🎯چگونه #اخبار_جعلی در اینترنت را تشخیص دهیم؟
در نوامبر ۲۰۱۶ پژوهشگران دانشگاه استنفورد هشدار دادند که : بسیاری از دانشجویان آمریکا توانایی تشخیص "گزارشخبری"، "مقاله فنی" و "آگهی خبری" را از هم ندارند. این کمبود سواد رسانهای میتواند پیامدهای ناگواری داشته باشد.
◀️ اگر میخواهید توانایی خود را در تشخیص خبر درست از شایعه و خبرهای ساختگی تقویت کنید باید این ۵ پرسش را در هنگام خواندن خبر از خود بپرسید.
1️⃣ خبر را #چه_کسی نوشته است؟
👈 در خبر درست همیشه نامی واقعی از یک خبرنگار یا روزنامهنگار واقعی، که قابل پیگیری باشد به عنوان مرجع و منبع خبر گفته میشود ولی در خبرهای ساختگی، شایعه یا تبلیغاتی، چنین چیزی وجود ندارد. وقتی نام نویسنده یا گوینده را در خبر میبینید حتما بیوگرافی او را نیز دنبال کنید.
🔸 اینگونه درمییابید که آیا این "گزارش خبری" است و یک خبرنگار به قصد اطلاع رسانی آن را نوشته است یا یک "مقالهی فنی" است که یک کارشناس مطلع از موضوع خبر، آنرا نوشته است یا اینکه چیز دیگری از قبیل تبلیغات، شایعه یا خبر ساختگی است!
2️⃣ خبر #چه_چیزی میخواهد بگوید؟
👈خبر واقعی وقتی درباره موضوعی جنجالی باشد معمولا آنرا به نقل از منابع واقعیِ معتبر که قابل پیگیری باشند، میگوید. درحالیکه خبر ساختگی منبع دروغین، آدرس اینترنتی ساختگی، عنوان کلی غیرقابل پیگیری، یا با استناد به مطالب مشابه غلط انداز دیگر میگوید که با اندکی کندوکاو و ژرفنگری، نادرستی آن قابل تشخیص است.
3️⃣ خبر چه #زمانی منتشر شده است؟
👈حتما به تاریخ انتشار خبر دقت کنید اگر به کلمههای "خبر فوری" در خبر بر میخورید بیشتر دقت کنید زیرا احتمال ساختگی بودن یا تبلیغاتی بودن آن بیشتر است.
4️⃣ خبر در #کجا منتشر شده؟
👈 خبر درست و مهم، حتما در خبرگزاریها و سایتهای مشهورِ دارای اعتبار نیز منتشر میشود. اگر خبر را برای نخستین باردر شبکههای اجتماعی میبینید باید پیش از بازنشر و فرستادن آن برای دیگران، تلاش کنید تا درستی آن را بیازمایید.
5️⃣ از خواندن خبر چه #احساسی به شما دست میدهد؟
👈 خبر ساختگی مثل همهی تبلیغات دیگر برای برانگیختن احساس شما طراحی شده است. پس اگر با خواندن خبری بسیار ناراحت شدید، دِرَنگ کنید و نفس عمیقی بکشید.
💠ادعایی که در خبر وجوددارد را دست کم در سه خبرگزاری یا رسانهی معتبر تحقیق کنید و سپس تصمیم بگیرید که خبر را ساختگی یا واقعی به حساب آورید.
💠نباید همهچیزرا زود باور کرد. هیچ چیزی بهتراز تفکرانتقادی در روبرو شدن با خبر نیست.
⭕ ۲۰ سال پس از مرگ شاملو هنوز هم حرفهای جعلی به او نسبت میدهند
🔸️تنها شعر یا متنهای مثلا ادبی نیست؛ جعلیات آشنایی که سالهاست در فضای مجازی به نام احمد شاملو دست به دست میشود گاه حتی وصیتنامهای است منسوب به این شاعر.
🔸️دوم مردادماه ۲۰ سال از درگذشت احمد شاملو (ا. بامداد)، شاعر، مترجم و نویسنده «کتاب کوچه» میگذرد. برخی شعرها و متنها آنقدر با برچسب نام احمد شاملو در فضای مجازی و حتی بعضا در مجلههایی آمده که خیلیها ممکن است جعلی بودنشان را باور نکنند.
🔸️البته ماجرای انتساب دستنوشتههای جعلی فقط مختص شاملو و شاعران و نویسندگان معاصر نیست؛ عدهای که میخواهند با منسوب کردن دستنوشتههای خودشان به اسامی مطرح، به شهرتی برسند، از متنهایی به نام فردوسی گرفته تا سیمین دانشور و دیگران دست به ساخت جعلیات میزنند.
🔸️جعلیات منسوب به شاعران و نویسندگان روز به روز افزایش پیدا میکند و شاید از نگاهی بتوان دلیل این ماجرا را نگاه ناآگاهانه اغلب مخاطبان دانست.
🔸️اگر به پیشینه شعری شاملو نگاه کنیم و شعرهایش را از چند دفترش همانند: «ابراهیم در آتش»، «باغ آینه»، «در آستانه» و... بخوانیم، میبینیم این شاعر در شعرهایش به شدت به زبان وابسته است، اما حالا در جعل کردن آثار شاعری چون او که زبان خاص خود را دارد که امضای شعرش است نثرها و متنوارههایی با عنوان آثار او به مخاطبان عرضه میشود.
🔸️البته در میان آثار شاملو متنهایی هم دیده میشود؛ از جمله در کتاب «مثل خون در رگهای من» که شامل نامههایی است که برای همسرش، آیدا مینویسد.مسئلهای که در نشر جعلیات منسوب به چهرههای مطرح دنیای ادبیات وجود دارد این است که اغلب این مطالب معمولا آدرسی ندارد؛ یعنی اغلب خبری از نام دفتر شعر، زمان سرایش شعر و ... نیست.
🔸️برخی از جعلیاتی که به عنوان نوشته شاملو تا کنون دست به دست شدهاند در پی میآیند:
▪︎«میدونی وقتی خدا داشت بدرقهام میکرد بهم چی گفت؟
گفت: جایی که میری مردمی داره که میشکنند
نکنه غصه بخوری تو تنها نیستی
تو کوله بارت عشق میذارم که بگذری...»
«باید مرد باشی تا بفهمی احساسِ یک زن فروشی نیست...! هدیه است.»
«عشق من کودک بمان دنیا بزرگت میکند
بره باشی یا نباشی گرگ گرگت میکند...»
«حوصلهات که سر میرود، با دلم، با دوستداشتنم بازی نکن! من در بیحوصلگیهایم با تو زندگیها کردهام...!»
«دستانم را با درختان گره خواهم زد
و در انتهای سبز رشد
با نور در افق پیامی خواهم نوشت...»
«کاخهای گرم و روشن را
از نمای کوخهای سرد و تاریک
باغها را از بیابانهای خشک
و تو را از مرگوار زندگی نامت جدا بایست کرد
همچنانک الماس از خاره سنگ!»
«بیا در لابهلای ورقههای این کتاب همدیگر را ببوسیم؛ نگران آبرو هم نباش. اینجا هیچکس کتاب نمیخواند!»
🔸️علاوه بر این نوشتههای جعلی، وصیتنامهای هم منسوب به این شاعر وجود دارد که هرگز توسط او نوشته نشده است، بخشی از آن در ادامه میآید: «پس از من تا ایران زنده است بر مرگ من اشک مریزید. با یک پرچم ایران کفنم کنید و به سنگ مزارم بنویسید زیر این توده خاک، میان استخوانهایی کم و بیش پوسیده، هنوز دلی به عشق ایران میتپد...»
🔸️همچنین «نامهای به سارتر پس از پیروزی انقلاب» به شاملو نسبت داده شده که این نامه هم جعلی است/ایسنا
#شعر_جعلی
#نامه_جعلی
#شاملو
آيا ميتوان با رسانه غيرشفاف مطالبه شفافيت كرد؟
📝یادداشت #رضا_گنجی را در لینک زیر بخوانید👇👇
https://b2n.ir/958948
✅پ.ن: این مطلب #اعتبارافزایی برای رسانه های غربی از جمله بی بی سی تلقی نشود؛ در این زمینه ها شفاف هستند اما در تولید و انتشار اخبار حرفهای ، واقعیت ها را #تحربف میکنند.
#دکتراکبرنصراللهی
سواد رسانه و روانشناسی
✍ در نگارش خبر ساخت اجتماعی واقعیت را تغییر ندهیم/ نتیجه مداخله در ساخت اجتماعی کاهش اعتبار رسانه اس
📎سردبیر خبر ۱۴ سیما به علت کژتابی عبارت ”به ظاهر سیاهپوست” عذرخواهی کرد
سردبیر خبر ۱۴ سیما در پاسخ به حواشی پیش آمده در پخش خبر اعتراض ها به بی عدالتی در آمریکا در بخش خبری ۱۴ جمعه دهم مرداد ۹۹ گفت:«منظور از عبارت "رئیس جمهور به ظاهر سیاه پوست آمریکا" اين بود که آقای اوباما فقط ظاهرش سياه پوست است اما مدافع حقوق سياهان آمريکا نيست، که به علت سهو در نگارش خبر، دچار کژتابی عبارت شد و برخی مخاطبان آن را به گونه ای ديگر برداشت کردند. لذا بابت اين سهو قلم از مخاطبان عزیز و فهیم عذرخواهی می شود.
#اخبار
#اوباما
#پوشش_خبری
#صدا_و_سیما
#دکتراکبرنصراللهی
📙#به_پیشنهاد_ما
🔸تقریباً همۀ رسانههای جهان مدعیاند که گزارشهای خبریشان را به صورت مستقل، بیطرفانه، و محققانه تولید میکنند.
🔹آیا این ادعا درست است؟ آیا رسانۀ مستقل و بیطرف وجود دارد؟
📖در این کتاب به صورت مفصل درباره جهتگیری رسانهها در بیان مفاهیم صحبت شده است.
#معرفی_کتاب
#کتاب
@resane_ravanshenasi
سواد رسانه و روانشناسی
مدیر: Vavgh01@
برای ارتباط، پیشنهاد، انتقاد و... با شناسه مدیر تماس بگیرید.
کانال حداقل "سه روز در هفته" به روز رسانی می شود.
https://eitaa.com/resane_ravanshenasi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
محمدرضا حیاتی به آسیانیوز پیوست؟
ویدیویی منتشر شده که خبر از پیوستن محمدرضا حیاتی به "آسیا نیوز" می دهد. آسیانیوز یک شبکه داخلی است و زیرمجموعه روزنامه اقتصادی آسیا نیوز در ایران می باشد.
@resane_ravanshenasi
▪️به عضو گروه تروریستی نمی گن رئیس گروه مخالف حکومت. یک تروریست که خودش رسما مسئولیت آدم کشیاش را بر عهده گرفته است به چنگال قانون گرفتار شده است و امیدوارم به مجازات سخت برسد.
💬 حمزه غالبی
@Fars_plus
🔻واکنش کاربران فضای مجازی به خباثت بنگاه خبر پراکنی ملکه در پوشش اخبار مربوط به ایران
▪️در جنگ نظامی هدفِ دشمن از بزرگنمایی در اخبار، وحشت، عقب نشینی، آشفتگی و تضعیف روحیه ماست.
اما در جنگ رسانه ای مکر و حیله بیشتری نیازه که فقط از بی بی سی برمیاد!
جنایت بیشتری نیازه که از منافقین برمیاد!
-هدف سست شدن اراده رزمنده های کادر درمان ماست! هیهات!
💬 حسین صارمی
▪️رویه بنگاه خبر پراکنی ملکه فرتوت انگلیس، همیشه مبتنی بر کثافتکاری رسانهای بوده اما گویا این روزها، در خلأ امثال آمدنیوز و بعد از ضربه حیثیتی که به ایران اینترنشنال وارد شد، بیبیسی فارسی با تمام قوا مأمور به پر کردن جاهای خالیست..
البته که خواب آشفتهای بیش نیست!
💬 آسید
▪️یه جریان پرقدرت و پرکار خبرپراکنی برای مردم کشورش، فقط ترس و نگرانی تولید میکنه و با منافقین هیچ فرقی نداره ..
جفتشون تروریستن ..
فقط بیبیسی بلده در ظاهر باطن کثیفشو بپوشونه
ویروس بیبیسی ، مرگبارتر از کروناس
💬 اسکیزوئید
▪️یه زمانی آرزوی زم، رسیدن به بیبیسی بود؛ اما دیگه نیست که ببینه بیبیسی میخواد خودش رو به سطح آمدنیوز برسونه!
بیبیسی و آمدنیوز و منافقین همه یکی هستن.
فقط بی بی سی کراوات کت شلوار میپوشه، منافقین روسری قرمز :))
💬 امیرعلی کیخا
▪️بی بی سی سردمدار همان جریانی است که از انرژی هسته ای، پرتاب ماهواره، رزمایش، مسکن مهر، خودکفایی، کارت سوخت و... تلخی و شکست تعبیر میکند ولی از برجام و کنسرت و حسن روحانی به عنوان دست آورد ارزشمند معرفی میکند.
تا #جریان_تحریف خفه نشود تحریم ها از بین نمیرود!
💬 سید هانی هاشمی
▪️انگلستان؛
سرنگونی دولت ایران با کودتا!
قتلعام ۹میلیون ایرانی با قحطی!
غارت منابع ایران با قرارداد دارسی!
جدا کردن بحرین با کمک ضعف شاه!
۷۰سال غارت ایران با قرارداد رویترز!
و...
حالا هم با ویروسی به نام bbc میخواهد استقلال و آرامش ایران را نابود کند!
اما کور خوانده...
💬 علیرضا گرائی
▪️اگر کشتی ایرانی را توقیف کنید کشتی انگلیسی را توقیف میکنیم
اگر سفیرتان بخواهد در امور داخلی ایران دخالت کند با شلوار نجس به خانه برمیگردد
اگر افسار رسانه های دروغگو را نکشید ما این کار را خواهیم کرد.. اما بهتر است قبل از یوزپلنگان انگلیسی شما خود #مراقب باشید
💬 امین نیکدل
@Fars_plus
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥توئیت ظریف درباره ترجمه اشتباه سرویس ترجمه گوگل به نفع رژیم صهیونیستی
ظریف، وزیر خارجه:
🔻وقتی فارسیزبانها میخواهند تسلیت خودشان را به زبان عربی یا انگلیسی ابراز کنند، گوگلترنسلیت [کلمه تسلیت] را "تبریک" ترجمه میکند.
🔻با این حال اگر کسی بخواهد به رژیم صهیونیستی یا آمریکا تسلیت بگوید خبری از این نقص فنی نیست.
💬رزنانس
▪️ بی بی سی فارسی در مبتذل ترین دوران خود به سر میبرد و حداقل های حرفه ای را هم در راه تخریب ایران و ذهن ایرانیان کنار گذاشته.
بعد از دروغ چندروز قبلش درباره آمار کرونا، مدعی شده ایران برای بازگشت ایرانیان ساکن لبنان امروز هواپیمای مسافربری به #بیروت میفرستد، حالا واقعیت را ببینید
💬 محمد مهدی رحیمی
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥خبرنگار شبکه الحدث عربستان چرت و پرت پرسیده شهروند لبنانی در جوابش میگه ما فلسطینی و سنی و لبنانی و شیعه همه یک دست هستیم، با همیم و هیچکس نمیتونه بینمون تفرقه بندازه، مرگ بر آلسعود
طرف فرار میکنه
#من_قلبي_سلام_لبيروت
💬 جِـــــنلی
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
در شبکه های اجتماعی فیلمی از حادثه بیروت منتشر شده که در آن ادعا می شود یک موشک به محل انفجار اصابت کرده!
با بررسی دقیق و تماشای فیلم با سرعت آهسته مشخص میشود این فیلم ، حاصل یک مونتاژ ناشیانه است که ساده ترین قواعد ادیت هم در آن رعایت نشده است!
مقایسه اندازه موشک با فاصله بین دو ساختمان و جهت تابش آفتاب حقیقت موضوع را روشن تر می کند.
فیسبوک میتواند فعالیتهای شما را رصد کند؛ اما چطور جلوی آن را بگیریم؟ فیسبوک یکی از معروفترین شبکههای اجتماعی است که میلیونها کاربر دارد. این برنامه میتواند به تمام اطلاعات شما دسترسی پیدا کند و فعالیتهایی را که در وبسایتها و برنامههای دیگر انجام میدهید ببیند و آنها را برای شرکتهای تبلیغاتی بفرستد؛ اما شما با اقدامی ساده قادر خواهید بود که جلوی این کار را بگیرید.
فیسبوک که سابقهای نسبتاً طولانی در میان شبکههای اجتماعی دارد دارای ویژگیهایی است که شاید بیشتر مردم از آن بیخبر باشند. اگر در گذشته از ویژگی حفظ حریم خصوصی که فیسبوک در سال پیش معرفی کرده استفاده نکردهاید، بهتر است هرچه سریعتر دست به کار شوید. این ویژگی «غیرفعال کردن فیسبوک» (Off-Facebook) نامیده میشود و به شما امکان میدهد تا برنامهها و وبسایتهایی را که با سیستم عامل مشترک به اشتراک گذاشته میشوند کنترل کنید و به انواع اطلاعاتی که توسط برنامههای دیگر جمعآوری میشود دسترسی داشته باشید.
با استفاده از این ویژگی که برای حفظ حریم خصوصی است میتوانید تاریخچه برنامهها و وبسایتهایی را که در آن دادههای خود را به اشتراک گذاشتهاید پاک کنید. با غیرفعال کردن فیسبوک به این شرکت اطلاع میدهید که هر اطلاعاتی را که از حساب کاربری شما به اشتراک گذاشته میشود قطع کند و اجازه ندارد که این اطلاعات را برای برنامههای دیگر ارسال کند. همچنین میتوانید انتخاب کنید که میخواهید فعالیتتان در کدام شرکتها به اشتراک گذاشته نشود و به این صورت تبلیغاتی که نمیخواهید ببینید نیز متوقف میشود.
ویژگی غیرفعال کردن فیسبوک چگونه کار میکند؟
با بهکارگیری ابزارهای فیسبوک قادر خواهید بود اطلاعات برنامهها و وبسایتهایی را که برای فیسبوک فرستاده میشود ببینید. از همانجا نیز میتوانید این اطلاعات را از حساب خود پاک کنید و بر این برنامه و دیگر وبسایتها نظارت داشته باشید تا دیگر فعالیتهای شما از طریق فیسبوک به اشتراک گذاشته نشود. برای انجام این کار دستورالعمل زیر را دنبال کنید:
Settings & Privacy > Settings > Your Facebook Information > Off-Facebook Activity
به این شیوه میتوانید فعالیتهایی را که در فیسبوک نشان داده میشود غیرفعال و تمام تاریخچه موجود را پاک کنید تا در آینده نیز این اطلاعات در فیسبوک ظاهر نشود.
وقتی این گزینه را در فیسبوک غیرفعال کنید چه اتفاقی میافتد؟
فیسبوک پس از پاک کردن فعالیتهای مدیریتشده شما اطلاعاتی را که با برنامهها و وبسایتهای دیگر به اشتراک میگذاشت پاک میکند. این بدان معناست که فیسبوک نخواهید فهمید که شما از چه وبسایتهایی دیدن کردهاید یا به دنبال چه بودهاید؛ به این ترتیب دیگر تبلیغات هدفمندی را که مربوط به آن وبسایتها باشد مشاهده نخواهید کرد.
چه اقدامات دیگری میتوانید انجام دهید؟
اگر میخواهید بر تبلیغاتی که در فیسبوک برایتان فرستاده میشود نظارت کنید، به قسمت تنظیمات (Setting) برنامه روی گوشی یا دسکتاپ خود بروید و قسمت ترجیح آگهیها (Ad Preferences) را انتخاب کنید. در این بخش میتوانید ببینید که کدام شرکتهای تبلیغاتی از لیستی که فیسبوک برایشان ارسال کرده استفاده کردهاند. با انتخاب هر شرکت تبلیغاتی میتوانید گزینه «مجاز نیست» (Don’t Allow) را فعال کنید. به این صورت دیگر تبلیغی از شرکتهای تبلیغاتی دریافت نخواهید کرد.
همچنین میتوانید به قسمت تنظیمات آگهیها (Ad Setting) بروید و گزینههای تبلیغ بر اساس دادههای شرکا، تبلیغ بر اساس فعالیت در فیسبوک و همچنین تبلیغاتی را که از پیگیری فعالیتهای شما در شبکههای اجتماعی برایتان فرستاده میشود غیرفعال کنید؛ اما این کار باعث نمیشود که دیگر هیچ تبلیغی دریافت نکنید. بهترین روش همان غیرفعال کردن فعالیتهای فیسبوک است که در بالا ذکر شد.
▪️دولت آمریکا از طرح جدید حکمرانی خود با عنوان #شبکه_پاک یا همان اینترنت پاک رونمایی کرد.
شرط پاک (آمریکایی بودن) بودن مالک، بازار، اپها، مراکز ذخیره و پردازش و کابل و ارتباطات فیزیکی.
باز هم به متولیان داخلی میگوییم که به جای طرح مباحث چند دهه پیش، حداقل تجربه روز حاکمیت در دنیا را ببینید و حرفهای امروز غربیها را بزنید.
متأسفم!
💬 یاسر جلالی
▪️سیاست #فشار_حداکثری
آمریکا علیه ایران، پس از ظلم فراوان به ایرانیان، رو به شکست است و حالا یک قربانی گرفته.
خبرنگار #بیبیسی_فارسی ضمن تصدیق تلاش برایان هوک،شاکیه که چرا ایران هنوز به ارز دسترسی داره؟ چرا ایران دستانش رو بالا نبرده و تسلیم نشده؟معترضه که مگه چقدر فرصت میخواستی؟
💬 علی نقیه
🔻نگاهی به بازنمایی زن در رسانه با تاکید بر هویتهای جدید
https://rasanews.ir/fa/news/658591/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B2%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%B1-%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF
عرضه ممنوع، فعالیت آزاد: اپلیکیشن لایکی یکی از جدیدترین شبکههای اجتماعی به شمار میرود که در همراستا با محبوبیت تیک تاک در دنیا محبوب شده و نوجوانان و جوانان بسیاری از آن استفاده میکنند. پلیس فتا در حالی درباره فعالیت غیرقانونی این شبکه در ایران اظهار نظر کرده که این اپلیکیشن در ایران فیلتر نیست و مشخص نیست ممنوعیت فعالیت لایکی دقیقا به چه معناست. البته «علیمحمد رجبی» اعلام کرده که فیلترینگ این سامانه در حوزه اختیارات پلیس نیست و به نظر میرسد منظور او این بوده که «فعالیت و انتشار محتوای مجرمانه در لایکی» غیر قانونی است.
علی محمد رجبی، رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرائم سایبری پلیس فتا ناجا:
اپلیکیشن لایکی توسط مارکتهای داخل کشور با رصدهای انجام شده ارائه نمیشود و عمدتا از طریق گوگل پلی در دسترس قرار میگیرد . این امر سبب شده تا کنترل این نرم افزار سختتر شود و به شکلی گسترش پیدا کرده است. این محبوبیت به واسطه قابلیتهای این نرم افزار در تنظیم و ویرایش عکس و فیلم است. فعالیت این نرم افزار در ایران ممنوع است و مارکتهای داخلی مجاز به ارائه آن نیستند.
در مقابله با چنین پدیدههای غالبا چند اقدام میتوان انجام داد که از جمله مهمترین آنها بحث فیلترینگ است و این امر در حوزه اختیارات پلیس نیست و مرکز ملی فضای مجازی، دادستانی و وزارت ارتباطات در رابطه با آن تصمیمگیری میکنند.
قانونگذار برای عضویت در شبکههای مجازی مختلف جرم انگاری نکرده است و عضویت در این شبکهها تخلف نیست اما رفتار مجرمانه و یا انتشار محتوای مجرمانه در هر شبکه اجتماعی از نظر قانون جرم تلقی میشود و گاهی اوقات جرم نیاز به شاکی خصوصی و گاهی نیز جرم در فضای مجازی جنبه آشکار دارد و به عنوان مصادیق مجرمانه از طریق پلیس فتا مورد پیگرد قرار میگیرد و شخص متخلف و مجرم به مراجع قضایی معرفی میشود.
اگر کاربران بتوانند کامنتها را پاک کنند و از این کار را انجام ندهند، مسئول کامنتهای توهین آمیز و مجرمانه هم هستند یعنی اگر شخص بتواند آن را حذف کند و این اقدام را انجام ندهد مقصر و شریک در جرم شناخته میشود اما اگر تولیدکننده محتوا به نظرات و کامنتها برای حذف کردن دسترسی نداشته باشد، مقصر نخواهد بود.
کاربران باید مراقب باشند تا بستر ارتباط آنها با سایرین به محلی برای وقوع جرم تبدیل نشود زیرا آنها نیز دخیل در این امر شناخته میشوند. نظر نهایی در این رابطه را مرجع قضایی و کارشناسان حقوقی اعلام میکنند اما باید کاربران مراقب بستر مجازی خود باشند تا دیگران از آن سوءاستفاده نکنند و با استفاده از آن مطالب توهین آمیز و مجرمانه منتشر نکنند
بحران کرونا؛ مشترکان تلگرام در پرتگاه تئوری توطئه: در آلمان حتی بسیاری از افراد تحصیلکرده، به مقررات مرتبط با ویروس کرونا با شک و تردید نگاه میکنند. برای نمونه بتینا باورنفایند صاف و ساده ماسک گذاشتن را ابزاری برای سرکوب و اختناق میداند. او که تحصیلکرده رشته اقتصاد، ورزشکار، گیاهخوار و طرفدار حزب سبزهاست با خشم میگوید: «همه ما در حال نابودی هستیم. نقشهای هست تا هفت میلیارد انسان کشته شوند». او بیل گیتس و همدستان او را عاملان نقشهای خطرناک برای نابود کردن بشریت میداند.
در میان شبکههای پیامرسان اجتماعی اپلیکیشن تلگرام بیش از پیش نزد طرفداران تئوری توطئه محبوبیت پیدا کرده است.
دو رسانه آلمانی نورددویچه و زوددویچه، چندین هفته، بیش از هزار گروه و کانال تلگرامی را زیر نظر گرفتند که از آغاز مارس شروع به فعالیت کردهاند.
جهانی پراضطراب
نخست برخی از طرفداران تئوری توطئه آشکار و نهان مخالفت با مقررات مربوط به کرونا را شروع کردند و مخالفت آنها رفته رفته به خشم و پرخاش بدل شد. آنها به ویژه شهروندان پیرو نظم و مقررات را فرمانبر و دنبالهرو میدانند و آنها را تحقیر میکنند.
برای افرادی مانند بتینا باورنفایند شبکههای اجتماعی پایگاه ارزشمندی برای ارتباط و همرسانی است؛ اما از زمانی که فیسبوک به گفته آنها دچار "سانسور" شده، آنها به شبکههایی مانند تلگرام روی آوردهاند که هیچ محدودیتی برای محتوای پیامها قائل نیست.
تحقیق رسانههای یادشده نشان میدهد از میان ۱۰۰ هزار نفری که مورد تحلیل قرار گرفتهاند، بیش از دوسوم تازه به تلگرام پیوسته و در گروههایی فعال شدهاند که به تئوریهای توطئه آمیز باور دارند یا عقاید راست افراطی را تبلیغ میکنند و حتی در مواردی گروههایی که خشونت و اسلحه را لازم میدانند.
یوزف هولنبورگر، کارشناس علوم سیاسی که در گردآوری و تحلیل پستهای تلگرامی همکاری داشته، ابراز شگفتی میکند که برای این شبکه پیامرسانی دادههای آشکار نادرست و تناقضآمیز هیچ اهمیتی ندارد و هر چیزی را بدون کنترل منتشر میکند؛ درحالیکه امروزه شبکههایی مانند فیسبوک و توییتر خود را به رعایت برخی مقررات ملزم میدانند.
به نظر این کارشناس اخبار نادرست برآمده از انواع و اقسام تئوری توطئه در تلگرام آزادانه جولان میدهند.
پیا لامبرتی، جامعهشناسی که سالهاست بر زمینه و کارکرد تئوری توطئه تحقیق میکند، عقیده دارد فضای اعتمادی که میان اعضای یک گروه تلگرامی برقرار میشود، به ویژه در روزگار بحران کرونا زمینه مناسبی برای انواع و اقسام ادعاهای خبرگونه است که هیچ پایه و اساسی ندارند.
به نظر او زمانی که انسانها از درک و تحلیل شرایط باز میمانند و احساس میکنند که دیگر کنترلی بر اوضاع ندارند، ترجیح میدهند که با توسل به نظریه توطئه، بیاضطرابی و بلاتکلیفی خود را آرام کنند.
این اضطراب و بیاطمینانی افرادی مانند بتینا باورنفایند را به واکنشی غیرمنطقی سوق میدهد. او میگوید: «وقتی به خیابان میروم و آدمها را با ماسک میبینم، حس میکنم که آنها روح ندارند.»
او احساس میکند که به "سیاره زامبیها" رفته است، اما تنها افرادی مثل او این "حقیقت" را دریافتهاند، آن هم با فعال شدن در گروههای تلگرامی.