📌 عقلانیت اسلامی در نهضت عاشورا از رموز دوام و پویایی هر جامعه‌ای عمق عقلانیت و نظم محاسباتی حاکم بر آن جامعه است که روابط افراد را معنا، جهت و نظم می‌دهد. مشکل بزرگ جامعه اسلامی پس از نبی مکرم اسلام، انحراف از عقلانیت قرآنی و نبوی و جایگزین شدن عقلانیت های عارضی و غیر اصیل بود که به تدریج جامعه را در معرض انحطاط قرار داد، هر چند الگوی حکمرانی امام علی علیه السلام در راستای بازگشت به عقلانیت قرآنی و نبوی بود اما حملات پی‌درپی ناکثین و قاسطین و مارقین، مانع از ظهور تام و تمام عقلانیت علوی شد و رشحات باقی مانده از آن ، یک مکتب متعالی برای زندگی الهی و عقلانی است. نهضت عاشورا در ادامه مکتب عقلانیت قرانی، نبوی و علوی و حسنی سامان یافته است که از شاخصه‌های ویژه‌ای برخوردار دار است که کلمات امام حسین و رفتارهای کنشگران عاشورا نمایانگر است. 1. فهم توحیدی از هستی اجتماعی انسان و تلاش برای بازگرداندن انسانها به فطرت توحیدی و پرهیز از ذهنیت‌های تشتت‌گرای بی‌سامان در ادامه نهضت تکاملی انبیای الهی. 2. فهم تشکیکی و سلسله مراتبی از وقایع و پدیده‌های انسانی و تلاش برای همگرایی جامعه اسلامی و پرهیز از تفرقه افکنی به بهانه‌های مختلف مذهبی و اجتماعی و سیاسی، 3. فهم آینده‌نگرانه به بلاها و مصائب در جهت تکامل تاریخی بشریت و تلاش در جهت رشد تدریجی عقلها و بلوغ اجتماعی و فرهنگی انسان‌ها، «و بَذَلَ مُهجَتَهُ فيكَ لِيَستَنقِذَ عِبادَكَ مِنَ الجَهالَةِ وحَيرَةِ الضَّلالَةِ ، وقَد تَوازَرَ عَلَيهِ مَن غَرَّتهُ الدُّنيا وباعَ حَظَّهُ بِالأرذَلِ الأدنى» 4. برقراری پیوند سالم و میان میان اخلاق و عرفان با جهاد و شهادت، فرد با جامعه، دنیا با آخرت. https://eitaa.com/hekmat121/2012