هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️با وجود اینکه وسعت و تنگی رزق و روزی دست خداست پس کار و کوشش انسان چه فایده ای خواهد داشت؟
🔹از بسيارى از آيات قرآن مجيد و روايات «مقدّر بودن #روزى» و در منابع مختلف استفاده مى شود كه «وسعت و فراخى روزى يا تنگى و ضيق آن، به «اراده و مشيّت خداوند» نسبت داده شده است، تا بندگان خود را بيازمايد. به تعبير ديگر: به هر كس آنچه مصلحتش بوده است داده و براى هر كس آنچه مايه صلاح حالش بوده مقرّر فرموده است. اين تعبيرات سؤالات متعدّدى بر مى انگيزد. نخست اينكه: اگر چنين است پس #تلاش و كوشش، براى #رزق و #روزى چه مفهومى مى تواند داشته باشد؟
🔹ديگر اينكه: اين گونه برداشت ها سبب ركود فعّاليت هاى اجتماعى و عقب ماندگى جامعه مى گردد؛ جامعه اى كه بايد پر نشاط و پر اميد به فعّاليت هاى گسترده بپردازد و در ميدان رقابت از جوامع غير مسلمان عقب نماند. #قرآن_مجيد مى فرمايد: «نَحْنُ قَسَمْنَا بَيْنَهُمْ مَعِيشَتَهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۚ وَ رَفَعْنَا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ». [۱] (ما معيشت و [روزى] آنها را در حيات دنيا در ميانشان تقسيم كرديم و بعضى را بر بعضى برترى داديم).
🔹ولى پاسخ اين سؤال ها در روايات اسلامى آمده است كه هرگاه كنار هم چيده شود، ديگر ابهامى باقى نمى ماند. از يك سو، در «نهج البلاغه» و كلمات #امام_علی (علیه السلام) می‌خوانیم: «إِنَّ الرِّزْقَ رِزْقَانِ: رِزْقٌ تَطْلُبُهُ، وَ رِزْقٌ يَطْلُبُكَ، فَإِنْ أَنْتَ لَمْ تَأْتِهِ أَتاكَ». [۲] (#روزى بر دو گونه است: قسمتى از آن، تو بايد به #دنبالش بروى، و قسمتى از آن، او به دنبال تو مى آيد به گونه اى كه اگر به سراغش نروى به #سراغ‌تو خواهد آمد).
🔹واقعيت نيز چنين است كه قسمت مهمّى از #روزى چيزى است كه انسان بايد در راه آن #تلاش و #كوشش كند و تمام هوش و #استعداد و #توان خود را به كار گيرد و بدون اينها هرگز به آن نخواهد رسيد؛ ولى بخش ديگرى از روزی ها، «روزی های ناخواسته» است كه به سراغ انسان مى آيد و به او نشان مى دهد كه اگر چه تلاش و كوشش يك اصل مهم است، امّا #رازقيّت_خداوند منحصر به آن نيست و در همه حال بايد به او دل بست و همه چيز را از او دانست.
🔹در روايت ديگرى مى خوانيم: از جمله دعاهايى كه مستجاب نمى شود، دعاى انسان سالمى است كه در خانه نشسته و دست از #تلاش و #كوشش برداشته و عرضه مى دارد: خدايا به من #روزى ده! [فرشتگان الهى] به او مى گويند: اين دعاى تو مستجاب نيست، برخيز و تلاش كن. #امام_صادق (عليه السلام) مى فرمايد: «أَرْبَعٌ لاَيُسْتَجَابُ لَهُمْ دُعَاءٌ: الرَّجُلِ جَالِسٌ فِي بَيْتِهِ، يَقُولُ: يَا رَبِّ ارْزُقْنِي! فَيَقُولُ لَهُ: أَلَمْ آمُرْكَ بِالطَّلَبِ». [۳]
🔹از سوى ديگر، #تقديرات_الهى در بسيارى از موارد هماهنگ با #تدبيرات_ما است، يعنى خداوند مقدّر كرده آنها كه #تلاش و كوشش مى كنند سهم بيشترى داشته باشند، و آنها كه سُست و #تنبل‌اند سهم كمتر. اين هماهنگىِ تقدير و تدبير، پاسخ روشنى به كسانى مى دهد كه به بهانه #تقدير از #تدبير سرباز مى زنند و تن به #تنبلى مى دهند. از سوى سوم، بى شك استعداد جسمانى و فكرى همه #انسانها يكسان نيست و افراد بشر از نظر هوش و استعداد و مديريّت اقتصادى و توان جسمى براى كار كردن بسيار تفاوت دارند و همين، سرچشمه تفاوت بهره هاى آنها در اين قسمت مى شود؛
🔹آن كس كه اين تفاوت ها را #مقدّر كرده، طبعاً تفاوت هاى #روزى را نيز مقدّر فرموده است و انتظار يكسان بودن همه انسانها از نظر روح و جسم، انتظار بسيار بى جايى است؛ مانند انتظار مساوى بودن همه اعضاى بدن و تمام استخوان ها و عضلات؛ چرا كه در مجموعه بدن، هر عضوى مأموريتى دارد و توان او به اندازه مأموريت اوست و مجموعه #جهان_انسانيّت نيز، همانند يك بدن است با تفاوت ها در جهات مختلف و طبعاً با تفاوت در #بهره‌های_روزى. نتيجه اينكه: آنچه در #آیات و #روایات درباره #تقدير_ارزاق آمده، مى تواند اشاره اى به تمام آنچه در سه نكته بالا گفتيم بوده باشد و اين چيزى بر خلاف عدالت نيست؛ بلكه عين #عدالت و #حكمت است.
پی نوشت‌ها؛
[۱] سوره زخرف، آيه ۳۲
[۲] نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت، قم، ۱۴۱۴ق، چ اول، ص ۴۰۴، (نامه ۳۱)
[۳] الکافی، دار الكتب الإسلامية، تهران، ۱۴۰۷ق، چ ۴، ج ۲، ص ۵۱۱
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ش، چ ۱، ج ۴، ص ۱۷۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#رزق #روزی
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد