#دستور
✍️ کاربرد گذشتۀ نقلی
1⃣ برای بیان عملی که در گذشته انجام گرفته و نتیجهٔ آن در حال حاضر مورد نظر است:
این کتاب را خواندهام.
علی آمده است.
پرویز خوابیده است.
♦️زمان این گذشته به زمان حال نزدیک است و گاهی تا زمان حال میرسد:
هنوز از خواب بیدار نشده است.
تا حالا ده نفر از مهمانها آمدهاند.
2⃣ برای بیان عملی که در آینده در زمان معینی به وقوع میپیوندد:
فردا این موقع به مقصد رسیدهایم.
تا علی بیاید من رفتهام.
3⃣ برای بیان وقایعی که در گذشتهٔ دور به وقوع پیوسته است:
من سالها پیش این کتاب را خواندهام.
این کتاب را در قرن نهم نوشتهاند.
4⃣ برای بیان مطلبی که گوینده خود ناظر آن نبوده است، بلکه آن را از دیگران نقل میکند. اگر گوینده خود ناظر وقوع فعل بوده باشد. از گذشتهٔ ساده استفاده میکند:
الف. گوینده خود ناظر بوده است:
یک دوچرخه زد به پیرزن و پرتش کرد توی جوی آب.
ب. یک دوچرخه زده است به پیرزن و پرتش کرده است توی جوی آب.
🔶 نقل گاهی از یک فرد مشخص نیست و از قرائن استنباط میشود:
ظاهراً دزد از اینجا وارد شده است.
5⃣ گذشتۀ نقلی افعالی مانند «نشستن» و «خوابیدن» و «ایستادن» که حالت را میرسانند دلالت بر وجود وضعیتی میکنند که از گذشته تا حال ادامه داشته است و هنوز هم ادامه دارد:
من ساعتهاست که اینجا ایستادهام.
✅ علاءالدین طباطبایی، فرهنگ توصیفی دستور زبان فارسی، چ۱، تهران: فرهنگ معاصر، ۱۳۹۵، ص۴۴۶ تا ۴۴۸.
✅ فریده آرامیده
#غلط_ننویسیم
🖊
@ghalatnanevisim