📕 3 از 4 🟢 حل مسأله: امیرالمؤمنین (ع) در خطبۀ 189 نهج‌البلاغه می‌فرماید: لَا يَقَعُ اسْمُ الْهِجْرَةِ عَلَى أَحَدٍ إِلَّا بِمَعْرِفَةِ الْحُجَّةِ فِي الْأَرْضِ فَمَنْ عَرَفَهَا وَ أَقَرَّ بِهَا فَهُوَ مُهَاجِر اسم «مهاجر» بر کسی اطلاق نمی‌شود مگر به این که حجت خدا در زمین را بشناسد. هر که حجت خدا را بشناسد و به آن گواهی دهد، اوست که مهاجر است. این منطق شبیه این است که بگوییم «نمازگزار فقط کسی ات که خدا را بشناسد و بپذیرد؛ بدون شناخت خدا، هر خم و راست شدنی نماز محسوب نمی‌شود.» جالب است که بدانید کافران هم کنار کعبه نماز می‌خواندند؛ اما «ما كانَ صَلاتُهُمْ عِنْدَ الْبَيْتِ إِلاَّ مُكاءً وَ تَصْدِيَةً»: نماز خواندنشان کنار کعبه جز سوت کشیدن و کف زدن چیزی نبود» (انفال: 35). یعنی فقط فرم ظاهری داشت؛ بدون معنا. آن فرم هم غلط بود. ✅ ریز و درشت اعمال عبادی، بدون ایمان و معرفت، فرم بدون معناست. اگر این را بدانیم، فهم چنین حدیثی برایمان دشوار نخواهد بود: عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ص يَقُولُ لَوْ أَنَّ عَبْداً عَبَدَ اللَّهَ أَلْفَ عَامٍ مَا بَيْنَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ ثُمَّ ذُبِحَ كَمَا يُذْبَحُ الْكَبْشُ مَظْلُوماً لَبَعَثَهُ اللَّهُ مَعَ النَّفَرِ الَّذِينَ يَقْتَدِي بِهِمْ وَ يَهْتَدِي بِهُدَاهُمْ وَ يَسِيرُ بِسِيرَتِهِمْ إِنْ جَنَّةً فَجَنَّةٌ وَ إِنْ نَاراً فَنَارٌ. (بحار، ج27، ص180). رسول خدا (ص) فرمود: اگر بنده‌ای خدا را کنار کعبه، بین رکن و مقام، هزار سال عبادت کند آنگاه مظلومانه سر از تنش جدا کنند؛ خدا او را با پیشوایانش که به آنها اقتدا می‌کرد و از آنان هدایت می‌جست، برمی‌انگیزد؛ اگر آن پیشوایان بهشتی بودند، او هم بهشتی می‌شود و اگر دوزخی بودند، او هم دوزخی می‌شود. لَوْ أَنَّ عَبْداً عَبَدَ اللَّهَ أَلْفَ عَامٍ مِنْ بَعْدِ أَلْفِ عَامٍ بَيْنَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ ثُمَّ لَقِيَ اللَّهَ مُبْغِضاً لِعَلِيٍّ أَكَبَّهُ اللَّهُ عَلَى مَنْخِرَيْهِ فِي نَارِ جَهَنَّمَ. (کشف الغمه، ج1، ص92) پیامبر(ص) فرمود: اگر کسی هزار سال بین رکن و مقام خدا را عبادت کند و باز هزار سال ... آنگاه خدا را در حالی ملاقات کند که با علی دشمن است، خدا او را با صورت به جهنم می‌اندازد. ✅ در این ساختار، عبادت بدون ایمان بی‌معناست؛ همان‌طور که همه جای قرآن، «الذین آمنوا» بر «عملوا الصالحات» مقدم است. در این ساختار، این دعا معنا پیدا می‌کند که به خداوند عرضه می‌داریم: «وَ اجْعَلْ صَلَاتَنَا بِهِ مَقْبُولَة» (دعای ندبه) خدایا نماز ما را بپذیر؛ به برکت امام زمان(ع)؛ به خاطر ایمان ما به امام زمان(ع) ... #آیات_الولایه #فضایل_امیرالمؤمنین #علی_و_قرآن فهام: فرهنگ. هنر. ادبیات. مذهب