✅ ادله قرآنی و روایی شیعه و سنی پیرامون امامت و خلافت حضرت علی علیه السلام
الف) دلیل قرآنی:
در قرآن مجید آیات فراوانی داریم که به بیان و اثبات امامت حضرت علی (ع) و دیگر ائمه طاهرین دلالت دارد. و البته دلالت این آیات با توجه به احادیث بسیار زیاد (متواتر) است که از رسول گرامی اسلام در شأن نزول این آیات وارد شده است. احادیثی که مورد قبول شیعه و سنی است، ما در اینجا به چند آیه اشاره می کنیم :
🔰 ۱. آیه تبلیغ:
یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک و ان لم تفعل فما بلغت رسالته والله یعصمک من الناس ان الله لا یهدی القوم الکافرین
ای پیامبر! آنچه را از سوی پروردگارت نازل شده است به طور کامل (به مردم) برسان، و اگر انجام ندهی، رسالت او را انجام نداده ای، و خداوند تو را از (خطرهای احتمالی) مردم نگاه می دارد، و خداوند جمعیت کافران لجوج را هدایت نمی کند» [۱] .
خداوند متعال پیامبرش را با شدت هر چه تمامتر امر فرمود که رسالت خود را ابلاغ نماید و طبق روایات، پیامبر اکرم (ص) به دنبال نزول این آیه، در جایی به نام غدیر خم، حضرت علی(ع) را با عبارت مشهور «هر کس من مولای او هستم علی مولای اوست.» به جانشینی خود برگزید. [۲]
🔰 ۲. آیه ولایت:
انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا الذین یقیمون الصلاه و یوتون الزکاه و هم رکعون
«ولی و سرپرست شما تنها خداست و پیامبر او، و آنها که ایمان آورده اند و نماز را به پا می دارند و در حال رکوع زکات می پردازند [۳] ».
💠 بسیاری از مفسران و محدثان گفته اند که این آیه در شأن علی (ع) [۴] نازل شده است. اجماع شیعه و قول مفسران اهل سنت در این موضوع موجود و ثابت است .
🌐«سیوطی» از دانشمندان اهل سنت در تفسیر «الدر المنثور» در ذیل این آیه از «ابن عباس» نقل می کند که: «علی (ع) در حال رکوع نماز بود که سائلی تقاضای کمک کرد و آن حضرت انگشترش را به او صدقه داد، پیامبر (ص) از سائل پرسید: چه کسی این انگشتر را به تو صدقه داد؟ سائل به حضرت علی (ع) اشاره کرد و گفت: آن مرد که در حال رکوع است»، در این هنگام این آیه نازل شد. [۵]
همچنین از دانشمندان اهل سنت «واحدی [۶] » و «زمخشری [۷] » این روایت را نقل کرده و تصریح کرده اند که آیه «انما ولیکم الله ...» درباره حضرت علی (ع) نازل شده است.
🔻فخر رازی در تفسیر خود از عبدالله بن سلام نقل می کند، هنگامی که این آیه نازل شد، من به رسول خدا (ص) عرض کردم که با چشم خود دیدم که علی(ع) انگشترش را در حال رکوع به نیازمندی صدقه داد به همین دلیل ما ولایت او را می پذیریم! وی همچنین روایت دیگری نظیر همین روایت را از ابوذر در شأن نزول این آیه نقل می کند.[۸]
طبری نیز در تفسیر خود روایات متعددی در ذیل این آیه و شأن نزول آن نقل می کند که اکثر آنها می گویند: درباره حضرت علی(ع) نازل شده است. [۹]
مرحوم علامه امینی (ره) در کتاب الغدیر، نزول این آیه درباره حضرت علی را با روایاتی از حدود بیست کتاب معتبر از کتاب های اهل سنت، با ذکر دقیق مدارک و منابع آن، نقل کرده است. [۱۰]
🔳در این آیه، ولایت حضرت علی(ع) در ردیف ولایت خدا و پیامبر(ص) قرار داده شد.
#ادامه_دارد...
📚 منابع:
[۱] . « یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک... » مائده، ۶۷.
[۲] . مکارم شیرازی، پیام قرآن، ج ۹، امامت در قرآن، ص ۱۸۲ به بعد.
[۳] . « انما ولیکم الله و رسوله و الذین امنوا الذین یقیمون الصلاة... » مائده، ۵۵.
[۴] چون طبق روایات معتبر آنکه در رکوع انگشترش را به سائل داد حضرت علی (ع) بوده است.
[۵] . الدرالمنثور، ج ۲، ص ۲۹۳.
[۶] . اسباب النزول، ص ۱۴۸.
[۷] . تفسیر کشاف، ج ۱، ص ۶۴۹.
[۸] . تفسیر فخر رازی، ج ۱۲، ص ۲۶.
[۹] . تفسیر طبری، ج ۶، ص ۱۸۶.
[۱۰] . الغدیر، ج ۲، ص ۵۲ و ۵۳.
#ادله_اثبات
#خلافت_امیرع
#ولایت_امیرالمومنین
#آیه_ولایت #آیه_تبلیغ #ادله_قرآنی
@rezvan_marefat