🔴عموميسازي دانشهای تخصصی
🖊احمدحسين شريفي
🔹برخي از انديشمندان بزرگ، در کنار آثار علمي و کاملاً تخصصي خود، تلاش داشتند به منظور گسترش دامنة "علم-آگاهی" و دسترسپذير کردن دانش، با زباني سادهتر و همگانيتر همان انديشههاي تخصصي را براي عامه مردم بيان کنند.
🔹محمدبن زکرياي رازي (م 313ق)، فيلسوف، طبيب و عالم بزرگ مسلمان، در جهت عموميسازي دانش طب، کتابي را با عنوان «من لايحضره الطبيب» تدوين کرد. وي در اين کتاب به ارائة آموزشهاي عمومي در حوزه درمان و پيشگيري پرداخت. البته پيش از زکرياي رازي، طبيب ديگري با نام عيسي بن ماسه کتابي با اين عنوان نوشته بود؛ اما خود زکرياي رازي در مقدمه اين کتاب مينويسد: «مرد دانشمند جلیلالقدری برای خیر و صلاح مردم از من خواست که رسالهٔ مختصری درباب درمان بیماری با غذا و آشامیدنیهای موجود در هر مکان که دسترسی به طبیب نیست تالیف کنم. من نیز خواسته او را اجابت و کتاب «من لایحضره الطبیب» را تالیف کردم.»
🔹فقيه و محدث بزرگ شيعي، محمدبن علي ابن بابويه معروف به شيخ صدوق (م381ق) نيز از اين کار الگو گرفت و کتاب «من لايحضره الفقيه» را تدوين کرد. خود شيخ صدوق در مقدمة کتابش ميگويد: در مسافرتي به سرزمين «بلخ» و گفتگوهاي بسيار ارزشمند و روشنيبخشي که با يکي از نوادگان جليلالقدر امام موسيبن جعفر به نام ابوعبدالله محمدبن حسن در قصبة «ايلاق» داشتم، «روزى از كتاب محمّد بن زكريّاى رازى طبيب كه نامش را «من لا يحضره الطبيب» گذارده، ياد كرد و گفت آن كتابيست در موضوع خود (با كمى حجمش) جامع و وافى، و از من درخواست كرد كه در فقه و حلال و حرام و قوانين و مقرّرات شرع كتابى بنويسم بقسمى كه همه آنچه را كه در موضوعات مختلف فقه (از طهارت تا ديات) تاكنون نوشتهام در بر داشته باشد و آن را «كتاب من لا يحضره الفقيه» نام نهم، تا بوقت نياز بدان مراجعه كرده و مورد اعتماد و اطمينانش باشد و به آن عمل كند، ... اينجانب چون او را- كه خداى توفيقش دهد- اهل و شايسته يافتم پيشنهادش را به اين كار پذيرفتم، و اين كتاب را با حذف اسانيد كه مبادا بسبب نقل آن حجم كتاب زياد شود، تأليف كردم.»
🔹شايد بتوان گفت کتاب من لايحضره الفقيه، نخستين الگوي تدوين رسالههاي علميه و عموميسازي استنباطهاي فقهي و دسترسپذير کردن دانش فقه بوده است.
🆔کانال استاد احمدحسین شریفی
🆔
https://eitaa.com/joinchat/1153171503C4349780964
🔹ارتباط با ادمین:👇
@mjbayat
🌹