•┈┈••••✾•🍃🌼🍃•✾•••┈┈•
☂
#نهجالبلاغه
☀️
#حکمتها
┄┅═══✼
کلام مولا؏✼═══┅┄
🔸أَعْجَزُ النَّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ اکْتِسَابِ الْإِخْوَانِ، وَ أَعْجَزُ مِنْهُ مَنْ ضَیَّعَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ مِنْهُمْ.
🔹عاجزترین مردم کسی است که از به دست آوردن دوستان عاجز باشد و از او عاجزتر کسی است که دوستانی را که به دست آورده از دست بدهد.
📒
#حکمت12
❀•✾●
شرح●✾•❀
✍🏼شک نیست که یکی از مهم ترین سرمایه انسان در زندگی دوستان صمیمی است؛این سرمایه نه تنها برای یاری کردن انسان در برابر مشکلات، بلکه برای انس گرفتن و از تجربهها و نظرات آنها بهره گیری کردن ضروری است و جالب این که به دست آوردن دوستان خوب کار آسانی است؛نه همچون به دست آوردن مال است که احتیاج به تلاش و کوشش فراون و گاه نیاز به سرمایه گذاریهای کلان دارد و نه همچون مقام است که به دست آوردنش نیاز به روابط اجتماعی قوی دارد، بلکه با سرمایه ای که در اختیار هر کس هست به دست میآید و آن سرمایه گشاده رویی، ادب و حسن معاشرت است.
✍🏼حدیث معروفی است از امیر مؤمنان علی علیه السّلام که خطاب به مردم فرمود: «إِنَّکُمْ لَنْ تَسَعُوا النَّاسَ بِأَمْوَالِکُمْ فَسَعُوهُمْ بِطَلَاقَةِ الْوَجْهِ وَ حُسْنِ اللِّقَاءِ فَإِنِّی سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و آله یَقُولُ إِنَّکُمْ لَنْ تَسَعُوا النَّاسَ بِأَمْوَالِکُمْ فَسَعُوهُمْ بِأَخْلَاقِکُمْ؛ (ای مردم) شما نمی توانید مردم را با اموال خود راضی نگه دارید، از این رو ایشان را با خوشرویی و رفتار خوب راضی نگه دارید، زیرا من از رسول خدا صلی الله علیه و آله شنیدم که میفرمود: شما نمی توانید خشنودی مردم را با اموال (محدودتان) به دست آورید بنابراین با اخلاق نیکتان خشنودی آنها را به دست آورید». (📚بحارالانوار، ج ۶۸، ص ۳۸۴، ح ۲۲)
✍🏼آنگاه امام میافزاید: «و از او عاجزتر کسی است که دوستانی را که به دست آورده از دست بدهد»؛ (وَ أَعْجَزُ مِنْهُ مَنْ ضَیَّعَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ مِنْهُمْ). زیرا ممکن است به دست آوردن چیزی مقداری زحمت داشته باشد؛ولی نگه داشتن آن آسان تر است، بنابراین کسی که دوستان خود را با بی مهری یا بی اعتنایی از دست دهد عاجزتر از کسی است که نتوانسته دوستی به دست آورد.
در اینجا سؤالی مطرح است که اگر امام در جمله اول میفرماید: «از همه مردم عاجزتر کسی است که... »چگونه بعد از آن میفرماید: «و از او عاجزتر کسی است که دوستانش را از دست دهد»اگر جمله اول عمومیّت دارد، با جمله دوم سازگار نیست. ولی پاسخ این سؤال روشن است و آن اینکه جمله اول عمومیّت نسبی دارد و عمومیّت نسبی با وجود بعضی از استثناها منافات ندارد و شبیه این تعبیر در کلمات روزانه مردم نیز زیاد است؛مثلا مردم میگویند: بدبخت ترین مردم کسی است که آبروی خود را از دست دهد و از او بدبخت تر کسی است که ایمان خود را از دست دهد و هیچ گاه در عرف مردم تناقضی در میان این دو دیده نمی شود.
✍🏼در اهمّیّت دوستان همین بس که از بعضی از بزرگان سؤال شد: آیا برادر بهتر است یا دوست خوب. گفت: برادری خوب است که دوست انسان باشد. در روایات اسلامی در رابطه با دوست بسیار صحبت شده است، اهل بیت ما را از دوستی با افراد جاهل و احمق بر حذر داشتند از امیرالمومنین نقل شده است که حضرت فرمود: به دشمن دانای خود بیشتر اطمینان داشته باش تا به دوست نادانت. (📚ترجمه میزان الحکمه ج ۲ ص ۳۵۶) و همچنین فرمودند: الاصدقاء نفس واحدة في جسوم متفرقة: دوستان یک روحند، در چند پیکر. (📚ترجمه میزان الحکمه ج ۶ ص ۱۹۰)
•┈┈••••✾•🍃🌼🍃•✾•••┈┈•