🌙 حقیقتِ سجود (۲)
این فراموشى خاص، درد و گرفتاری انسانِ امروز است. اما اين گرفتارى خاص، همانقدر كه او را در زندان فرو مىبرد، و زنجير به پايش مىبندد، ميلش به آزادى را بيشتر و بيشتر مىكند. انسان امروز اگرچه گرفتارتر است، اما انگيزهى آزادى و رهايى بيشترى دارد؛ و اين استغفار در انسان، با اين ميل، اراده و همت، از مرتبهى زبان و قلب خود به خود مىگذرد، و به مراتب بالاترى مىرسد، كه آزادى و پاكى وجودى انسان را مىخواهد.
مرتبهى بالاتر از استغفار و آزادى، سجده است. سجده فقط يك حركت بدنى، به خاك افتادن و پايين آمدن نيست؛ حقيقتِ سجود، بلند شدن، برخاستن و پرواز كردن است؛ برخاستن انسانيت است. انسان در انسانيتِ خود، بلند مى شود، بپا مىخيزد، رها و آزاد مىشود و قامتش تا آسمانها پيش مىرود! سجود مراتبى دارد كه گرچه از استغفار آغاز مىشود، اما حقيقتش رهايى انسان و شكستن گرفتاریهايش هست. اينكه انسان، از خصائص، حُب و بُغضها و صفاتى كه گرفتارش کرده هم بگذرد و به حقيقتى بالاتر برسد؛ به شكستن خصلتهايش، حتى آرزوها و قلههاى مادى و معنوى كه براى خود قرار داده است.
انسان در سجودِ حقيقى خود، در مرتبهى بالاتر آن، متوجه مىشود كه فراتر از قلههايى است كه قبلا مىخواست؛ حتى معنويات، خيرات، ثمرات زندگى و تأليفاتى كه فكر مىكرد خدمات زيادى براى انسانيت دارد؛ آثار، نتايج و... آنهايى كه به اين مرحله مىرسند، از همهى اينها مىگذرند، و انسانيتى فراتر در درون خود، و در ميانهى زندگىشان مىبينند.
اما اين هم نهايتِ سجود نيست! اينكه انسان هر چيزى كه او را در اين جهان به عنوان يك انسان محدود مىكند، بعنوان كسى كه زمانى آمده و زمانى مىرود، از جايى شروع مىكند، به جايى مىرود، و سير و حركتى دارد؛ از تمام آنچه دارد و ندارد، از تمام خوبیها و بدیها، از تمام اعتقادات كه وهمهايى هستند كه جهان را در آن محدود مىكند؛ حقيقت و انسانيتش بالاتر از اينهاست. مقام خليفةاللهى ما مقام بینهايت است؛ انسان همچون بینهايت، چيزى است كه فقط در نفى همه چيز معنا میشود! نفیاى كه از همهى اثباتها مىگذرد و هيچكجا متوقف نمىشود.
اين مقام اگرچه براى ما تا حدى قابل دسترس نيست، و ما پيوسته از زندانى به زندان ديگر در حركتيم، و سجود ما بسيارى از مواقع فرورفتن در تمايلات و آرزوهاى مادى و معنوىِ متناهىِ محدود است؛ اما حداقلى كه مىتوانيم بدست آوريم اين است كه توجه به آن مقامِ حقيقىِ سجده داشته باشيم. در اين شبها خصوصاً اين براى ما قابل حصول است؛ اينكه قادر مىشويم در همين شرايط و با همهى سرگردانیها، از همه تفكرات، خصلتها، اعتقادات و... گذر كنيم؛ و مىتوانيم اندكى، در حد يك جرقه، تابش و نور، سجدهى حقيقى را استشمام كنيم. چه بسا آن كسى كه گنهكارتر، محصورتر، متناهىتر است، و بيشتر از ديگران از خود پشيمان و ناراحت است، بيشتر به اين مرحله برسد! ما در اين شب بايد حقيقتِ سجود را استشمام كنيم، و بعد از این هم گاهگاهى اين تجربه را تكرار كنيم.
#شببیستویکم #رمضان۱۴۰۲ #محمدحسینقدوسی
#درمکتبعلامهطباطبایی
👁 «
مدرسه معارف علامه طباطبایی» را دنبال کنید:
ایتا |
بله |
تلگرام |
اینستا |
آپارات