تفسیر:
قرآن پس از ذکر صفات مؤمنان، به طرق تحصیل ایمان پرداخته و در آیات گذشته، از آیات انفسى و نشانه هاى عظمت پروردگار در وجود خود ما سخن گفت، اکنون به جهان برون و آیات آفاقى مى پردازد و عظمت آفرینش را در آسمان و زمین منعکس میکند.
نخست مى فرماید: ما بر فراز شما هفت طریقه آفریدیم (وَ لَقَدْ خَلَقْنا فَوْقَکُمْ سَبْعَ طَرائِقَ).
طرائق جمع طریقه به معنى راه یا به معنى طبقه است. در صورت اول، معنى آیه چنین مى شود: ما هفت راه بالاى سر شما آفریدیم، ممکن است این راه ها طرق رفت وآمد فرشتگان باشد و ممکن است مدار گردش ستارگان آسمان.
بنابر معنى دوم، مفهومش این است: ما ۷ طبقه (هفت آسمان) بر فراز شما آفریدیم.
🌺🌺🌺
درباره آسمانهاى هفتگانه، آنچه در اینجا به عنوان اشاره باید گفت، این است:
اگر عدد ۷ را به معنى تکثیر بگیریم مفهومش این است که بر فراز شما عالمهاى بسیار و کرات، کواکب و سیارات بى شمارى است.
تعبیر به طبقه، هرگز نباید افلاک بطلمیوسى را که همچون پوست پیاز بر فراز یکدیگر قرار داشتند، تداعى کند، و چنین تصور شود قرآن بر این فرضیه نادرست تکیه کرده، بلکه طرائق و طبقات، اشاره به عوالمى است که در فواصل مختلف از ما قرار دارند و نسبت به ما هر یک، فوق دیگرى است، بعضى دورتر و بعضى نزدیکتر.
و اگر عدد سبع را، عدد شمارش و تعداد بگیریم، مفهومش این است، غیر از این عالمى که شما مى بینید (مجموعه ثوابت و سیارات و کهکشان ها) شش عالم دیگر، ما فوق آن قرار دارد که هنوز دست علم و دانش بشر به آن نرسیده است.
و هرگاه، به نقشه منظومه شمسى و قرارگرفتن سیارات مختلف برگرد آن درست دقت کنیم، تفسیر دیگرى نیز براى این آیه مى توان یافت و آن، اینکه از این ۹ سیاره که گرد آفتاب مى گردند، دو سیاره (عطارد و زهره) مدارشان زیر مدار زمین است، در حالى که ۶ سیاره دیگر مدارشان بیرون مدار زمین و شبیه طبقاتى است که یکى بر فراز دیگرى قرار گرفته و هنگامى که مدار کره ماه را که آن هم گرد زمین مى چرخد، بر آن بیفزائیم عدد هفت مدار (مسیر) یا هفت طبقه تکمیل مى گردد.
از آنجا که تعدد عوالم و طرق آنها، ممکن است این توهم را به وجود آورد که آیا این وسعت عالم موجب نخواهد شد آفریدگار از آنها غافل گردد، مى فرماید: ما هرگز از آفرینش خود غافل نبودیم ...
(تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۱۷ سوره مبارکه مؤمنون)