هدایت شده از اندیشهجویان استاد حسن عباسی
🔻 تمام آنچه که از #برجام میخواستند!
🔴برای ثبت در تاریخ؛ تا سالها بعد، کسانی دوباره تَکرارش نکنند...
کانال رسمی اندیشهجویان استاد حسن عباسی
📡 @hasanabbasi_students
📊چگونه FATF به #هوشمند شدن تحریمها میانجامد؟
👤 میثم ظهوریان
🔹در هر جنگی دو عنصر اصلی قدرت آفرین شامل #منابع (تجهیزات، نیروی_انسانی و...) و #اطلاعات است. منابع، قدرت ضربه زدن را برای طرف درگیر فراهم میکند و کارکرد اطلاعات هم افزایش #دقت این ضربات است. در #جنگ_اقتصادی جاری بین ایران و غرب نیز چنین گزارهای جاری است.
🔹غرب از لحاظ منابع با توجه به در اختیار داشتن ابزارهایی مانند #چرخه_دلار، #سوئیفت و #نهادهایی مانند #صندوق_بینالمللی_پول و #بانک_جهانی، دست برتر را نسبت به کشور ما دارد و FATF از نگاه غرب نقش فراهم آوردن دومین عنصر موفقیت یعنی زیرساخت اطلاعاتی بسیار دقیقی جهت اعمال تحریمهای آمریکا (بویژه قانون #کاتسا) را دارد.
🔹بر خلاف آن چه در فضای رسانه ای مشهور شده است در حال حاضر هیچ گزینه ای در مورد پیوستن به FATF در مقابل ایران قرار داده نشده است بلکه اختلاف بر سر اجرای برنامه اقدامی است که #فتف از ایران خواستار اجرای کامل آن شده است. برنامه اقدامی که آنچنان یک طرفه و غیر معقول تنظیم شده است که در عمل می تواند باعث فروپاشی بخش عمده ای از ساختار #تجارت بین المللی فعلی ایران که بر پایه دور زدن تحریم ها استوار شده است، بشود.
🔹به عنوان مثال در بخش هفتم این الزامات این سند ذیل محور همکاریهای بین المللی ایران ملزم به «ایجاد دروازه های تبادل اطلاعات غیر قضایی با مراجع غیرقضایی به منظور اشتراک اطلاعات بدون هیچ محدودیتی»، «تضمین همکاری های بین المللی در زمینه تبادل و اشتراک اطلاعات مرتبط با ذینفع نهایی» و «تضمین ایجاد معاضدت قضایی گسترده در زمینه پولشویی و تامین مالی تروریسم» شده است.
🔹بهعبارتدیگر بر اساس فتف نهتنها ساختار #انتقال_ارزی و بینالدولی کشور که حتی بخش قابل توجهی از تراکنش های ریالی در داخل کشور نیز در دسترس کشورهای متخاصم در جنگ اقتصادی قرار میگیرد.حداقل آسیب چنین امری شناسایی شبکههای تأمینکننده ایرانی در کشورهای مختلف که وظیفه دور زدن #تحریمها را به عهده دارند و حذف این شبکهها است که میتواند تبعات مهمی مانند ایجاد بحران در حوزههایی مانند #دارو و #کالاهای_اساسی ایجاد کند.
🔹 ریچارد #نفیو یکی از طراحان آمریکایی تحریمها علیه ایران در کتاب #هنر_تحریم با اشاره به تشدید تحریمهای ایران در اوایل دهه ۹۰ میگوید که #آمریکا بعد از سال ۹۱ دیگر موفق به کاهش بیشتر فروش #نفت_ایران و افزایش فشار #تحریمها نشده است و دلیل آن را نیز اطلاعات ناقص آمریکا از ساختارهای اقتصادی و شبکههای فروش نفت ایران میداند.
🔹این در حالی است که ساختارهای گزارش دهی الزام شده در فتف مانندFIU (واحد اطلاعات مالی)، CDD (ارزیابی صلاحیت مشتری)، KYC (شناسایی مشتری نهایی) و افزونه SS (پایش تحریمی) که ایران موظف بر نصب آن بر روی #نرم_افزار تبادلات مالی شده است، در عمل این امکان را به آمریکا میدهد که ساختار #تحریمهای خود را از تحریم موضوعی به #هوشمند تبدیل کند.
🔹موافقان فتف اغلب به خروج ایران از #فهرست_سیاه فتف به عنوان مهمترین دستاوردی که پس از اجرایی شدن ۴۱ تعهد ایران در برنامه اقدام حاصل خواهد شد، اشاره میکنند؛ ولی جالب است که برخلاف چنین ادعایی در هیچ کجای بیانیه #بوسان و سایر بیانیههای #فتف به چنین امری اشاره نشده است و تنها چیزی که در مورد سرنوشت ایران پس از اجرای کامل تعهدات آمده است این است که «اگر ایران تا پایان زمان تعیینشده به تمام #تعهداتش عمل کند، FATF گامهای بعدی را در نظر میگیرد (Consider the next Step)» و هیچگونه اشارهای به محتوای این گامها نشده است. بهعبارتدیگر حتی درصورتیکه تمامی ۴۱ تعهد ذکر شده توسط ایران انجام شده و مورد تأیید نیز قرار گیرد، بهاحتمال قوی #فتف مطالبات جدیدی را از #ایران مطرح خواهد کرد و دوباره همین سیکلی تکرار خواهد شد که کشور هم اکنون در آن قرار دارد.
🔹در نهایت باید گفت اگر در #برجام حداقل وعدههایی به #ایران داده شده بود، در فتف حتی همان وعدهها هم نیز وجود ندارد و صرفاً صحبت از گامهای بعدی مبهم شده است و اگر دستاوردهای #برجام در ازای هزینههای سنگین به تعبیر رئیس #بانک_مرکزی تقریباً هیچ بود، دستاوردهای فتف تحقیقاً هیچ خواهد بود.
@rooshanfekr
♦️ بازگشت قطعنامهها؛ آزمون واقعبینی در سیاست خارجی
🖊 محمدعلی رنجبر
یکی از مهمترین دستاوردهای برجام برای ایران، «لغو شش قطعنامه فصل هفتمی شورای امنیت» بود. این قطعنامهها ایران را بهعنوان «تهدید علیه صلح و امنیت بینالمللی» معرفی کرده بودند و زمینه فشارهای گسترده سیاسی، امنیتی و اقتصادی را فراهم میکردند.
اکنون با فعالشدن مکانیسم موسوم به اسنپبک (Snapback)، همه آن قطعنامهها میتوانند دوباره بازگردند. این یعنی ایران بار دیگر در معرض همان فضای سخت و تهدیدزا قرار میگیرد؛ فضایی که هم دست قدرتهای غربی را برای فشار باز میکند و هم مسیر تعاملات اقتصادی و سیاسی کشور را پیچیدهتر میسازد.
🔻 دو اشتباه در تحلیل برجام
1. مخالفانی که غلو کردند
برخی از ابتدا برجام را «هیچ»، «کاغذپاره»، و حتی «بدتر از ترکمانچای» یا «جام زهر» دانستند. این در حالی بود که دستاورد حقوقی آن ـ لغو شش قطعنامه شورای امنیت ـ واقعی و قابل اعتنا بود و نمیشد آن را نادیده گرفت.
2. موافقانی که مبالغه کردند
از سوی دیگر، عدهای برجام را «فتحالفتوح» و پایان همه تحریمها معرفی کردند. این مبالغه نیز خطا بود؛ زیرا تحریمهای یکجانبه و ساختاری آمریکا و اروپا همچنان باقی مانده بود.
✅ واقعیت این است: برجام توانست تحریمهای شورای امنیت را بردارد، اما نتوانست سازوکار تحریمهای یکجانبه و چندلایه غرب را از بین ببرد. امروز با خطر بازگشت همان قطعنامهها، ضعف نگاههای اغراقآمیز هر دو طرف آشکار میشود.
🔻 پیامدهای بازگشت قطعنامهها
بازگشت ایران به موقعیت «متهم امنیتی» در نظام بینالملل.
سختتر شدن فضای سرمایهگذاری و تجارت خارجی.
افزایش مشروعیت بینالمللی برای تحریمها و فشارهای جدید.
بهرهبرداری تبلیغاتی دشمن برای القای انزوا و بیثباتی ایران.
🔑 راه برونرفت
1. دیپلماسی فعال و پیشدستانه: افشای استفاده سیاسی و غیرقانونی از سازوکار اسنپبک.
2. بازدارندگی چندلایه: اقتصادی، حقوقی، رسانهای و نه صرفاً نظامی.
3. تنوعبخشی به شرکای اقتصادی و سیاسی: تقویت پیوند با شرق و جنوب جهانی.
4. انسجام داخلی: مدیریت دقیق اقتصاد و تقویت سرمایه اجتماعی تا فشار خارجی به شکاف داخلی تبدیل نشود.
📌 جمعبندی
برجام نه «ترکمانچای جدید» و «جام زهر» بود، چنانکه مخالفان غلو کردند؛ و نه «فتحالفتوح»، چنانکه موافقان مبالغه کردند.
امروز با تهدید بازگشت قطعنامهها، بیش از هر زمان به واقعبینی در سیاست خارجی نیاز داریم:
نه شعارزدگی، نه سادهانگاری؛ بلکه دیپلماسی فعال، انسجام داخلی و بازدارندگی هوشمند.
#بینش_راهبردی
#برجام
#قطعنامه_شورای_امنیت
#واقعبینی
#دیپلماسی
💬ارسالی دوستان
@rooshanfekr