دلهای اینان زنگار گرفته است و نور حقیقت بر دلهایشان نمیتابد. لذا حقایق را درک نمیکنند و نمیتوانند تحلیل درستی از خود و موقعیت خود در هستی ارائه دهند. اینان اصولا اهل تحلیل نیستند، بلکه مقلد آموختههای خود هستند و بر آن تعصب میورزند. اینگونه است که به دور از هر گونه تحلیل درست، زندگی میکنند و نمیتوانند موقعیت خود را در هستی بدانند و بر اساس آن رفتارهای خویش را بازسازی کنند.(روم، آیات 58 و 59)
احساس امنیت کاذب
احساس امنیت دروغین از ویژگیهای بیخردان است. اینان به جای اینکه قدرت خداوند را پناهگاه خود قرار دهند، به شیاطین استکباری رو میآورند و در سایه آنان احساس امنیت میکنند. ریشه این وابستگی به قدرتهای دروغین، بیخردی آنان است.(انعام، آیه 81)
استغنا طلبی
از جمله نشانههای بیخردی، استغناجویی است. بیخردان به علم و قدرت و ثروت خویش چنان دل بستهاند، که گویی هرگز این علم آنان به جهل؛ و قدرتشان به ضعف؛ و ثروتشان به فقر تبدیل نمیشود. اینگونه است که در محاسبات خویش همواره بهاشتباه میروند و بر چیزهایی سرمایهگذاری میکنند که ناپایدار و بیمقدار در اصل و اساس است.(بقره، آیه 273 و نحل، آیه 95) انحرافات جنسی و بیبندوباری(یوسف، آیه 33 و نمل، آیه 55) و اقدامات نسنجیده علیه دیگران
(حجرات، آیه 6)، انحصارطلبی و نفی ارزش دیگران(بقره، آیه 113)، انکار خدا و معاد (نحل، آیه 38 و دخان، آیات 24 تا 26 و اسراء، آیه 99)، بدعتگذاری(اعراف، آیه 28) توطئه علیه مؤمنان(منافقون، آیه 8) از دیگر نشانههای بیخردی است.
در آیات قرآن نشانههای دیگری نیز برای بیخردی بیان شده است که در حقیقت بیان مصادیقی از همین مباحث بیان شده است. با نگاهی به رفتار انسانها میتوان دریافت که در چه سطح از خرد و خردورزی هستند و میتوان به آنان تکیه و اعتماد کرد و با آنان مشورت نمود🌹
🌹خدایا یاریمان نما 🌹