رگی و کرامت برای شما نیست، مگر آنکه آن را از بین خواهم برد و هر آینه دو شاهد برای او اقامه کرده، به اتّهام سرقت دست راست او را قطع خواهم نمود. پس عباس نزد علی علیه السلام آمد و او را [از تهدیدهای عمر] آگاه ساخت و از ایشان درخواست نمود تا امر [این ازدواج] را به او واگذار نماید. علی علیه السلام نیز مسئله ازدواج ام کلثوم را به عموی خود عباس سپرد.»[۷] براساس این روایات برخی معتقدند این ازدواج صورت گرفته است ولی از روی اختیار و رغبت امام(ع) نبود، بلکه پس از تکرار درخواست و زورگویی که نزدیک بود به درگیری و مرافعه بیانجامد صورت گرفت. به عنوان نمونه سید مرتضی چنین نظری دارد. [۸] 3. همسر عمر، امّ‌كلثوم دختر ابوبكر بوده است عده‌اى از دانشمندان شيعه و سنى با پذيرش اصل ازدواج، نكته ديگرى را مطرح كرده‌اند كه امّ‌كلثوم همسر عمر، دختر امير مؤمنان عليه السلام نبود؛‌ بلكه دختر ابوبكر بوده است؛ از جمله يحيى بن شرف نووى، مهمترين شارح صحيح مسلم در كتاب تهذيب الأسماء اين مطلب را نقل كرده و آيت الله مرعشى نجفى از عالمان شيعه در شرح احقاق الحق به اين مطلب تصريح كرده‌اند.[۹] يکي از آخرين اظهارنظرها در اين باره نظري است که چندين سال پيش از سوي آيت ا... سيدشهاب الدين مرعشي نجفي (ره) ابراز شده است. ايشان اين ازدواج را انکار کرده و آن را از اشتباهات تاريخي شمرده است. به گفته مرحوم مرعشي نجفي: از جمله اشتباهات بزرگ تاريخي، وقوع ازدواج بين مخدره مکرمه حضرت ام کلثوم(س) بنت علي و فاطمه(عليهما السلام) با عمربن خطاب مي باشد و حق در مسئله اين است که: ام کلثومي که با عمر ازدواج کرده دخترخوانده حضرت اميرالمومنين(ع) و دختر ابوبکر از اسماء بنت عميس مي باشد و چون در کودکي پدر خود را از دست داده بود، اميرالمومنين(ع) زوجه ابوبکر را تزويج فرموده و اين بچه زير نظر آن حضرت بزرگ شده و همه جا به او خطاب مي کردند، بنت علي(ع). و شواهد متعددی بر نفی تزویج حضرت ام کلثوم بنت علی و فاطمه علیهم السلام با عمر موجود است از جمله مسلم است بين مورخين ام کلثوم که زوجه عمر بوده، در زمان حضرت مجتبي(ع) در مدينه با پسرش زيدبن عمر از دنيا رفته و حضرت بر هر دو جنازه يک نماز ميت خوانده اند و همين مدرک عده اي از فقها در اثبات جواز يک نماز بر دو ميت مي باشد. اما ام کلثومي که بنت علي و فاطمه (عليهما السلام) بوده، در کربلا حضور داشته و در شب يازدهم محرم همراه با خواهرشان عقيله بني هاشم زينب کبري (س) تا صبح همدم اطفال در به در شده شهدا بودند. [۱۰] توجه به اینکه قاعدتا وجود ام کلثوم همسر خلیفه دوم که فرزندی هم داشت در بین اهل بیت علیهم السلام می باید بسیار پر رنگ در نقل واقعه کربلا و اسارت کوفه و شام منعکس می شد و اصولاً برای او حرمتی قائل می‌شدند. نشان می دهد که ام کلثوم فرزند حضرت علی علیه السلام و فاطمه سلام الله علیها همسر عمر نبوده است.[۱۱] ام کلثوم در واقعه کربلا ابن طاووس می‌گوید: چون حسین(ع) وداع کرد، ام کلثوم ندا سرداد و گفت: یا ابا عبدالله! وای بر ما بعد از مصیبت از دست دادن شما. امام(ع) هم ام کلثوم، زینب (س) و رباب را تسلی داد.[۱۲] در جریان اسارت، هنگامی که کوفیان برای اطفال غذا آوردند ام کلثوم فریاد زد و گفت:‌ ای اهل کوفه صدقه بر ما (اهلبیت پیامبر) حرام است.[۱۳] روایتی که به هنگام ورود کاروان اسرا به شام، ام کلثوم از شمر خواست که سرهای شهدا را از میان اسیران به سمتی ببرد که همه نگاه‌ها به آن طرف برود و نظاره به سوی آنان کمتر شود.[۱۴][۱۵] مقام و مرتبه ام کلثوم علامه مامقانی می نویسد:هی جلیلة القدر فهیمة بلیغة، و انی اعتبرها من الثقات؛ او جلیل القدر و فهیم و بلیغ بود و من او را از افراد ثقه می دانم عمر رضا کحاله می گوید : از برترین بانوان زمان خویش بود.[۱۶] پانویس *۱* (الاستيعاب، ج 4، ص 1893، شماره 4057 (شرح حال حضرت فاطمه زهرا (عليها السلام)) ؛ ج 4، ص 1954، شماره 4204 (شرح حال ام كلثوم)، نقل از سيدمحمدمهدي حسين پور ،ازدواج ام کلثوم (1)، نشریه الکترونیکی پرسمان، شماره 128 *۲*ذهبی، سیر اعلام النبلاء، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۵۰۰؛ دخیل، اعلام النساء، بیروت، دارالاسلامیة، ۱۴۱۲ق، ص۲۳۸. *۳* غربت تاريخي ام کلثوم ، سایت نسیم مطهر *۴*روضة الواعظين، ج‏1، ص152 *۵* مصطفی عزیزی علویجه، ازدواج امّ کلثوم با عمر در هاله ای از ابهام، مبلغان، بهمن 1386، شماره 100، ص 53 در دسترس در سایت حوزه، بازیابی : 23 فروردین 1394 *۶* ازدواج ام کلثوم با عمر بن خطاب، ویکی شیعه، بازیابی: 23 فروردین 1394 *۷* کلینی، کافی، ۱۳۶۳ش، ج۵، ص۳۴۶ *۸* رسائل سید مرتضی، ج۳، ص۱۴۹، نقل از ازدواج ام کلثوم با عمر بن خطاب، ویکی شیعه *۹* بررسي شبهه ازدواج ام کلثوم با عمر، سایت ولیعصر، بازیابی:23 فروردین 1394 *۱۰*جواد قربان پور، کتیبه ها تشنه نام تواند، ص26 به نقل از مسائل جدید، ج5 *۱۱*تاریخ تحلیلی و سیاسی اسل