۱۸۵ *ادامۀ شرح آیۀ ۷۵* 🔹۱۱. در بحث یقین حضرت ابراهیم، جبرئیل به هنگام ورود ابراهیم در آتش، گفت کاری برایت انجام دهم؟ «فتَلقّاهُ جَبرئيلُ في الهَواءِ فقالَ: هَل لَكَ مِن حاجَةٍ؟ فقالَ: أمّا إلَيكَ فَلا! حَسبيَ اللّهُ و نِعمَ الوَكيلُ» 📘علل الشرايع، ص۲۳ و ۲۴ 🌿ابراهیم می‌گوید: «أمّا إلَیک فَلا» با تو هیچ کاری ندارم چون او یقین دارد تنها مؤثر در عالم خداست، اگر خدا نخواهد جبرئیل هم هیچ کاری نمی‌تواند بکند. 🔹۱۲. «لِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ» *خدا برای هرکسی قدرتش را نشان دهد او به یقین می‌رسد، خدا برای هرکسی پرده‌برداری کند او به یقین می‌رسد. خدا سلطنتش را به هرکسی نشان دهد آن بنده وارد میدان یقین می‌شود، اگر می‌خواهید وارد میدان یقین بشویم باید از خدا بخواهیم برایمان پرده‌برداری کند.* اگر من چیزهایی را ببینم؛ اما چشم قلبم بسته باشد به یقین نمی‌رسم، باید از خدا بخواهم ملکوت را برایم نمایش دهد تا به یقین برسم. بعد از ارائۀ ملکوت برای ابراهیم هم دیگر ذره‌ای تردید در «لا مُؤثّرَ في الوجود إلّا الله» بودن پیش نیامد. همه چیز را با چشم قلبش نگاه می‌کند. پس از همین «لِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ» متذکر می‌شویم که اولاً جایگاه یقین، قلب است و ثانیاً علامت قلب قوی، یقین است. در دعا داریم قلب قوی نمی‌لرزد. اجمالاً اینکه خدا پرده را از روی دل ابراهیم کنار زد، دل او دید تا به یقین رسید، پس *بصیرت قلب عامل به یقین رسیدن است.* به اندازه‌ای که چشم دل باز شد وارد میدان یقین می‌شویم، حالا با مدارج مختلف یقین. علم‌ الیقین، حق‌ّ الیقین، عین‌ الیقین؛ ولی کارِ دل است. 🔹۱۳. نکته دیگری که در این زمینه مفسرین مطرح می‌کنند این است که تا زمانی که مخلوقات را مؤثر می‌بینیم ولو یک ذرّه ولو (مثلاً بگویم اگر فلانی نبود واقعاً گیر می‌افتادم)، چشم دلم ضعیف است. خوب نمی‌بیند، وقتی چشم دل ضعیف شد تاریک می‌شود، ظلمت می‌آید. همیشه همۀ ما مایلیم زندگی نورٌ علی نور داشته باشیم یعنی هر چه معرفت و یقین داریم به معرفتمان اضافه شود. *باید بدانیم هر تأثیری که افراد دیگر دارند به اذن الله است و مستقل از خدا نمی‌باشد.* فلانی به ما لطف می‌کند خدا سر راه ما گذاشته، فلانی وجودش خیلی مؤثر است اما به لطف خداست نه اینکه خودش به تنهایی و‌ مستقلاً کارایی داشته باشد، هیچ کس اعم از شوهر، فرزند، دوست، پدر و مادر، معلم، شاگرد، هیچ کدامشان برای ما به تنهایی مؤثر نیستند. همه به اذن حق تأثیر دارند، چون وجود مستقل ندارند. *به اندازه‌ای که ما دیگران را مؤثر می‌بینیم چشم دلمان تاریک است.* 🔹۱۴. *جسم ما در مسائل مادی این‌گونه است که هرچه جلو می‌رویم دید چشم ظاهری کم می‌شود (پیرچشمی)؛ اما اگر چشم قلب همراه با چشم ظاهر گرفتار پیرچشمی بشود آن‌وقت واحسرتاست.* دقیقاً باید عکس هم عمل کنند یعنی وقتی چشم ظاهر کم‌سو می‌شود انگار هشدار می‌دهد بس است دیگر این‌قدر چیزهای مادّی به چشم‌ات نیاید، به عکس‌ باید چشم دل روز به روز قوی‌تر بشود که معنویات به چشم آید. 💢خطر آن زمانی است که چشم ظاهر و باطن همراه با هم کم‌سو شود. 🔹۱۵. نکتۀ آخر در باب این آیه «لِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ» نشان می‌دهد کاروان اهل یقین یک کاروان گسترده‌ای است که ابراهیم یکی از آن‌هاست. یعنی وقتی من و شما را می‌برند پشت مقام ابراهیم نماز می‌خوانیم پیام‌ خدا این است که می‌خواهم تو را وارد جرگۀ اهل یقین کنم که وقتی وارد بشوی دیگر هیچ‌کس غیر خدا به چشمت نیا‌ید و لو خیلی هم درخشنده باشد. ❓ممکن است دوستانی سؤال کنند پس چرا به حضرات معصومین عرض حاجت می‌کنیم؟ پاسخ می‌دهیم ما به آن‌ها در دعای توسل می‌گوییم: «یا وجیهاً عِندَ الله، إشفع لَنا عِندالله» حضرات معصومین هیچ کاری را مستقل انجام نمی‌دهند «مَآ تَشَآءُونَ إِلّآ أَن یَشَآءَ اللهُ» به اذن حق همۀ کارها را انجام می‌دهند. 📌ادامه دارد... 📚«برگرفته از بیانات استاد بروجردی» کلاس تفسیر قرآن ۸۳/۷/۴ كانال در محضر استاد بروجردي را در پيام رسانهاي زير دنبال كنيد بله👇 https://ble.ir/Boroojerdi تلگرام👇 https://t.me/darmahzar سایت موسسه👇 emamraoof.com ایتا👇 https://eitaa.com/darmahzareostadbroujerdi