📌
#نقد_و_نظر 2️⃣
🔺 موضوع: مولوی و ناد علی صغیر
➖➖➖
الف:
دیدگاه
▫️ آقای محمد حسن وکیلی در مقاله ای در اثبات تشیع مولوی کوشیده است. اودر صفحه دوازده جزوهاش، شعر ذیل را به مولوی نسبت داده است.
دايم ز ولايت على خواهم گفت / چون روح قدس ناد على خواهم گفت
تا روح شود غمى كه بر جان منست / كل هم و غم سينجلى خواهم گفت
〰️〰️〰️
ب:
بررسی :
1.این شعر مشتمل بر «ناد علی صغیر» است . که قدیمترین سند برای این شعر سخن کفعمی متوفای قرن نهم است او مینویسد: « وَ رَأَيْتُ بِخَطِّ الشَّهِيدِ أَنَّهُ يُقْرَأُ لِرَدِّ الضَّائِعِ سُورَةُ وَ الْعَادِيَاتِوَ مِمَّا ذُكِرَ لِرَدِّ الضَّائِعِ وَ الْآبِقِ تَكْرَارُ هَذَيْنِ الْبَيْتَيْنِ نَادِ عَلِيّاً مَظْهَرَ الْعَجَائِبِ/ تَجِدْهُ عَوْناً لَكَ فِي النَّوَائِبِ
كُلُّ هَمٍّ وَ غَمٍّ سَيَنْجَلِي / بِوَلَايَتِكَ يَا عَلِيُّ يَا عَلِيُّ يَا عَلِيُّ » (کفعمی،المصباح، ص: 183 )
🔺 در هیچ منبع متقدم از منابع معتبرشیعه چنین شعری وجود ندارد. و در منابع حدیثی عامه نیز چنین مطلبی یافت نشد. آیت الله دوزدوزانی، از فقیهان معاصر، گرچه خواندن این ذکر را با امید به ثواب بیاشکال دانسته، اما گفته است که مدرک معتبری ندارد( دوزدوزانی تبریزی، استفتائات، ۱۳۷۹ش، ص۲۲.) ملا علی قاری از دانشوران سنی نیز این شعررا ساخته شیعه و از اخبار موضوعه دانسته است . (ملا علی قاری،الاسرار المرفوعه فی الاخبار الموضوعه،368).
+
2. فروزانفر مولوی پژوه بزرگ، اذعان میکند تمام رباعیاتی که در دیوان شمس آمده است،از مولوی نیست ( دیوان شمس،مقدمه) در جلد هشتم که رباعیات مولوی را از نسخه های متعدد آورده است،شعر مورد استناد استاد وکیلی نیست. ده صفحه قبل و ده صفحه بعد از آدرسی که استاد وکیلی را داده اند مطالعه شد، چنین بیتی در آن نبود. (دیوان شمس،تصحیح: فروزانفر،ج8،ص51).
+
3. همانطور که گذشت،ناد علی صغیر در قرن نهم پیدا شده است و این شعر در زمانه مولوی نبوده است. در قرن نهم شاعری با نام محمد بن حسام خوسفی .در دیوانش همین شعر را آورده است .(خوسفی، دیوان مولانا محمد بن حسام خوسفی،اداره اوقاف استان خراسان، رباعیات،ص585)
➖➖➖
💠 نتیجه:
شعر «ناد علیا» در فضایی شیعی در قرن نهم به وجود آمده است. که با تاریخ وفات مولوی (672ق) حداقل دوقرن فاصله دارد. این شعر در دیوان خوسفی که متوفای قرن نهم است آمده است. در کاملترین نسخه دیوان شمس به خامه مرحوم فروزانفر نیز این بیت وجود ندارد.
•┈┈••✾••┈┈•
@Age_of_wate