✅
نیت در عبادات
📝 یکی از شرایط عبادات، خلوص نیت است. یعنی عبادات باید با قصد قربت و خالص انجام شود. ناخالصی میتواند ریا باشد و میتواند انگیزههای دیگر باشد که تفصیل اینها بعداً بیان میشود.
قسمت اول:
ریا
#ریا خواه انگیزۀ اصلی عمل باشد و خواه انگیزۀ اصلی قربة الی الله باشد ولی همراه انگیزۀ اصلی ریا هم در نیت باشد، عبادت را باطل میکند.
همچنین خواه ریا در اصل عمل باشد یا در کیفیت عمل. مثلاً شخص نماز خود را از روی ریا در اول وقت و در مسجد بخواند.
و همچنین اگر ریا در اجزای عمل هم باشد، سبب بطلان عمل است. مثلاً شخص رکوع نمازش را ریایی انجام دهد. حتی اگر جزء مستحبی عمل هم ریایی انجام شود، آن عمل باطل است. مثلاٌ کسی قنوت را ریایی انجام دهد. البته طبق نظر آیتالله
#سیستانی اگر جزئی از عمل ریایی انجام شود، فقط آن جزء باطل است و اگر این امکان وجود داشت که آن جزء با نیت خالص اعاده شود، عمل صحیح است.
همچنین فرقی ندارد از ابتدا ریا در نیت بوده باشد یا در اثنای عمل ریا به نیت آلوده شده باشد و اگر از ریا توبه هم کند، باز هم عملش باطل است و عمل را صحیح نمیکند.
پس ریا در عمل به هر شکلی که باشد، عمل را باطل میکند. اما باید دقت کرد که این در صورتی است که ریا در انگیزۀ مکلف برای انجام عمل وارد شود، اما اگر صرفاً چیزی در قلب او خطور کرد و این خطور در انگیزۀ شخص وارد نشد، عمل باطل نمیشود.
⚠ نکتۀ مهم: احراز خلوص نیت، شرط درستی عمل عبادی است. پس اگر کسی در حین عمل شک کند که انگیزۀ او فقط قربة الی الله است یا علاوه بر قربت، ریا هم در انگیزۀ او وارد شده، عملش باطل است.