تاریخچه مسجد جمکران
مسجد مقدس جمکران نامی آشنا و باصفا برای كسانی است كه روز و شب، با ایمان و اخلاص و علاقه و مودّت و محبّت، امام زمان (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) را می‌خوانند.
۱ - تعریف مسجد
واژه مسجد در لغت، اسم مکان و به معنای جایگاه سجده و محل عبادت است و در اصطلاح، مسجد عبادت‌گاه خاص مسلمانان است. و این واژه ۲۸ بار در قرآن کریم ذكر شده است.
۲ - سیره اهل بیت در مسجدسازی
در روایات و نصوص پیرامون سیره و برخورد اهل بیت (علیهم‌السّلام) می‌بینیم كه آن بزرگواران اهتمام ویژه‌ای به این امر مقدس داشتند حتی به دست خودشان مسجد می‌ساختند و اصحاب را به این امر ترغیب و تشویق می‌كردند.
۳ - پیشگویی حضرت علی در مورد جمکران
یكی از آن مساجدی كه به دستور امام زمان (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) ساخته شده است، مسجد مقدس جمکران می‌باشد كه دارای اهمیت و جایگاهی بزرگ در میان مردم و طبق اخبار نقل شده امیر مؤمنان علی (علیه‌السّلام) از این مسجد و مكان و جایگاه مقدس آن پیشگویی كرده است. و شخص امام عصر (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) با بیان جایگاه والای معنوی این سرزمین، شیعیان را به حضور در آن جا و عزیز داشتن آن امر فرمودند.
محمد بن محمد بن هاشم حسینی رضوی كتاب ارزشمندی در پیرامون فضیلت شهر در سال ۱۱۷۹ هـ تألیف كرده است و در این كتاب خبری از وجود مقدس علی (علیه‌السّلام) در رابطه با مسجد جمكران خطاب به فرزند #یمانی آورده است كه ما خلاصه آن حدیث را در این جا می‌آوریم و شیخ صدوق در كتاب مونس الحزین از علی (علیه‌السّلام) نقل می‌كند كه فرمود: «ای پسر یمانی، در اوّل ظهور خروج نماید قائم آل‌محمد (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) از شهری كه آن را قم می‌گویند و مردم را دعوت كند به حق و همه خلایق از شرق و غرب به آن شهر قصد كنند و اسلام تازه گردد... كه كوه سفید به نزدیك دهی كهن در جنب مسجد است و قصری كهن كه قصر مجوس است و آن را جمکران خوانند كه از زیر یك مناره آن مسجد بیرون آید.
پس طبق این حدیث علی (علیه‌السّلام) وجود چنین محلی را در قم و بنای مسجدی در آن را پیش‌بینی كرده است.
۴ - موقعیت جغرافیایی مسجد
مسجد مقدس جمكران در ۶ كیلومتری شهر مقدس قم واقع شده و همواره پذیرای زائرینی از نقاط مختلف ایران و جهان می‌باشد.
این مكان مقدس، تحت توجهات خاصه حضرت بقیه الله الاعظم (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) قرار دارد و آن حضرت از شیعیان‌شان خواسته‌اند كه به این مكان مقدس روی آورند، چرا كه این مكان، دارای زمین شریفی است و حق تعالی آن را از سرزمین‌های دیگر برگزیده است.
لذا سزاوار است كه زائرین عزیز، از بركات این مكان مقدس، حداكثر استفاده را ببرند و مراقب باشند كه مسائل فرعی توجه‌شان را به خود جلب نكند و خود را در برابر حضرت مهدی (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) حاضر ببینند و از انجام اعمالی كه قلب مبارك آن حضرت را آزرده می‌سازد خودداری كنند.
شایان توجه است كه علما و شیفتگان آن حضرت استفاده‌های فراوان از این مسجد مقدس برده‌اند؛ بنابراین سعی كنید در این مكان مقدس، لحظاتی را با یاد آن عزیز بگذرانید و خالصانه برای ظهور مقدس حضرتش دعا كنید، چرا كه برطرف شدن گرفتاری‌ها تنها با ظهور آقا امكان پذیر است.
شما ای زائران عزیز كه به این محل نورانی مشرف شده‌اید! در نظر داشته باشید كه مسجد مقدس جمكران، احتمالاً محل رفت و آمد امام مهدی (ارواحنا فداه) است و آن حضرت بر اعمال همه ما در این مكان نظارت دارند، لذا به گونه‌ای در این مسجد باشیم كه آقا از ما خشنود شود و الطاف و عنایاتش شامل حالمان گردد.
۵ - تاریخچه مسجد
مسجد مقدّس جمکران، روز هفدهم رمضان ۳۷۳ هجری به فرمان حضرت بقیة الله (ارواحنا‌فداه)، در کنار روستای جمکران تاسیس شد، تاریخچه‌ی آن (به طوری که در این نوشتار به تفصیل آمده) به دست شیخ صدوق (متوفای ۳۸۱ هجری) در کتاب مونس الحزین بیان گردیده و کیفیت نماز تحیّت و نماز استغاثه به حضرت بقیة الله (عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) در ضمن آن آمده است.