📌 تشویق غرب به کنار گذاشتن وجدان در نظام لیبرال دموکراسی 🔸 پراگماتیست‌ها وقتی از اعلامیه «استقلال آمریکا» و قانون «ویرجینیایی آزادی مذهب» نوشته توماس جفرسون سخن می‌گویند، معتقدند فراخواندن انسان‌ها به قربانی شدن در برابر مصلحت‌های آمریکا سابقه‌ای تاریخی دارد. از نقطه عزیمت فلسفه روشنگری همه انسان‌ها بر اساس سرشت طبیعی، خود دارای «وجدان» هستند. 🔹همین فلسفه هم، انسان‌ها را در سیاست عمومی دعوت به رفتار سکولار می‌کند؛ یعنی باید در سیاست‌ورزی اعتقاداتشان را کنار بگذارند. حال اگر آدمیان در وجدان خود اعتقاداتی را یافتند که با آموزه های لیبرال دموکراسی در تضاد بود چه باید بکنند؟ 🔹 رورتی پاسخ می‌دهد، سخن گفتن از وجدان پرت و پلاست و کسانی چون جفرسون از شهروندان می‌خواهند که «وجدان خود را در محراب مصلحت عمومی لیبرال دموکراسی قربانی کنند.» همین تعارضات بعدها اصل مفاهیمی مانند وجدان سرشت طبیعی بشر و.... را در فلسفه غرب از اعتبار انداخت. ✍ پیام فضلی‌نژاد #فرهنگ #شماره۱۱ 🆔 @farhang_puya