مفهوم شناسی و نسبت بین امت و ملت؛ 🔸بر خلاف واژه «ملت» که با عنصر سرزمین و قلمرو جغرافیایی خاصی همراه بوده و معنا و مفهوم پیدا می‌کند، «امت» با عنصر عقیده و آرمان، پیوند خورده است؛ در حالی که «ملت» با ویژگی‌هایی چون فرهنگ، زبان، تاریخ و نژاد، قومیت مشترک تعریف می‌شود، «امت» بر وحدت عقیده، تأکید دارد. 🔹 بنابراین، مباحثی از قبیل شهروندی و تابعیت، امروزه از ملزومات بحث ملت است؛ حال آنکه اصطلاح «امت» خاستگاه قرآنی، هویت و جوهره دینی خود را حفظ نموده و با مقولاتی مانند «تابعیت» و «شهروندی» چندان همدلی نمی‌کند. 🔸در مورد نسبت این دو برخلاف نظراتی که به تقدم یکی از آنها رای می‌دهند، باید گفت که منافع امت اسلامی و منافع ملی کاملا مندمج در یکدیگر بوده و رابطه دیالکتیکی با هم دارند. 🔹 از این رو در فرض تزاحم ارزش‌های دینی و یا به اصطلاح ایدئولوژیك با دیگر گزینه‌های اساسی منافع‌ ملّی، در واقع این تزاحم به معنای تزاحم اجزاء یك مجموعه با یكدیگر خواهد بود كه با توجّه به تقدم و تأخّر مراتب و سطوح آن، باید در جهت رفع این تزاحم و یا تقدم یكی بر دیگری اقدام نمود. 🗒 نشریه دیده‌بان اندیشه – شماره ۳۷ 🆔 @didebane_andisheh