✍️از مراجع تقلید نترسید
.
♦️سؤال: آیا میتوان مراجع معظم تقلید را امر به معروف و نهی از منکر نمود؟ یا اینکه چون ایشان بر کرسی فتوا قرار گرفتهاند؛ و مسائل را بهتر از مردم میدانند، امر به معروف و نهی از منکر کردن ایشان، امکان پذیر نیست؟
.
♦️هر مرجع تقلیدی، حتی اگر بسیار بزرگ و مهم باشد، سه حوزه دارد:
1ـ حوزه رفتار و گفتار شخصی.
2ـ حوزه رفتار و گفتار اجتماعی.
3ـ حوزه اجتهاد و فتاوای اجتهادی.
به نظر میرسد که در هر سه حوزه، میتوان مراجع تقلید را (هر چند بزرگ باشند)، امر به معروف کرد؛ حتی اگر آمر به معروف و ناهی از منکر، فردی به ظاهر کوچک و معمولی باشد.
.
♦️روشن است که مقام عمل و نظر برای انسانها متفاوت است؛ و افراد میتوانند در این حیطه، هماهنگ باشند و یا متضاد عمل کنند. بنابراین ممکن است یک مرجع تقلید، در دو حوزه گفتار و رفتار شخصی و اجتماعی، درست عمل نکند؛ بنابراین بر مردم لازم است تا راه درست را چه در مقام نظر و چه در مقام عمل، به ایشان تذکر دهند.
امّا در حوزه سوم، یعنی «فتاوای اجتهادی» نیز، باز راه امر به معروف برای مردم، بسته نیست. به عبارت ساده، هر مرجع تقلیدی در مقام افتا، از دو حال خارج نیست؛ یا اجتهاد منجر به افتای او، درست است یا نادرست. بنابراین افراد متعددی از جوانب گوناگون، میتوانند مراجع تقلید را در مقام اجتهاد و فتوا نیز، امر به معروف و نهی از منکر کنند.
.
♦️هر اجتهادی، اگر شهودی نباشد، متکی به مقدماتی است؛ و این مقدمات، شامل علوم مختلف دینی و غیردینی خواهد بود. ممکن است افرادی در هر کدام از این مقدمات اجتهاد و فتوای مرجع تقلید، اشکالات و اشتباهاتی ببینند؛ بنابراین لازم است که مرجع تقلید را، امر به معروف نمایند.
به عنوان مثال، یک نسخهشناس، میتواند به مرجع تقلیدی گوشزد نماید که، این حدیث مورد استناد شما، در نسخههای خطی، مخدوش است؛ بنابراین فتوای شما مخدوش است.
یا یک لغتشناس، به فقیه تذکر دهد که این استناد لغوی شما مخدوش است؛ یا یک زبانشناس و فیلسوف زبان، به فقیه تذکر دهد که این برداشت اصولی شما از این گزاره، مخدوش است.
و ...
بنابراین، تمامی افراد مطلع در علوم مختلف، که به نحوی مرتبط با مقدمات و فرآیند اجتهاد و فتوای دینی هستند؛ حتی اگر کارشناس دینی نباشند، لازم است مرتب و مکرر، مراجع تقلید را «امر به معروف» کنند؛ و نباید از عظمت و بزرگی و شهرت ایشان بترسند.
💠نکته
امر به معروف و نهی از منکر، هر چه مخاطباش بزرگتر باشد، ضروریتر است؛ بنابراین، رهبر سیاسی، رهبر دینی، علماء و مراجع تقلید و همه کسانی که منشأ اثر دینی و دنیای مردم هستند؛ نسبت به امر به معروف و نهی از منکر شدن، اولویت دارند.
#تأمل
#فقه_سنتی
#فقه
#مرجعیت
👇👇
@Taammolate_talabegi