#گزارش
🖋به گزارش ایکنا، نشست تخصصی «واکاوی عملکرد دانشکدههای الهیات و معارف اسلامی؛ دانشکدههای الهیات و چالشهای پیشرو»، امروز ۲۲ آذرماه با سخنرانی قاسم درزی، اسدالله آژیر، زهره اخوانمقدم، علی شریفی، رمضان مهدوی و یاسر تکفلاح به صورت مجازی برگزار شد. در ادامه متن سخنان زهره اخوانمقدم، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم قرآن تهران را میخوانید که با موضوع «جایگاه چشمانداز در دانشکدههای الهیات» ایراد شده است؛
🔷مسئله چشمانداز در رشته مدیریت مطرح میشود و میگویند هر سازمانی برای تحقق اهدافش نیازمند تصویری از آینده است. چشمانداز برای سازمان، به مثابه پروپوزالی است که دانشجو باید بنویسد. یعنی تصویری برای جهتگیری آتی باید ارائه دهد و شاید بشود چشمانداز را برای سازمانها معادلی بگیریم برای آرزوی یک شخص. چشمانداز صحیح ایدهای است که به قدری تولید انرژی کند که همه جهتها را بکار بگیرد و آغاز حرکت را تضمین کند و به این چیز میگوییم چشمانداز. اگر میخواهیم یک کشور را بررسی کنیم که تا چه حد در شاخصههای خود پیشرفت کرده است، این را باید از چشماندازش محک بزنیم.
🔷تقریر بر ویژگیهای چشمانداز
🔹به عبارت دیگر، چشمانداز، علامت شروع و پاسخ به سوال همه کسانی است که میخواهند بدانند یک سازمان چیست. اگر میخواهیم بدانیم حوزه یا دانشکده الهیات چیست، باید چشمانداز آن را ببینیم. اگر میخواهیم ببینیم اینها میتوانند نزدیک هم شوند یا خیر، باید چشماندازها معلوم شوند. وقتی معلوم شد، بقیه مسیر بر همان اساس تنظیم میشود. اگر بخواهیم ساختمانی بسازیم، براساس نقشه پیش میرویم که اگر مسکونی باشد یا اداری، روند حرکت ما نیز متفاوت خواهد بود و نشان میدهد ما چه مسیری را باید طی کنیم و براساس آن افق است که قدمهای بعدی مشخص میشود.
🔹برنامهریزی استراتژیک پنج قدم دارد؛ اولین قدم اینکه الان کجا هستیم، دوم اینکه به کجا میرویم، سوم اینکه چطور میخواهیم برویم. من اینجا هستم و هدف هم دارم، اما چطور باید بروم. چهارم اینکه چه امکاناتی داریم و پنجمین مورد که بسیار مهم است عبارت از خودکنترلی است. تدوین استراژی و اجرای استراتژی نکات مهمی هستند که از این موارد به دست میآید. تعیین چشمانداز یعنی مشخص ساختن میسر. چشمانداز در هر سازمان و مجموعهای نشان میدهد که آیا برای ایجاد تغییر و تحول برنامهای وجود دارد یا خیر و دیگر اینکه چشمانداز یک شعار و بیانیه نیست، بلکه وضعیتی است که باید به آن برسیم.
🔹برخی میگویند چشمانداز ما چنین است و چنان است، اما اینها عموماً فرمالیته هستند و تصوری از جایگاه فعلی و منابع و مشکلات و موانع ندارند. سازمان کِسل و منزوی، محصول نداشتن چشمانداز است. «هلن کلر» نابینا بود، اما معروف شد، چون میگوید چشمانداز داشتم و میگویند بیچارهترین انسانها افراد بینایی هستند که چشمانداز ندارند.
🔷دو کارکرد مهم چشمانداز
🔹دو کارکرد مهم برای چشمانداز ارائه میشود؛ اول اینکه چشمانداز از بیراهه رفتن ما جلوگیری میکند و موجب میشود در خطی حرکت کنیم که اولویتهای اول و دوم ما مشخص باشد و مانند یک خطکش، هر اقدامی که میخواهیم بکنیم، بر این اساس باشد و اگر دیدیم منحرف میشویم، خود را به مسیر برمیگردانیم. دوم اینکه وقتی چشمانداز باشد، میفهمیم یک بخشی از مسیر را رفتهایم و بعد باید ادامه بدهیم. چشمانداز مانند یک قطبنما است که ما هم مسیر را درست میفهمیم و همچنین چشم به هدف داریم.
🔹آکسفورد برای چشمانداز، تعبیر بینش مخیلانه دارد؛ یعنی اولاً بینش است و ارادی است و ثانیاً در تخیل است. یعنی تصور آینده قبل از وقوع است و در علم آیندهپژوهی نیز به این مسئله توجه میکنند و میگویند چشمانداز تصویری به انسان میدهد و مشخص میکند در آینده میخواهد چه کار کنید.
🔹اما آیا وضعیت دانشکدههای الهیات ما مورد پسند است و آیا اینها چشمانداز دارند و آیا معلوم است میخواهیم به کجا برویم؟ آیا هدف روشن است و کنترل داریم، یا هر کسی برای خود، سازی میزند؟ اگر در بیانیههای چشماندازهای دانشگاهها جستجو کنید، چند نکته مطرح شده است؛ مثلاً میگویند در افق ۱۴۰۴ ما دانشگاهی پیشرو هستیم و در برترین جایگاه تولید و نشر و آموزش علم هستیم. یا از جمله تأثیرگذار در شکلدهی آینده، پاسخدهی به نیازهای آینده، ارائه راهحل برای مسائل پیچیده در عرصههای ملی، منطقهای و بینالمللی نیز از دیگر موارد است.
🔹انتخاب اول از سوی استعدادهای برتر، پرورشدهنده استعدادهای خلاق و نوآور و به کارگیری دانشهای نوین، رعایت استانداردهای جهانی، تقویت همکاری با مراکز ملی و ایجاد دانشگاه تمدنساز نیز از دیگر موارد. یکی از دانشگاهها نیز نوشته بود میخواهیم تا سال ۱۴۱۴، مرجع علمی جهان باشیم. اما اینها باید یک جایی خودش را نشان دهد.
https://eitaa.com/akhavanmoghadam
🌹🌹🌹