💢پروتستان و اخباری‌گری ✍️محمدباقر ملکیان 🔻اخباری‌گری یک جنبش چند وجهی است، یعنی همان طور که نمی‌توان تأسیس حکومت صفوی و رابطه خصمانه‌اش با دولت عثمانی را در پیدایش ـ و یا لا اقل رونق گرفتن ـ اخباری‌گری نادیده گرفت، نمی‌توان اخباری‌گری را فقط در این بستر تحلیل کرد و از جنبه‌های دیگر (مثل برخی از مبانی اصولی و حدیثی مدرسه حله) غافل بود؛ بنابراین باید در تحلیل این مدرسه شیعی به بسیاری از جهات در کنار هم توجه داشت. شاید از این جهت است که مرحوم آیت‌الله بروجردی ـ بنابر آنچه مرحوم مطهری از ایشان نقل می‌کند ـ بر این باور بودند که اخباری‌گری در پی جریان حس گرایان اروپا (دیوید هیوم و جان لاک) سرو کله‌اش پیدا شده است، گویا ایشان ـ علاوه بر جهاتِ معرفتیِ درون شیعیِ مؤثر در تشکیل مدرسه اخباری‌گری ـ دنبال جهات تأثیر گذار دیگر بوده اند. البته نظر مرحوم آیت‌الله بروجردی از نظر تاریخی صحیح نمی‌نماید، یعنی دیوید هیوم و جان لاک صد سال پس از امین استرآبادی می‌زیسته اند و تأثیر پذیری استرآبادی از آنها غریب می‌نماید. سخن در مورد شباهت اخباریه با پروتستان‌ها و یا متأثّر بودن بزرگان اخباریه از مبانی جنبش اصلاحات مسیحی (مانند لوتر) از این نگاه قابل بررسی است. 👈 در مورد مبانی مدرسه اخباریه، کتب و رسائل فراوانی نوشته شده است. برخی از این مبانی شباهت تام و تمام به مبانی جنبش اصلاحات مسیحی دارد که در اینجا به نمونه‌ای اشاره می‌شود: https://b2n.ir/a92687 🆔 @ijtihad