شعر نوخسروانی (1)
نوخسروانی، یک قالب شعری سه مصراعی و خاص زبان فارسی است. اگرچه این قالب ریشه در گذشته بسیار دور ادبیات ایران دارد، اما تا اواسط دهه ۸۰ خورشیدی برای مخاطبان و شاعران فارسی زبان ناآشنا بود. شعری که اگر بخواهیم دیدگاه سودابه فضایلی را معیار قرار دهیم، قدمت ریشههای آن به هشت قرن پیش از میلاد مسیح می رسد. این نوع شعر افزون بر ریشه داشتن در تاریخ باستان، پیوندهای عمیق و ارجمندی در ادبیات فولکلور کرمانجهای استان خراسان نیز دارد. در بین کرمانجها، قالب سهخشتی سالری اصیل و دیر سال و شناخته شده است.
وزن و چارچوب نوخسروانی
نوخسروانی یک قالب مستقل و بدون محدودیت وزنی است و نیازی نیست مثل رباعی بر وزنی خاص سروده شود. استقلال آن نیز به این معناست که بر خلاف نظر سطحی و شتابزدهای که ممکن است در بدو امر به ذهن خطور کند، نمیتوان هر رباعی یا دو بیتی را که یک مصراع ندارد نوخسروانی دانست. پس روش سرودن نوخسروانی این نیست که دو بیت بنویسیم و مصراع ضعیف را از آن حذف کنیم و در نهایت نام نوخسروانی بر آن بگذاریم.
وزن نوخسروانی وزنی عروضیست و به شیوهی ادبیات کلاسیک، تساوی تعداد و شکل هجاهای مصراعها ضروری است. بعد از وزن، نوبت به قافیه میرسد. رعایت قافیهی مصراع اوّل و سوم نوخسروانی اجباری و در مصراع دوم اختیاری است. ادامه دارد....
کانال آرایه های ادبی