کارل پولانی (١٨٨۶ – ١٩۶۴) مورخ اقتصادی، انسانشناس اقتصادی، اقتصاددان سیاسی، جامعهشناس تاریخی و فیلسوف اجتماعی مجارستانی بود. پولانی از نظریهپردازان رویکرد فرهنگی به اقتصاد است که به قرار گرفتن اقتصاد در جامعه و فرهنگ تأکید میکند. این دیدگاه هرچند در ضدّیت با جریان اصلی علم اقتصاد است اما در انسانشناسی، تاریخ اقتصادی، جامعهشناسی اقتصادی و علوم سیاسی دیدگاهی معمول است.
کتاب «دگرگونی بزرگ» اولینبار در سال ١٩۴۴ منتشر شد که در آن به تحولات اجتماعی و سیاسیِ انگلستان در جریان ظهور اقتصاد بازار آزاد پرداخت. پولانی معتقد است که اقتصاد بازار مدرن و دولت-ملّت مدرن را نباید عناصری مجزا از یکدیگر دانست، بلکه کل آن را باید بهمثابۀ اختراعی انسانی که او آن را جامعۀ بازاری مینامد، درک کرد. در جامعۀ بازاری ذهنیتها و روابطِ اقتصادیِ بشر تغییر کرده است. تا پیش از این، بازارها نقش بسیار ناچیزی در امور انسانی داشتند و بهدلیل اندازۀ کوچکشان حتی قادر به تعیین قیمت نبودند؛ درحالی که در جامعۀ بازاری، اصلیترین عامل برای رفع نیاز، بازار است.
آنگونه که کارل پولانی در این کتاب توضیح میدهد، دگرگونی بزرگ، آن دگرگونی مفردی است که پیش از آنکه در عمل باعث دگرگونیهای بزرگ شود، در اندیشه به وجود میآید. آن دگرگونیِ مفرد، چیزی نیست مگر جداکردن و انفکاک مقولۀ اقتصاد از سایر مقولات اجتماعی.
#اقتصاد_سیاسی
#تاریخ_اندیشه_اقتصادی
#نقد_کاپیتالیسم
🆔
@SSL_Qasd