💠 به بهانه سفر مدیر حوزه‌های علمیه به واتیکان ✍️ حجت الاسلام محمد وکیلی، نویسنده و پژوهشگر حوزوی به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام محمد وکیلی در یادداشتی با عنوان «نگاهی بر ظرفیت‌ها و طرح‌های حوزه‌های علمیه در سطح بین‌الملل» که به بهانه سفر مدیر حوزه های علمیه به واتیکان و چند کشور اروپایی نوشته شده است، اینگونه آورده است: 🔸حوزه‌های علمیه شیعی با توجه به ابعاد جهانی دین اسلام و معارف مکتب اهل بیت، همیشه در طول تاریخ مدعی حضور در سطح جهانی بوده و خود را محدود به جفرافیا یا عرصه خاصی نمی‌دیده است؛ به همین جهت نیز در ادوار مختلف تاریخی بخش مهمی از دانش انسانی در علوم مختلف، محصول و نتیجه فعالیت این حوزه‌ها بوده است. 🔸با توجه به تغییرات بنیادین جهان در دوران معاصر از جمله تغییرات عمیق مبانی و مبادی معرفتی انسان، تغییرات فناورانه از جمله فراگیر شدن رسانه‌ها و تحقق عینی دهکده جهانی و نیز تغییرات مهم سیاسی و فرهنگی، از جمله وقوع انقلاب اسلامی با محوریت حوزه‌های علمیه در ایران و آثار و تبعات آن در سطح منطقه ای و جهانی، حوزه‌های علمیه در برابر وضعیت و مسئولیت جدیدی قرار گرفته است که تفاوتی اساسی با وضعیت پیش از خود دارد. چنین وضعیت و موقعیت خاص، می طلبد که حوزه علمیه، بازنگری اساسی در سیاست ها، رویکردها و برنامه های خود داشته باشد تا بتواند نقش‌آفرینی مهمتر و جدی تری در سطح جهانی ایفا نماید. 🔸در همین جهت مدیریت حوزه‌های علمیه همگام با تدوین اسناد راهبردی و طراحی برنامه‌های تحولی، توجه ویژه به ظرفیت‌ها و توانمندی‌های بین‌المللی خود بنماید و ضمن تلاش برای احصاء این ظرفیت‌ها، شیوه ها و راهکارهای عمیاتی مناسب بهره‌گیری از این فرصت‌ها را مدنظر قرار دهد. در این نوشتار، تلاش شده به صورت گذرا مهمترین ظرفیت‌های حوزه‌های علمیه برای حضور در این سطح، مورد اشاره قرار گیرد. 🔹۱. اسناد بالادستی: در اسناد بالادستی مدیریت حوزه‌های علمیه از جمله سند چشم‌انداز، آمایش سرزمینی، نظام‌های جامع، برنامه ۵ ساله، منشور حوزه‌های علمیه و کارویژه‌های روحانیت، ظرفیت‌های مختلفی مورد توجه قرار گرفته است که برخی از آنها به صورت ویژه با عرصه بین‌الملل مرتبط می‌باشد؛ از جمله: الف) در نظام‌های جامع حوزه‌های علمیه، از جمله: نظام جامع بین‌الملل حوزه‌های علمیه، نظام جامع تبلیغ؛ نظام جامع ارتباطات؛ نظام جامع رسانه؛ نظام جامع ادیان، مذاهب و فرق حوزه‌های علمیه به صورت ویژه عرصه بین‌الملل مورد توجه قرار گرفته است. در این نظام ها، راهبردها و سیاست‌های کلی حوزه‌های علمیه در این عرصه‌ها تدوین شده است. ب‌) در سند راهبردی آمایش سرزمینی حوزه‌های علمیه که در آن وضعیت موجود و وضعت مطلوب حوزه‌های علمیه ترسیم شده است، و از یافته های آن برای برنامه‌ریزی بلند مدت و کوتاه مدت حوزه استفاده می‌گردد، یکی از مهمترین عرصه هایی که مورد توجه قرار گرفته، سطح بین‌الملل است. ت‌) همچنین در برنامه ۵ ساله حوزه‌های علمیه، از ۴۰ مضمون اصلی موجود در این برنامه، ۸ مضمون مرتبط با عرصه بین‌الملل مورد لحاظ قرار گرفته و در برنامه‌ها اشراب شده است. برخی از این مضامین عبارتند از: آموزش زبان‌های خارجی به طلاب و روحانیون، ساماندهی، پشتیبانی و ارزشیابی مبلغان، تشکل‌ها و موسسات تبلیغی و فرهنگی بین الملل؛ برنامه‌ریزی، گسترش و ارتقا فعالیت‌های تبلیغی و فرهنگی؛ تقویت انسجام اسلامی و گفتگو و ارتباط با ادیان و مذاهب، توسعه ارتباطات و تعامل و همکاری موثر در عرصه‌های ملی و بین‌المللی، تاسیس و توسعه رسانه‌های حوزوی. ث‌) در طرح کارویژه‌های روحانیت که کارویژه‌های روحانیت در چهار سطح: الف) ناظر به حوزه‌های علمیه، ب) ناظر به نظام اسلامی، ج) ناظر به جامعه اسلامی و د) ناظر به عرصه بین‌الملل، مورد شناسایی و احصا قرار گرفته، بیش از ۴۰ کارویژه خرد و کلان حوزوی در سطح بین‌الملل مدنظر قرار گرفته است تا برای تحقق آن برنامه‌ریزی گردد. 🔹۲. رشته ها و گرایش های تخصصی: یکی دیگر از ظرفیت‌های حوزه برای فعالیت در سطح بین الملل، ظرفیت‌های موجود در رشته‌ها و گرایش‌های تخصصی حوزوی(درختواره دانشی) است که با توجه به تدوین آن در ۱۶ عرصه دانشی با چندصد رشته و گرایش، امکان و ظرفیت مناسبی برای ایفای نقش علمی در سطح بین‌الملل را برای حوزه‌های علمیه فراهم می‌آورد. برخی از این رشته‌ها و گرایش‌ها عبارتند از: چون: حقوق بشر، حقوق زنان، مسیحیت‌شناسی، یهودشناسی، شیعه‌شناسی( کلام، تاریخ ، جامعه‌شناسی و...)، ادیان، فقه مقارن، مذاهب فقهی و کلامی اسلامی، قرآن و مستشرقان، فقه محیط زیست، قرآن و علوم انسانی و تفسیر تطبیقی. ◀️متن کامل یادداشت در خبرگزاری حوزه @HOWZAVIAN