حُسنِ حَسن – 3 در دو یادداشت قبلی نکاتی عرض شد. اما ادامه نکات: 6. تدریس پر برکت علامه حسن زاده آملی (رضوان الله علیه) در تدریس بسیار موفق بودند. تدریس صرفاً دادن اطلاعات نیست. استاد برجسته، به همراه اطلاعات، روش فهم و تسلط بر بحث را آموزش می دهد و حضرت علامه چنین بودند. این نحوه تدریس شاگرد را پرورش می دهد و او را به درجه استادی می رساند. حضرت علامه، علوم مختلفی را تدریس و شاگردان برجسته ای تربیت نمودند اما آنچه در این مورد به نظر بنده شاخص است، تدریس عرفان بود که منجر به تربیت اساتید برجسته عرفان در حوزه علمیه قم شد. در حوزه‌های عرفان نظری معمولاً سه کتاب مهم «تمهید القواعد ابن ترکه»، «شرح فصوص الحکم» و «مصباح الأنس» تدریس می‌شود و کسی که این سه کتاب سنگین و عمیق را نزد استادِ ماهر و عارف به خوبی و درستی بخواند، در حل و فصل و تحلیل و تبیین مسائل عرفان چیزی کم نخواهد داشت و مشکلی برایش پیش نمی آید. تأکید میکنم که این کتب با استاد عارفِ ماهر باید خوانده شود و مطالعه خودسر، یا با استاد غیر عارف که هنوز برخی مبانی و اصول برای او حل نیست، سوء تفاهم ها و مشکلاتی ایجاد میکند. استاد مطهری (ره) چه نیکو میگوید: « كتاب فصوص الحكم كه گرچه كوچك است ولى دقيق ترين و عميق ترين متن عرفانى است. شروح زياد بر آن نوشته شده است. در هر عصرى شايد دو سه نفر بيشتر پيدا نشده باشند كه قادر به فهم اين متن عميق باشند». حضرت علامه حسن زاده آملی (قدس الله سره) با تدریس عالمانه و عارفانه این کتب مخصوصا فصوص الحکم، شاگردانی تربیت کرد که اکنون از اساتید برجسته عرفان در حوزه های علمیه شیعه هستند. شاگردان آن شاگردان برجسته نیز اکنون استادان خوبی هستند. شاید بتوانم به راحتی ادعا کنم که اگر علامه حسن زاده آملی نبود (یعنی خداوند ایشان را چنین توفیق نمی داد)، اکنون حوزه عرفان نظری، در فقر استاد برجسته و مسلط به سر می برد. البته در کنار حضرت علامه حسن زاده آملی (رضوان الله علیه)، مناسب است یادی از حضرت آیت الله شیخ یحیی انصاری شیرازی (رضوان الله علیه) و حضرت آیت الله جوادی آملی (حفظه الله) نیز بکنم که در درجات بعدی، چراغ با برکت حوزه عرفان نظری را روشن نگه داشتند و با تدریس کتب فوق الذکر (آیت الله انصاری شیرازی هر سه کتاب فوق و آیت الله جوادی دو کتاب از سه کتاب فوق)، شاگردان خوبی تربیت کردند. جزاهم الله خیرالجزاء 7. تحقیق و تألیف و تصنیف تحقیقات و تالیفات و تصنیفات و تصحیحات علامه ذوالفنون نیز برجسته و مورد مراجعه اساتید و محققان است. کتب متعددی در زمینه علوم عرفانی، فلسفی، کلامی، تفسیری، روایی، رجالی، فقهی، ریاضی و هیوی، ادبی و مانند آن به یادگار گذاشتند که جهت آشنایی می توان به کتاب مروری بر آثار و تألیفات استاد علامه حسن زاده آملی، نوشته استاد حسن رمضانی مراجعه کرد. لازم به ذکر است که اکثر قریب به اتفاق این کتب به دست و قلم مبارک خود استادِ علامه نگارش شده است و همین بر وزانت آثار افزوده است. ادامه دارد....