❇ تفســــــیر
آخرین قسمت از آیات مربوط به سرگذشت قوم عاد و پیامبرشان هود، به مجازات دردناک این سرکشان اشاره کرده، نخست مى گوید:
هنگامى که فرمان ما دائر به مجازاتشان فرا رسید، هود و کسانى را که با او ایمان آورده بودند، به خاطر رحمت و لطف خاصى که به آنان داشتیم رهائى بخشیدیم (وَ لَمّا جاءَ أَمْرُنا نَجَّیْنا هُوداً وَ الَّذینَ آمَنُوا مَعَهُ بِرَحْمَة مِنّا).
و باز براى تأکید بیشتر مى فرماید: و ما این قوم با ایمان را از عذاب شدید و غلیظ رها ساختیم (وَ نَجَّیْناهُمْ مِنْ عَذاب غَلیظ).
جالب این که قبل از آن که مجازات افراد بى ایمان و یاغى و ستمکار را بیان کند، نجات و رهائى قوم با ایمان را ذکر مى کند، تا این پندار پیدا نشود که به هنگام عذاب الهى طبق ضرب المثل معروف، خشک و تر با هم خواهند سوخت; چرا که او حکیم است و عادل، و محال است که حتى یک فرد با ایمان را در میان انبوهى بى ایمان و گناهکار مجازات کند.
بلکه، رحمت الهى این گونه اشخاص را قبل از درگیر شدن در مجازات، به محل امن و امانى منتقل مى سازد، چنان که دیدیم قبل از آن که طوفان فرا رسد، کشتى نجات نوح آماده بود، و پیش از آن که شهرهاى لوط در هم کوبیده شود، شب هنگام لوط و تعداد معدود یاران با ایمانش، به فرمان الهى خارج شدند.
🌼🌼🌼
در این که جمله نَجَّیْنا (رهائى بخشیدیم) چرا در این آیه تکرار شده، تفسیرهاى گوناگونى وجود دارد:
بعضى معتقدند: نَجَّیْنا در مرحله اول اشاره به رهائى بخشیدن از مجازات دنیا است و در مرحله دوم رهائى از عذاب آخرت است، که با توصیف به غلیظ بودن نیز کاملاً سازگار است.
بعضى دیگر به نکته لطیفى اشاره کرده اند که چون سخن از رحمت الهى به میان آمده، اگر بلا فاصله کلمه عذاب تکرار مى شد، تناسب نداشت، رحمت کجا و عذاب غلیظ کجا، لذا نَجَّیْنا بار دیگر تکرار شده، تا میان این دو فاصله بیفتد و چیزى از شدت عذاب و تأکید روى آن کاسته نشود.
این نکته را نیز باید مورد توجه قرار داد که در آیات قرآن، در چهار مورد عذاب توصیف به غلیظ شده است که با دقت در آن آیات، چنین به نظر مى رسد: عذاب غلیظ مربوط به سراى دیگر است مخصوصاً آیات سوره ابراهیم که در آن اشاره به عذاب غلیظ شده است با صراحت، حال دوزخیان را بیان مى دارد. و باید هم چنین باشد; چرا که هر اندازه عذاب دنیا شدید باشد، باز در برابر عذاب آخرت خفیف و کم اهمیت است.
(تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۵۸ سوره مبارکه هود)
@ayehsobh