📖 💢 گوشه ای از سیره پیامبر(ص) در برخورد با ناهنجاری‌های اجتماعی 🔹پیامبر اسلام ، مظهر عطوفت و مهربانی بود و رفتار محبت آمیز او حتی با دشمنان و مخالفان ، در تاریخ ثبت شده است . اما با این وجود ، هرجا که اقدامات مخالفان و دشمنان با ارکان و امنیت جامعه تعارض داشت ، پیامبر اکرم (ص) با قاطعیت با ناهنجاریهای ایجاد شده ازسوی معاندین برخورد میکردند که نمونه هایی از آنها را بررسی میکنیم : 1⃣ برخورد با یهودیان معاند 🔹بیش‌ترین برخورد عملى پیامبر با یهودیان و مشرکانى بود که در مقابله با پیامبر و دین اسلام، اقدامات عملى داشتند. دو پیمان عمومى و خصوصى با سه طایفه بزرگ یهودیان مدینه(بنى قریظه، بنى نضیر، بنى قینقاع) منعقد شد، اما آنان ضمن نقض پیمان‌هاى خود، دست به اقدامات آشکارى علیه مسلمانان زدند که پیامبر چاره‌اى جز برخورد عملى نداشت. 🔹مهم‌ترین اقدامات تخریبى و ضدّ امنیتى آنان عبارت بود از: حمایت از مشرکان، تفرقه‌افکنى میان مسلمانان، تحریف، ایجاد تردید در میان مسلمانان، تمسخر و فریب. 1. کعب‌بن اشرف : اصل او از قبیله طى بود، ولى پدرش به خاطر خونى که از قبیله خویش ریخت، به مدینه آمد و به «بنى نضیر» پیوست. مادر کعب، دختر ابوحقیق، چهره شناخته شده بنى نضیر بود و خود کعب نیز در میان یهودیان جایگاهى داشت. او هماره به فتنه‌انگیزى علیه مسلمانان دست می‌زد و حتى فتنه‌گرى او از حد گذشت. به همین دلیل، پیامبر فرمود: «کیست که شر او را کم کند؟» محمد بن مسلمه، داوطلب شد و همراه ابونائله و سه نفر دیگر از اوسیان، شبانه او را به قتل رساندند[1]. 2. ابو رافع سلّام بن‌ابی‌حقیق؛ او از قبیله بنی‌نضیر بود و همراه آنان به «خیبر» کوچ کرد. مهم‌ترین جرم او عبارت بود از: تحریک مشرکان و یهودیان براى برپایى جنگ احزاب و همراهى با حییّ‌بن اخطب، کنانة ‌بن ربیع‌بن ابی‌حقیق و برخى دیگر از یهودیان.[2] ابن‌هشام به نقل از ابن‌اسحاق می‌گوید: ‌اوس و خزرج ـ که در انجام دستور رسول خدا با هم به رقابت می‌پرداختند ـ پس از کشته‌‌شدن کعب‌بن اشرف به دست اوسیان، به فکر اقدامى مشابه بودند و از پیامبر دستور قتل ابورافع را گرفتند. پنج تن از خزرجیان به نام‌هاى عبدالله‌ بن عتیک، عبدالله ‌بن انیس، مسعود بن سنان، ابو قتاده و خزاعى بن اسود به راه افتاده، شبانه به خانه ابورافع رفتند و با ترفندى او را به قتل رساندند.[3] 🔹ضرورت مقابله با شخصى مانند ابورافع، زمانى بیشتر روشن می‌شود که او با وجود اعتراف به پیامبرى رسول اکرم(ص) چنین فتنه‌گرى می‌کرد. 🔹واقدى گزارش کرده است که سلّام‌بن ابى حقیق می‌گفت: ما به محمد حسادت می‌ورزیم؛ چون «نبوت» از میان فرزندان هارون بیرون رفت، و حال آنکه او فرستاده خداست.[4] 🔹در مجموع باید گفت: مهم‌ترین عامل برخورد پیامبر با یهودیان، عبارت بود از: خیانت، پیمان‌شکنى و مبارزه آنان علیه اسلام و شخص پیامبر و مسلمانان. 🔹براساس پیمانى که پیامبر از همان ابتداى ورود به مدینه با یهودیان منعقد ساخته بود، در صورت «پیمان‌شکنی» آن حضرت مجاز به کشتن مردان، اسارت زنان و فرزندان و به غنیمت بردن اموال آنان بود اما برخورد با این قبایل پیمان‌شکن، گاه با تخفیف اعمال می‌شد. لذا کشتن ابوعفک، عصماء و ابورافع به دلیل اقدامات و تحریکات آنها علیه اسلام و شخص پیامبر بود... .[5] 2⃣برخورد با مشرکان و منافقان 🔹مشرکان قریش در مکه و بعضى از منافقان مدینه نیز اقداماتى علیه پیامبر(ص) و مسلمانان داشتند که منجر به برخورد عملى پیامبر با آنان شد. به چند نمونه آن اشاره می‌شود: 1. معاویة ‌بن مغیره؛ او در جنگ احد، بعضى از اعضاى بدن حضرت حمزه(ع) را قطع کرده بود، پیامبر دستور قتل او را نیز صادر نمود.[6] 2. دستور قتل هشت تن از قبیله «عرینه»؛ آنان به حضور پیامبر آمده، مسلمان شدند و به سبب بیماری‌شان، پیامبر آنان را به ناحیه «ذی‌الجدر» نزدیک کوه «عیروت» نزد شبان و شتران خود فرستاد. اما آنان مرتد شده، یسار (آزاد شده پیغمبر) را کشتند و 15 شتر را به سرقت بردند. پیامبر(ص) کرزبن‌جابر فهرى با تعدادى از سربازان را به دنبال آنان فرستاد و این آیه در حق آنها نازل شد: «إِنّما جَزاءُ الّذینَ یُحارِبُونَ اللّهَ...أَنْ یُقَتّلُوا أَوْ یُصَلّبُوا أَوْ تُقَطّعَ أَیْدیهِم»[7] و لذا پیامبر دستور قتل، قطع دست و پا و به دار آویختن آنان را صادر نمود.[8] 3.  مقابله با شامیان و اهالى منطقه موته و ذات‌ اصلاح؛ آنان مبلغان پیامبر و 15 نفر دیگر را به شهادت رساندند، پیامبر نیز عده‌اى از مسلمانان را به فرماندهى جعفر بن ابی‌طالب به سوى آنان فرستاد.[9] 📚 پی نوشت: [1]فروغ ابدیت، ج1، ص28 [2]پیامبر و یهود حجاز،ص260 [3]زندگانى محمد(ص) پیامبر اسلام، ابن هشام، ج2،ص274 [4]المغازی، واقدی، ج1،ص184 [5]پیامبرویهودحجاز،ص263 [6]ناسخ‌التواریخ،ص944 [7]مائده/33 [8]ناسخ التواریخ، چص1085 [9]فروغ ابدیت، ج2،ص287 @Montazare_mahd