آیا پیامبر اسلام تدبیر کننده عالم است ?
🤔پرسش :
عَنْ عَبْدِ الله بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ الله قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ : اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ صَفِيِّكَ وَخَلِيلِكَ وَنَجِيِّكَ الْمُدَبِّرِ لِأَمْرِكَ.
ابنسنان میگوید : امام صادق میگفت : خداوندا، بر محمد ﷺ درود بفرست. که برگزیدهی توست، و دوست و همراز توست، و تدبیر کنندهی امور توست ‼️
📚 اصول کافی ٤٥١/١
⚠️ در این حدیث صحیح، تدبیر امور الهی به پیامبر ﷺ نسبت داده. [نعوذ بالله] که این عقیده، شرک اکبر است. و هرکس قائل به آن باشد، قطعاً مشرک میباشد.
قرآن کریم، این را در حق پروردگار دانسته :
📖 ﴿یُدَبِّرُ ٱلۡأَمۡرَ مِنَ ٱلسَّمَاۤءِ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ﴾ [سجده/٥]
✍🏻 اوست که از زمین تا آسمان، امور را تدبیر میکند.
📖 ﴿وَمَن یُدَبِّرُ ٱلۡأَمۡرَۚ فَسَیَقُولُونَ ٱللَّهُۚ فَقُلۡ أَفَلَا تَتَّقُونَ﴾ [يونس/٣١]
✍🏻 بپرس که چهکسی امور را تدبیر میکند؟ خواهند گفت : الله متعال. سپس بگو : پس چرا تعقّل نمیکنید؟
💠پاسخ : 💠
❕این که خداوند تدبیر کننده عالم است مانع از آن نیست که دیگرانی نیز باشند که با اذن الهی امور عالم را تدبیر می کنند , چنانچه که خود خداوند از فرشتگان تدبیر کننده امور در آیات متعددی یاد می کند که با اذن الهی امور عالم را تدبیر می کنند .
در آیاتی چنین می خوانیم :
« ( سوگند به فرشتگانی که ) امور را تدبیر می کنند » ( نازعات 5 ) "گروهى از فرشتگان حاملان عرشند " (حاقه- 17) و "گروهى فرشتگان مامور قبض ارواحند " (اعراف- 37) و " گروهى مراقبان اعمال بشرند " (سوره انفطار- 10 تا 13) و " گروهى حافظان انسان از خطرات و حوادثند " (انعام- 61) ، و "گروهى مامور عذاب و مجازات اقوام سركشند " (هود- 77) و " گروهى امدادگران الهى نسبت به مؤمنان در جنگها هستند " (احزاب- 9) و " گروهى مبلغان وحى و آورندگان كتب آسمانى براى انبياء مى باشند " (نحل- 2)
❕بر همین اساس برخی محققین می نویسند :
" قرآن مجيد در سوره نازعات آيه 5 به مدبّرات امور سوگند ياد كرده، مىفرمايد: «فَالْمُدَبِّرَاتِ أَمْراً» و مشهور در ميان مفسّران اين است كه آنها همان فرشتگانى هستند كه امور جهان را تدبير مىكنند، آيا اين امر با مسأله توحيد ربوبى منافات ندارد؟
پاسخ اين سؤال روشن است: اگر فرشتگان استقلالى در تأثير داشتند با توحيد ربوبى قابل جمع نبود، امّا مىدانيم آنها مجريان فرمان الهى هستند، و موكّلان امور به اراده مشيّت او مىباشند، درست همانند اسباب در عالم طبيعت كه به فرمان خدا هر كدام آثارى دارند.
بسيارى از مفسّران به اين آيه كه رسيدهاند به اين نكته توجّه كرده، و هرگز تناقضى ميان اين سخن كه خداوند «ربّ العالمين» و «رب كلّ شىء» است، با تأثيرات عالم اسباب، يا تدبير فرشتگان به اذن الله احساس نكردهاند همانگونه كه قرآن روزى دهنده همه موجودات را ذات پاك خداوند مىشمرد «وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ إِلَّا عَلَى الله رِزْقُهَا» ( سوره هود آیه 6 )
ولى در جاى ديگر مىفرمايد: «وَعَلَى الْمَوْلُودِ لَهُ رِزْقُهُنَّ وَكِسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ»: «و آن كس كه فرزند براى او متولّد شده (پدر)، بايد خوراك و پوشاك مادر را به طور شايسته (در مدّت شيردادن) بپردازد». ( سوره بقره آیه 233 )
مسلّماً اطلاق روزى دهنده بر پدر نوزاد هيچ تضادى با اطلاق آن بر خداوند ندارد، آن يكى مستقل و بالذات است و اين يكى بالعرض و وابسته.
و يا اينكه اگر مىگوييم در عسل شفا است: «فِيهِ شِفَاءٌ لِلنَّاسِ» ( سوره نحل آیه 69 ) هيچ منافاتى ندارد كه شفا دهنده فقط خدا باشد، همانگونه كه ابراهيم عليه السلام قهرمان توحيد مىفرمايد: «وَإِذَا مَرِضْتُ فَهُوَ يَشْفِينِ»؛ هنگامى كه بيمار شوم مرا شفا مىدهد». ( سوره شعراء آیه 80 )
اينها همه سلسله علّت و معلول را بيان مىكند، يعنى از يك علّت غير مستقل شروع مىشود تا به علّت العلل و مسبّب الاسباب يعنى ذات پاك خدا برسد كه هر سببى در تأثيرش مديون او است. "
📚پیام قرآن ج 3 ص 398
▫️ادامه 👇