم" را در بر گرفت. - "گام دوم. هدیه مُلکی است که با محوریت ولایت و وصایت؛ از سحر غدیر آغاز و تا افق ظهور و تا نفخ صور اول" ادامه خواهد داشت. ☀️ چهارم. الگوی غدیر کامل‌ترین و جامع‌ترین "الگوی حکمرانی برای معماری حیات طیبه" است. این الگو لطف و کرامت فرهنگی و معنوی جهان‌دار هستی است که برای جهان‌آرایی در عرصه اجتماعی و سیاسی ارائه شده است. با این وجود غدیرخم پیش و بیش از آنکه یک "حادثه یا رویداد خوب تاریخی و یا حتی یک انتصاب مطلوب" باشد یک "ضابطه سازی یا قاعده نگاری" و یا به تعبیر جامع آن یک "دکترین الگوساز برای حکمرانی متعالی" است. 🔸بنابراین الگوی غدیر "با چنان راه‌نگاری و راهنمایی و چنین فلسفه حکیمانه‌ای" در پی "انسان سازی، جامعه پردازی، تاریخ سازی، امت سازی و تمدن سازی توحیدی" است. ✍#️احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۱۷ تیرماه ۱۴۰۱ه.ش/ مصادف با عید غدیر ۱۴۴۴ه.ق/ 💎کانال تلگرامی #راه_نگار 🆔@Rahnegar96 💎 کانال ایتا، سروش و روبیکا #راه_نگار 🆔@Rahnegar1401

✊شورش علیه حرص و طمع (بررسی اعتراضات اجتماعی در فرانسه؛ از انقلاب ۱۷۸۹ تا شورش ۲۰۲۳) از منظر تاریخی اعتراضات اجتماعی در فرانسه ریشه در انقلاب سال 1789 پاریس دارد که به اعدام پادشاه لویی شانزدهم ختم شد. این اعتراضات در سال 1968 توسط دانشجویان فرانسوی ادامه یافت که در نهایت به استعفای ژنرال دوگل انجامید. اما این اعتراضات هرگز متوقف نشد و بعدها در سال‌های 1995، 1997، 2003، 2005، 2009 و آخرین مورد آن، اعتراضات شوک آور که در سال 2018 بود. در ادامه شورش غافلگیرکننده و گسترده است که با محور «تی‌نیجرها»؛ نوجوانان با حداکثر سن ۱۷ سال است که هم اکنون و در سال جاری 2023 جامعه فرانسه در برگرفته است بگونه‌ای که جامعه‌شناسان و سیاست‌مداران را دچار بهت کرده است. این شهروندان معترض جمعی از نوجوانان و حاشیه‌ نشینان در عرصه‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی جامعه شهری مدرن هستند که با وجود آنکه به سختی در نظام سرمایه‌داری از آنان و یا والدین‌شان بیگاری کشیده می‌شود، از یک سو قدرت تامین نیازهای معمولی زندگی اجتماعی و معاش شخصی خود را در سبک زندگی سرمایه‌داری ندارند و از سوی دیگر اصولا ساختار سیاسی لیبرال سرمایه‌داری به صورت بنیادین برای هویت آنان، فرصت دیده شدن فراهم نمی‌کند تا امید دستیابی به شأنیت انسانی و منزلت اجتماعی را در فراینده جوامع غربی جستجو کنند. 🔸اینکه این حرکت اعتراضی قابلیت تبدیل شدن به "جنبش اجتماعی" فراگیر را داشته باشد، قضاوت زودهنگام و غیر منطقی است چرا که: 🔅اولا. اینگونه حرکت‌های اعتراضی، هر چند ممکن است همراهی و حمایت ضمنی "مردم" را با خود داشته باشد ولی به دلیل اینکه از وجود دو عنصر دیگر از عناصر اصلی یک جنبش اجتماعی یعنی"ایدئولوژی و رهبری" محروم هستند، امکان تحول بنیادین در ساختارهای سیاسی جامعه غرب را ندارند. 🔅ثانیا. از نیمه دوم قرن بیستم به این سو، دستگاه فکری غرب توانسته است به صورت کاملا حرفه‌ای مطالبات ایدئولوژیک جوانان به عنوان موتور محرک جامعه و تاریخ را در زیر بهمنی از محرک‌های انگیزشی همچون لذت طلبی، سرمایه سالاری و شهرت طلبی مدفون نماید. 🔻 بنابراین دولت فرانسه خواهد توانست با اعمال فشار اقتصادی و اجتماعی برخانوادها، کمی شل کردن سرکیسه منابع مالی، گشودن فضاهای توهم‌زای کنسرت‌های موسیقی مدرن، کاباره‌های تخدیر کننده، فیلم‌های ماورائی و با توصیه سلبریتی اجاره‌ای، این حرکت‌های اعتراضی را مدیریت کند و معترضان را دوباره برای خدمت به سرمایه‌داری و بیگاری برای سرمایه سالاری، رام تدابیر هوشمندانه خود نماید. ♻️ یافته راهبردی با این وجود نباید از این حقیقت غفلت کرد که اینگونه حرکت‌های اعتراضی اعم از اعتراض مردم در پاریس، آمستردام، بروکسل و لندن و یا جنبش ۹۹٪ در واشنگتن، بخشی از جنبش ضد سرمایه‌داری است که محتوای اصلی آن با حقیقت "شورش علیه حرص و طمع" در هم آمیخته است که توسط شرکت‌ها بزرگ صنعتی و غول‌های مالی و تجاری، به عنوان فرزند خوانده دولت‌های استعمارگر قرون ۱۵ تا ۱۹ هستند. دو پیام نهفته در اینگونه شورش‌ها در غرب و کشورهای شبه غرب عبارت‌اند از: ۱. شورش علیه استکبار سیاسی، استثمار اقتصادی و اجتماعی و استحمار فرهنگی و رسانه‌ای است که با مشارکت میدانی مستضعفان فکری و معیشتی برپا می‌شود. ۲. این اعتراضات بخش مهمی از مطالبه فطرت انسان است که در فریاد نااگاهانه مستضعفان و یا نجوای‌آگاهانه روشنفکران دردمند طنین انداز شده و می‌شود. 🌟 مطالباتی که می‌تواند مبدا تحولات آخرالزمانی خواهد شد. ان‌شاءالله/. ✍️#احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۱۸ تیرماه ۱۴۰۲ه.ش/. 💎کانال تلگرامی #راه_نگار 🆔@Rahnegar96 💎 کانال ایتا، سروش، روبیکا #راه_نگار 🆔@Rahnegar1401

✍️ جستجوگران معرفت و مودّت (کیمیایی حضور مردمی در مناسبت‌ غدیر ) 💠 بخش اول. یک عملیات فراگیر خیرات اجتماعی حفظ ماهیت انقلاب اسلامی بستگی تام به مشارکت جهادی و انقلابی مردم در فرآیندهای ایجابی و سلبی انقلاب دارد. به همین سبب مردم پایه بودن یکی از مهمترین مسائل مورد تاکید رهبران نظام اسلامی در گام اول برای ایجاد و تثبیت بود و در گام دوم مهمترین دغدغه برای تحکیم، تدقیق و ترویج انقلاب است. غفلت حدود سه دهه از "مشارکت هوشمندانه مردم در مناسبت‌ها" به دلیل غفلت دولت‌ها از مردم سالاری و یا کاهلی مردم از مطالبه‌گری باعث شد؛ آرزوی بازگشت به دهه طلایی اول انقلاب که اوج این مشارکت در دفاع مقدس تجلی یافته بود به یک آرمان تبدیل شود. 🔸در میان این آرزوها به ناگاه چند مناسب نوپا، همچون؛ اربعین، عید غدیر و گرامیداشت روز علی اصغر (ع) با ماهیت معجزه گون، روح جدیدی در کالبد زیست مومنانه برای بازگشت به دهه طلایی و تبدیل آرزوهای برباد رفته به عرصه حیات اجتماعی دمید. گرامیداشت روز غدیر با عنوان "مهمانی ده کیلومتری غدیر" سرشار از جلوه‌های مشارکت مومنانه است. 🔅به رغم وجود برخی چالش‌ها مانند ترافیک و جلوه‌های اسراف، برخی از پیام‌های مسلموس و ناملموس این میهمانی بزرگ عبارتند از: افزایش مشارکت میلیونی موکب‌ها از ۶۰۰ به بیش از ۱۲۰۰ موکب، افزایش حدود سه برابری میزبانان به ۴۳۳ هزار نفر، توزیع ۱۰ میلیون اطعام گرم، ۱۶ میلیون پذیرایی، هزینه ۳۰۰ میلیارد تومانی، مشارکت ۲۶ استان و ۸۰ شهرستان در میزبانی، ایجاد ۳ هزار شهربازی بازی برای کودکان، هدیه ۱۰۰ هزار اسباب بازی از سوی کودکان برای همسالان بی‌بضاعت خود، توزیع ۷۰۰ هزار لقمه توسط پویش دانشجویان، مشارکت ۵۰ هزار خادم، پویش برای توزیع یک میلیون کتاب برای کودکان و تنوع حداکثری مشارکت‌های مردمی در حداقل زمان است. ♻️ یافته‌های راهبردی مهمترین یافته‌های کلیدی مهمانی ده کیلومتری غدیر عبارت‌اند از؛ 🔅یکم. فعال شدن "فناوری مردمی سازی مناسبات‌های مسرت بخش" است که خیر و برکت آن منجر به تقویت هنجارهای فرهنگی و ارزش‌های معنوی و توسعه حمایت مؤمنانه آحاد جامعه از یکدیگر و به ویژه از مستمندان خواهد شد. 🔅دوم. به رخ کشیدن وجهه طراوت بخش و نشاط‌ آفرین مناسبت‌ها بود که پاسخی درخور به اتهام اندوه‌گرایی و مصب زدگی مذهب اهل البیت (ع) است. 🔅سوم. فعال شدن غدیر به عنوان یک "عملیات بزرگ پویش خیرات اجتماعی در یک جشن ملی - اسلامی" برای "فایده دهی و فایده ستانی مردمی" است. ادامه دارد... ✍️#احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۲۳ تیرماه ۱۴۰۲ه.ش/. 💎کانال تلگرامی #راه_نگار 🆔@Rahnegar96 💎 کانال ایتا، سروش، روبیکا #راه_نگار 🆔@Rahnegar1401

💠 بخش دوم. مبانی نظری ۱. نظریه خودترمیمی و خودانگیختگی آیینی مبتنی بر نظریه "خود ترمیمی و خودانگیختگی آیینی" به لحاظ اجتماعی رویش‌ها محصول پویندگی حیات فکری جامعه و رشد سیاسی از یک سو و ریزش‌ها محصول طبیعی میرایی نظریه‌های فکری، هنجارهای اجتماعی و جریان‌های سیاسی از سوی دیگر است. این پویندگی و میرندگی در مناسبت‌های آیینی همچون؛ عزاداری محرم، جشن عید غدیر، جشن ۲۲ بهمن و موارد مشابه نمود پیدا می‌کند. این مناسبت‌ها مهمترین عنصر برای شکستن هسته‌ی سخت خودساخته نحله‌های انحرافی فکری و جریان‌های سیاسی واگرا و بازتولید اصول و ارزش‌های اولیه انقلاب اسلامی هستند که منجر به تقویت معرفت‌ نوین و جایگزینی نسل‌های جدید، از طریق ترمیم، حذف یا هضم معرفت‌ها و نسل‌های ناکارآمد و متحجر قبلی می‌شود. مبتنی بر تجربه تاریخی انقلاب‌های مشهور دنیا برای دست‌یابی به پیروزی از خشونت حداکثری استفاده کرده‌اند و پس از مدت کوتاهی به دیکتاتوری فردگرا و یا اقتدارگرایی حزبی ختم شده است. اینگونه انقلاب‌ها معمولا در سالگرد پیروزی خود از طریق اجرای مانورهای رسمی و رژه نظامی، در عمل مردم را از صحنه خارج کرده‌اند ولی انقلاب اسلامی تنها انقلابی است که با جسارت هر ساله و از طریق مناسبت‌های آیینی و هر از چندی با دعوت به مشارکت حداکثری در انتخابات، خود را در معرض ارزیابی قرار می‌دهد. بنابراین انقلاب اسلامی در تلاش است با پیوند دائمی بر وجهه مردمی و از طریق مناسبت‌های آیینی، هویت و اقتدار خود را باز تولید کند. هر چند این روند حضور در طول چهار دهه گذشته دچار نوسان بوده است ولی این مردم بوده‌اند که هر گاه احساس کردند دولت‌ها از مسیر خود دچار انحراف شده‌اند شگفتانه وارد صحنه شده و به رغم وجود بدعملی داخلی و موانع بیرونی، پای اصول اصلی و ارزش‌های کلیدی ایرانی - اسلامی ایستاده‌اند. در مجموع مبتنی نظریه "خودترمیمی مردمی و خودانگیختگی آیینی" مهمترین عنصر پایایی، روندگی، رویندگی و بالندگی انقلاب اسلامی در مشارکت مومنانه پایدار و حماسی مردم در مناسبت‌های انقلابی و اسلامی نهفته است. ۲. نظریه فناوری اجتماعی تداوم دکتر فکوهی استاد دانشگاه تهران، فناوری اجتماعی تداوم مناسبت‌ها را سیستم عامل خودانگیخته می‌داند که با تکیه بر حافظه مشترک جمعی در شکل ساز و کارهای مکانی و زمانی تجلی پیدا می‌کند، بگونه‌ای که من را به ما تبدیل شود. این ساز و کار فناورانه است که زیرساخت لازم برای جامعه پذیر نمودن انقلاب و تداوم آن را شکل می‌دهد. از نظر این استاد؛ اصولا هر وجهه تمدنی - مانند شهر - دو تیپ از «عناصر حافظه‌ای» دارد: یکی «عناصر کالبدی» اعم از بناها، خیابان و سایر نمادهای عینی و دیگر «عناصر معنوی» مثل فضا که غیر کالبدی‌اند. مشارکت مردم در مناسبت‌های اسلامی - انقلابی در حقیقت مثابه وجهه فضایی غیرکالبدی تمدن  است. در اینجا وقتی سخن از مشارکت مردم در یک جشن که از ریشه «ژشن» و از «یسن» و «یسنا» به معنای دعا و عبادت گرفته شده به میان می‌آید در حقیقت به معنای مشارکت آنان در یک امر عبادی است. بنابراین مشارکت در مناسبت‌ها نوعی سیستم تجدید حافظه‌ای است که از لحاظ زبان شناسی ریشه در یک امر مقدس دارد و در «مناسک» تجلی پیدا می‌کند. با این وجود «سیستم جامعه انقلابی»، بستگی تامی به ابزارهای هویتی، تاریخی و معنوی دارد. این سیستم جامعه انقلابی از  مناسبت‌ها یک دوگانه «وحدت در یکپارچگی» (وحدت یکسان سازنده) و «وحدت در عین تکثر» (وحدت خودانگیخته) از یک سو و دو گانه سازش و ثبات در عین تنش از سوی دیگر می‌سازد. مناسبت‌ها، راهپیمایی‌ها، گردهمایی‌ها و جشن‌ها به مثابه سیستم‌ عامل خودانگیخته حافظه‌ای و هویتی‌ هستند که به دو روش به جامعه انقلابی کمک می‌کنند: اولا. به دلیل طرح و یادآوری مکرر دستاوردهای انقلاب، از جامعه در برابر آفت‌ها صیانت کرده و مانع  از دست رفتن دستاوردهای کلیدی می‌شود. ثانیا. به دلیل توانایی مناسب در تبدیل تنش شبه انقلابی به جشن انقلابی، امکان بازسازی وضعیت عدم تعادل و بی‌ثباتی اجتماعی را به سوی تعادل و ثباتی اجتماعی تقویت می‌شود. ♻️ یافته‌ راهبردی مبتنی بر نظریه ترکیبی "خودترمیمی مردمی و خودانگیختگی آیینی"، گرامیداشت ایام الله‌ همچون محرم، ۲۲ بهمن و جنشن ده کیلومتری غدیر به مثابه سیستم عاملی برای بازنمایی حافظه مشترک تاریخی و بازآفرینی هویت اعتقادی جمعی است که از طریق حضور مومنانه مردم در ساز و کارهای مکانی و زمانی خاص تجلی می‌یابد. 🔅دستاورد نهایی مناسبت‌ها و مناسک اسلامی - ایرانی، تبدیل چالش و تنش شبه انقلابی به جشن و حماسه انقلابی و بازتولید، تکرار، بازسازی و تداوم انقلاب در عصرها و نسل‌های بعدی است. ادامه دارد... ✍️#احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۲۶ تیرماه ۱۴۰۲ه.ش/. 💎کانال تلگرامی #راه_نگار 🆔@Rahnegar96 💎 کانال ایتا، سروش، روبیکا #راه_نگار 🆔@Rahnegar1401

💠 بخش سوم: رویکرد شناسی در مناسبت‌ها 🔹 مشارکت مردم تهران در مراسم جشن بزرگ ۱۰ کیلومتری عید غدیر مجددا توجه‌ها را به علت رفتار جمعی مردم ایران در مناسبت‌های ملی - اسلامی جلب کرد. دستیابی به پاسخ مناسب برای این پرسش که علل مشارکت میلیونی در مناسبت‌ها و مراسم مذهبی همچون غدیر، عاشورا، اربعین و موارد مشابه چیست؟ یا به تعبیر دیگر چرایی کنشگری مردم ایران در مناسبت‌ها و یوم‌الله سازی آنها، موضوع مورد توجه این مختصر است. 🔹اگر چنانچه رویکرد پديدارشناسی را در مطالعه، توصيف و تحلیل نظام معنایی مناسبت‌ها انقلابی - اسلامی به عنوان پدیده‌های فرهنگی و اجتماعی، مورد بازخوانی و بازنمایی قرار دهیم نحوه بروز و تجلی مناسبت‌ها همان‌گونه که هست، مشاهده پذیر می‌شود. اين نظام معنايی با اضافه نمودن و قائل شدن وجود زمان و مكان به خوبی روشن می‌شود. بنابراین پدیدارشناسی مناسبت؛ تحليل و توصیف آن در آینه تجربه است. اين تجربه‌ ممکن است؛ انديشه‌ها، دردها، عواطف، خاطرات انسانی و دستاوردهای حیات جمعی انسان همچون؛ هنر، دانش، فناوری، موسيقی، رياضيات و سایر دستاوردها باشد. 🔹پدیده نوپا مناسبت‌گرایی در ایران - نوپا و نه نوپدید - و مناسک سازی مرتبط با آنها، در اندیشه ترکیبی ایرانی - اسلامی ریشه‌دار است که آخرین آن در چشمه‌ جوشان و حرکت مواج جمعیت در جشن روز عید غدیر در خیابان‌ها و کوچه اغلب روستاها شهرها و روستاهای کشور و به ویژه در شهر تهران دیده شد. پدیده‌ای که باعث جلب توجه محققین و مبلغین و خیرخواهان و تمرکز منتقدان و تنفر بدخواهان، به حرکت نو مردم ایران شد. 🔹توصیف تجمع انبوه خانواده‌های به هم پیوسته در خیابان انقلاب اسلامی و از میدان امام حسین (ع) تا میدان آزادی تهران، از منظر تحلیلی و با تکیه با پدیدارشناسی می‌تواند معانی و دلایل مختلفی داشته باشد این معناکاوی در زیست عامیانه و حیات مومنانه مردم ایران را می‌توان با دو رویکرد ادباری - نشانه رویگردانی - و رویکرد اقبالی - نشانه آورن و استقبال - و چند گمانه مرتبط با آنها مورد ارزیابی قرار داد. ادامه دارد... ✍️#احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۲۷ تیرماه ۱۴۰۲ه.ش/. 💎کانال تلگرامی #راه_نگار 🆔@Rahnegar96 💎 کانال ایتا، سروش، روبیکا #راه_نگار 🆔@Rahnegar1401

💠 بخش چهارم. رویکرد ادباری در مناسبت‌گرایی در دیدگاه برخی از ناظر منتقد؛ بخش مهمی از دلایل حضور مردم ایران در مناسبت‌ها، محصول توده‌وار شدن رفتار عمومی از یک سو و مقاومت منفی آنها در مقابل پدیده‌ها فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ایدئولوژیک القایی از سوی دیگر است. با این منطق توجه مردم به تجمع روز غدیر بیش از آنکه محصول کنشگری باشد بازتاب دهنده پیام انفعال یا مقاومت منفی آنان است. در مجموع رویکرد ادباری به مناسبت‌ها ‌و واکنش منفعلانه در آنها، می‌تواند حاصل چند گمانه معنایی باشد: 🔅 گمانه اول. حرکت در مسیر دفع رنج و درد مبتنی بر برخی دیدگاه‌های کارشناسی، افزایش کمی و کیفی چالش‌ها و فشارهای روحی و روانی در دوره مدرن و فشارهای اقتصادی به اقشار متوسط و پایین باعث شده است فرآیند توجه ایدئولوژیک به اجتماعات و حرکت عاطفی مردم بر مدار ایام خاص قرار گیرد. بنابراین این‌گونه رفتارهای جمع گرایانه‌ محصول به اشتراک‌گذاری دردها و رنج‌های فردی یا گروهی مردم در شرایط زمانی و موقعیت مکانی مورد تفاهم و توافق و یا تصادفی است. به تعبییر دیگر استفاده بهینه از ظرفیت جمع گرایی و هیجانات توده‌وار برای افزایش تحمل پذیری آحاد جامعه از یک سو و یا فراموشی موقت دردها و رنج‌ها از سوی دیگر، علت اصلی مناسبت‌گرایی و مناسک سازی است. در مجموع استدلال این رویکرد علت‌العلل به اشتراک‌گذاری آشکار یا ضمنی و پنهان این دردها و رنج‌ها و شکل‌دهی به تجمعات گروهی یا گردهمایی‌های اجتماعی است. مبتنی بر این گمانه مشارکت مردم ایران در عید غدیر و مناسبت‌های مشابه، محصول ترویج و تقویت رویکردهای ایدئولوژیک و افزایش سختی‌ها و مشکلات زندگی اجتماعی مدرن و ناشی از تنگنای معیشت اقتصادی آنان است که منجر به جستجوی محافل جمعی یا محمل‌های برای گذر از مشکلات و یا غافل شدن از شرایط سخت زندگی شده است. 🔸ارزیابی گمانه اول. دیدگاه فوق بیشتر متأثر از گزارهای برآمده از ایدئولوژی فرقه‌گرایانه است که باعث می‌شود دارندگان ایدئولوژی سنتی و نوظهور و محافل نوپدید معنوی - هندی، سرخ پوستی و التقاطی مدرن - به اینگونه تجمعات و مناسبت‌ها اقبال نمايند. بر همین اساس آنان؛ اجتماعات مردمی را به مثابه یک محفل خلصه آور و تخدیر کننده، برای فراموشی و یا غلفت موقت آنان از فشارهای روحی و روانی و اجتماعی می‌پندارد. این در حالی است که حضور مردم ایران در اجتماعاتی از این دست، صرفا ایدئولوژیکی و یا حتی به طور کامل مذهبی نیست. به تعبییر دیگر این حضور دارای وجوه دیگری همچون؛ وجه حماسی و وجه سیاسی است که اغلب قریب به اتفاق مدعیان معنویت نوظهور و فرقه‌ها، به صورت پیش فرض قطعی از هر دو وجه حماسی و سیاسی اجتناب می‌کنند. بنابراین پذیرش این گمانه حداقل در سابقه حرکت‌های تاریخی مردم ایران با چالش اعتبار مواجه است.  🔅 گمانه دوم. حرکت بر سبیل رفع نیاز و حاجت مبتنی بر دیدگاه‌های عوامانه و بعضا شبه کارشناسی که در رسانه‌های نوظهور تکرار می‌شود، مشارکت مردمی در جهان و البته مردم ایران در حرکت‌های جمعی، به دلیل فرصتی است که این‌گونه مراسم‌ها ایجاد می‌کند تا مردم به ویژه اقشار آسیب‌پذیر، راهکاری هرچند موقت برای تأمین بخشی از نیازهای معیشتی خود، پیدا کنند. این دیدگاه یک ظن مورد اقبال در طیفی از منتقدان ایدئولوژیک تا معاندان سیاسی است که به دلیل در اختیار داشتن تریبون سیاسی و رسانه‌ای، به صورت پرتکرار و پرشدت پیگیری می‌شود. از نظر آنان چون مردم ایران علاقمندی زیادی به استفاده از پذیرایی‌های رایگان دارند، بنابراین اکثریت مشارکت کنندگان برای رسیدن به مواهب خوارکی و مزایایی نوشیدنی‌های رایگان، در این‌گونه مراسم‌ها حضور می‌یابند. 🔸ارزیابی گمانه دوم. هرچند تنوع و تکثر پذیرایی در جشن‌ها بخش جدایی‌ناپذیر از  تمامی مراسم‌ها در تمام کشورهای جهان است و مردم ایران در این مهمان نوازی انسانی و مومنانه دست برتر را دارند، ولی از آنجا که تمام ساکنان تهران از حجم ترافیک مناطق مرکزی و حرارت بالای گرمایی تهران در تیرماه اگاهی دارند لذا منطقی نیست که مردم با سبقه تاریخی و تمدنی به ویژه قشر مذهبی برای پذیرایی در حد یک وعده غذا - آن هم با دستیابی احتمالی - خود و خانوده را دچار زحمت و سختی کنند. ادامه دارد... ✍️#احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۲۸ تیرماه ۱۴۰۲ه.ش/. 💎کانال تلگرامی #راه_نگار 🆔@Rahnegar96 💎 کانال ایتا، سروش، روبیکا #راه_نگار 🆔@Rahnegar1401

🔅 گمانه سوم. کارناوال گرایی جمعی کارناوال یا شادپیمایی، یک جشن عمومی در غرب است که میراث فرهنگ رومی است که مسیحیت با آن همراهی کرد. کارناوال آمیزه ای از رژه همگانی، سیرک خیابانی، و موسقی و رقص در خیابان است. مبتنی بر این دیدگاه پدیدارشناسانه واقع گرا، در دوره معاصر تجمعات گروهی در شکل کارناوال با هرعنوان و به هر دلیلی شکل گیرد، برای شکستن فضای خلوت فردی و مشارکت در شادکامی جمعی و کام جویی‌های متنوع ایجاد می‌شود. 🔸ارزیابی گمانه سوم. کارناوال یک پدیده انسانی  و تجلی هیجانات محرک آمیز در لایه احساسات مشترک جمعی است که در روم باستان ابدا شده است. اینگونه شادپیمایی‌ها در دوره معاصر برای فرار از فردیت و خروج از خلوت از یک سو و یا حرکت با جمعیت دارای مشترکات صرف احساسی و عاطفی بر پا می‌شود. اینگونه تجمعات اغلب برای ارضای منافع مشترک اجتماعی و سیاسی مثل طرفداران نامزدها، نیازهای جسمی مثل ورزش همگانی یا بر غرایز جنسی مانند کارناوال‌های مختلط و مشابه آن فعال شده و پس تامین نیاز متوقف می‌شود. حال آنکه مناسبت‌ یک واژه فرهنگی و مناسکی است که بر محور جمع خوانی دعا، ادای نیایش، بزرگ داشت ایام مذهبی و معنوی و موارد مشابه بر پا داشته و اغلب در زمان پایدار و در خاص مشخص تشکل شده و به سنت تبدیل شده است. 🔅 گمانه چهارم. شورش جمعیت بر فردیت مبتنی بر دیدگاه‌های پدیدارگرایانه واقع‌گرای آرمان‌طلب برخی از اندیشمندان ایرانی - اسلامی و بر اساس قرائن و شواهد زیست فرهنگی - تمدنی، مشارکت مردم ایران در فعالیت‌های اجتماعی و گروهی محصول عقلانیت جمع گرایانه، ناشی از علقه‌های انگیزشی هم‌افزا و دستاورد گرایشات فرهنگی و هنجاری آنها به زیست اجتماعی است. از نظر این طیف از تحلیل‌گران فرهنگی و اجتماعی، توسعه روند رو به تزاید فردگرایی و خودمحوری وارداتی در دوره معاصر و به ویژه تعمیق انزواگرایی ناشی از توسعه و تکثیر فن‌آوری‌های نوین، زمینه ساز اقبال مردم ایران به اجتماعات و مناسبت‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی شده است. 🔸ارزیابی گمانه چهارم. روند تاثیرپذیری سبک زندگی از فرهنگ غربی منجر به تشدید زیست فردگرایانه، منفعت طلبانه و لذت جویانه در دوره معاصر شده است. بازتاب چنین تاثیرپذیری؛ کاهش علاقه و وابستگی‌های انسان مدرن به مناسبات اجتماعی شده است. این درحالی است که؛ توسعه روزافزون نقش فن‌آوری‌های ارتباطی - اطلاعاتی منجر تشدید فردگرایی خودمحوری شده است. بنابراین به رغم آنکه تأثیر پذیری زندگی فردی و اجتماعی انسان شرقی از مدرنیسم، اما او به دلیل علقه‌های سنتی خود منتظر فرصت مناسبی است تا پوسته فردگرایی را شکسته و گرایش اجتماعی خود را به رخ بکشد. با این وجود مناسبت‌ها فرصت مناسبی برای شکستن فردیت و الصاق اجتماعی انسان معاصر است. بنابراین مناسبت‌ها شورش جمعیت علیه فردیت است. ادامه دارد... ✍️#احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۲۸ تیرماه ۱۴۰۲ه.ش/. 💎کانال تلگرامی #راه_نگار 🆔@Rahnegar96 💎 کانال ایتا، سروش، روبیکا #راه_نگار 🆔@Rahnegar1401

✍️ پیام‌های راهبردی نام‌گذاری شب‌های محرم 💠 پیام راهبردی نام‌گذاری شب دوم: "ورودی محرم" می‌تواند: 🔅 تا در کوچه‌های خلوت کوفیان گام به گام در پی نائب‌ ولایت نباشیم؛ حاشا که لایق حضور در جلوت صاحب امامت در کربلائیان شویم. 🔅 تا در جمع راهیان شب‌ خیمه حضور نزنیم؛ حاشا که راه‌مان به بزم نینوائیان هموار گشوده شود. 🔅 تا تن در شبنم اشک محبان نشوئیم؛ حاشا که شایستگی غوطه‌ور شدن در دریای خون عاشورائیان را بیابیم. ✍️#احمد_باقری_مزینانی استادیار دانشگاه/۲۸ تیرماه ۱۴۰۲ه.ش/شب ۲ محرم ۱۴۴۵ه.ق/ 💎کانال تلگرامی #راه_نگار 🆔@Rahnegar96 💎 کانال ایتا، سروش و روبیکا#راه_نگار 🆔@Rahnegar1401 #نامگذاری_شب_دوم_محرم #خلوت_کوفیان_امامت_کربلائیان #راهیان_شب_بزم_نینوائیان #شبنم_محبان_خون_عاشورائیان