انباز
معنای 🌹 مرحوم میرزا ابوالفضل طهرانی در شرح عمیقی که بر زیارت شریف عاشورا دارد، دو معنا برای ذکر می‌کند: «استعمال ثار به معنی ️⃣ و مسلم است و معنی ثانی معنی مصدری است.»2️⃣ همچنین دو استعمال لغوی زیر را نقل می‌کند (که در کتب لغت نیز آمده است): ▫️ ثأَرتُ حمیمی: خونخواهی کردم قریب خود را (یعنی به خونخواهی دوستم اقدام کردم)؛ ▫️ ثأرت فلانًا بحمیمی: خونخواهی کردم به واسطه قریب خود (یعنی با کمک دوستم به خونخواهی کسی برخاستم). در ادامه، پنج وجه برای آورده و در نهایت، وجه پنجم را پذیرفته است: «خامس اینکه ثار به معنی همان دمِ مطلوب باشد و اضافه به الله به جهت آن باشد که مخصوص به مطالبه او و ولی حقیقی او است. و این اوجَهِ معانی است و اضافه، بنابراین، به معنی لام است بر وجه متعارف. و عجب است که هیچ کس را متعرض این وجه ندیدم با کمال استقامت و انطباق بر قواعد و مناسبت با اذواق سلیمه.» (همان، ص 164) 🔍 بررسی: اولا هیچ منبع لغوی نیافتم که «ثأر» را به معنای خونی بداند که می‌خواهیم انتقامش را بگیریم (الدم المطلوب)، بر خلاف نظر میرزای طهرانی. ثانیا استعمال «ثأر» به معنای مطلق خون هم مشکوک است3️⃣ هر چند بعید نیست دست کم معنای مجازی آن باشد، شهادت ادیبی حاذق، همچون صاحب شفاء الصدور نیز سند قابل تأملی است. اما بیشتر چنین به نظر می‌رسد که ماجرا برعکس باشد؛ یعنی گویا «دم» به معنای «ثأر» و انتقام به کار می‌رود، نه ثار به معنای خون.4️⃣ حاصل اینکه با توجه به اینکه معنای مصدری ثار (خونخواهی و انتقام) قطعی است، دو وجه در معنای روشن است: 1. اضافه مصدر به فاعل: کسی که خدا خونخواه او است5️⃣ 2. اضافه مصدر به مفعول‌به: کسی که دنبال خونخواهی خدا است (یعنی می خواهد از دشمنان خدا انتقام بگیرد)6️⃣ با توجه به برخی از مباحث تاریخی (درباره ماجرای کربلا) و مبانی دینی، معنای اول آشکارتر است، ولی معنای دوم هم نادرست نیست. البته اگر اثبات شود «ثار» به معنای «خون» یا «خونی که به دنبال انتقامش هستیم» نیز به کار رفته است، در این صورت معنای مختارِ شفاء الصدور هم درست خواهد بود، بدون اینکه دو معنای ذکر شده را رد کند. اما شاید علت اینکه دیگران این وجه را نگفته‌اند، همین باشد که دیگران، ثار را به این معنا ندانسته‌اند. 🔻🔻🔻 ادامه در بعد
96 مشاهده