📖 امام عليه السلام در اين كلام حكيمانه به برترين اعمال اشاره كرده مى‌فرمايد: «برترين اعمال آن است كه خود را (به زحمت) بر آن وادار كنى»؛ (أَفْضَلُ‌ الْأَعْمَالِ‌ مَا أَكْرَهْتَ‌ نَفْسَكَ‌ عَلَيْهِ‌) اشاره به اين‌كه، كارى است برخلاف خواستۀ نفس؛ مثل اين‌كه مى‌خواهد مالى ببخشد و نفس او به سبب علاقۀ به مال با آن موافق نيست، يا از ارتباط نامشروعى بپرهيزد كه نفس تمايل به آن دارد و يا قدرت بر انتقام پيدا كرده و نفس تمايل به آن دارد و او از انتقام‌جويى بپرهيزد. در تمام اين موارد كه نفسِ انسان تمايل به فعل معروف يا ترك منكر ندارد هنگامى كه افراد با #ايمان در برابر خواستۀ نفس مقاومت كنند و آن معروف را به جا آورند و آن منكر را ترك كنند، عملى بسيار پرفضيلت انجام داده‌اند، چراكه هم كار خير انجام شده و هم نفس سركش تحت رياضت قرار گرفته و از طُغيان آن پيشگيرى شده است. اكثر شارحان نهج البلاغه در اين‌جا تصريح كرده‌اند كه اين گفتار حكيمانه شبيه حديث معروف پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله است كه در بسيارى از منابع آمده است؛ آن حضرت صلى الله عليه و آله فرمود: «أفْضَلُ‌ الْأَعْمالُ‌ أحْمَزُها ؛ بهترين اعمال عملى است كه سخت‌تر و قوى‌تر و پرمشقت‌تر باشد». منتها امام عليه السلام شاخۀ خاصى از آن حديث نبوى را بيان كرده؛ زيرا مشقت‌بار بودن يك عمل گاه به واسطۀ انجام دادن كارهاى بدنى سنگين است و گاه به سبب طول مدت و گاه به علّت فراهم نبودن مقدمات و نيز گاهى به‌واسطۀ مخالفت نفس با آن است كه امام عليه السلام روى همين نكته تكيه فرموده است. دليل آن هم روشن است؛ پاداش‌هاى مادى در عرفِ‌ عقلا همواره متناسب با مقدار زحمتى است كه براى كارى كشيده مى‌شود و به همين دليل كار پرزحمت‌تر پاداش و مزد و اجرت بيشترى دارد. پاداش‌هاى الهى نيز همين‌گونه است؛ هرقدر عمل سخت‌تر و پرمشقت‌تر باشد، پاداشش نزد خداوند بيشتر است و اين‌گونه احاديث به هنگامى كه انسان در انجام وظايف خود يا ترك گناه گرفتار زحمت و مشقت شديدى مى‌شود اسباب آرامش روح است؛ زيرا مى‌داند هرچه زحمتش بيشتر باشد لطف و كرامت و عنايت حق به او بيشتر است. #نهج_البلاغه_میخوانم #مطالعه ╭─── │ 🌐 @Mabaheeth ╰──────────