عَنْ طَلْحَةَ الشَّامِيِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ فَلَمَّا نَسُوا ما ذُكِّرُوا بِهِ قَالَ كَانُوا ثَلَاثَةَ أَصْنَافٍ صِنْفٌ ائْتَمَرُوا وَ أَمَرُوا فَنَجَوْا وَ صِنْفٌ ائْتَمَرُوا وَ لَمْ يَأْمُرُوا فَمُسِخُوا ذَرّاً وَ صِنْفٌ لَمْ يَأْتَمِرُوا وَ لَمْ يَأْمُرُوا فَهَلَكُوا.
طلحه شامى از امام باقر (ع) نقل مى كند كه درباره اين آيه «فلمّا نسوا ما ذكروا به، و چون فراموش كردند آنچه را كه به آنان تذكر داده شده بود» (كه مربوط به داستان اصحاب سبت از يهودى هاست) فرمود: آنها سه دسته بودند:
1. دسته اى خودشان فرمان خدا را پذيرفتند و ديگران را هم امر به معروف كردند، آنها نجات يافتند.
2. دسته اى خودشان، فرموده خدا را پذيرفتند ولى ديگران را امر به معروف نكردند، آنها به صورت مورچه مسخ شدند.
3. دسته اى نه خودشان فرمان خدا را پذيرفتند و نه امر به معروف كردند، آنها هلاك شدند.
✍️ طبق آيات قرآنى آن دسته از آنها كه خدا را نافرمانى كردند؛ يعنى همان دسته سوم، به صورت ميمون مسخ گشتند و مطرود شدند و طبق اين روايت دسته دوم آنها هم به صورت مورچه مسخ شدند و در بعضى از نسخه ها به جاى «ذرّ مورچه» كلمه «وزّ مرغابى» آمده است.
📚 الخصال ؛ ج1 ؛ ص100