💢بحثی در باب حدیث عنوان بصری
✔️استاد سید محمدجواد شبیری زنجانی
🔹دربارۀ عنوان بصری این نکته را باید در نظر داشت که اینکه میگویم عنوان بصری مشهور است، مشهور در لسان متأخرین است، والا در مصادر اصلی حدیثی و رجالی ما اصلا وجود خارجی ندارد. عنوان بصری روایت معروفی است که اولین بار در مشکات الأنوار سبط شیخ طبرسی (نوۀ مرحوم صاحب مجمع البیان) یعنی مرحوم شیخ علی ابن حسن وارد شده و پس از آن هم مرحوم شهید ثانی در منیة المرید از خط شهید اول و امثال اینها نقل نموده است و در منابع نیامده است. حتی دیدم که برخی گفتهاند این حدیث در منابع اهل سنت نقل شده است؛ در حالی که حتی در منابع اهل سنت هم تا جایی که من مراجعه کردم چنین حدیثی وجود ندارد. حال اینکه از کجا چنین حدیثی آمده است؛ خصوصاً که شیوههای تعبیرش هم اصلا با شیوههای تعبیر روایات اهل بیت سازگار نیست.
🔸به نظرم چنین متونی را باید بالکل کنار گذاشت. خدا رحمت کند مرحوم آسید علی قاضی را که معروف بود که محور کارهای ایشان روایت عنوان بصری بوده است. این روشها، روشهای نادرستی است و اگر میخواهیم به روایات اعتماد کرده و محور ریاضاتمان را روایات قرار دهیم باید به روایاتی اعتماد کنیم که اصل داشته باشد و نه روایاتی که در مصادر حدیثی ما وارد نشده است.
🔹اشکال: مضامین این روایت مضامین عالی است.
پاسخ: الفاظش که اصلا با روایات اهل بیت متناسب نیست. البته برخی تعابیرش با روایتهای مصباح الشریعة تطبیق میکند ولی مصباح الشریعة هم بنابر تحقیق از امام صادق(ع) نیست. آقای بروجردی در جلسهای گفته بودند «العبودیة جوهرة کنهها الربوبیة» منبع ندارد. کسی در پاسخ ایشان گفته بود منبعش مصباح الشریعة است. آقای بروجردی فرموده بودند شما چگونه مصباح الشریعة را حدیث میدانید؟ در حالی که این کتاب برای شقیق بلخی است.
درس خارج اصول، 11 اردیبهشت 1396
🆔 https://eitaa.com/ijtihad