#عوامل_انحراف_جامعه_اسلامی ‌#دو_عدم_شناخت_دشمن 1.  انسان نباید تحت هیچ شرایطی دشمن را ضعیف بشمارد و نسبت به او بی تفاوت باشد.«لا تسصغرَنَّ عدواً و ان ضَعُفَ»[1] . زیرا این بی‌تفاوتی موجب خواب و غفلت می‌شود در حالی که دشمن بیدار است و منتظر ضربه زدن «من نام لم ینم عنه[2]» و زمانی بیدار می‌شود که کار از کار گذشته است هرکس از دشمن خود غافل شود نیرنگها و دسیسه ها او را به خود می‌آورد واو را از خواب غفلت بیدار می کند 2-ما دونوع دشمن داریم دشمن درونی و دشمن بیرونی دشمن درونی یعنی تسلط شیطان بر دل که انسان را از یاد خداوند دور کند و انسان را به سوی گناه سوق دهد لذا در دعای کمیل می فرناید اللهم اغفرلی الذنوب التی تقطع الرجا خدایا ان دسته از گناهان که امید به تو را قطع می کند ببخش در انتهای دعای کمیل اشاره می کند ارزش امید به خداوند ان است که این سرمایه ایست برای تهیه اسلحه اشک و گریه برای نجات از دست شیطان و نفس ارحم من راس ماله الرجا و سلاحه البکا وقتی دل توسط دشمن درون فتح شد دشمن بیرون به راحتی انسان را شکست می دهد 3.  لذا انسان هنگامی که غفلت کرد آرام آرام نسبت به دشمن بی تفاوت می شود«ان رجلاً قدم علی امیرالمومنین(علیه السلام) فقال یا امیر المومنین انی احبک و احب فلاناً و سمی بعض اعدائه فقال (علیه السلام) أَمَّا الْآنَ فَأَنْتَ أَعْوَرُ فَإِمَّا أَنْ تَعْمَى وَ إِمَّا أَنْ تُبْصِرُ »[3] 4  و همین باعث می شود که آرام آرام سلطه ستمگران را بپذیرد. «لَكِنَّكُمْ مَكَّنْتُمُ الظَّلَمَةَ مِنْ مَنْزِلَتِكُمْ وَ أَسْلَمْتُمْ أُمُورَ اللَّهِ فِي أَيْدِيهِمْ يَعْمَلُونَ بِالشُّبُهَاتِ وَ يَسِيرُونَ فِي الشَّهَوَاتِ».[4] [1] . غرر، 10216 [2] . نهج ، کتاب 62 [3] . بحار، 27/58 [4] . تحف العقول،-23 https://eitaa.com/jorenab