| فتوحات اسلامی 🔹 هرگاه از منظر تاریخی به فتوحات اسلامی که در عصر خلفا و پس از آن رخ داده نگریسته شود، روشن خواهد شد که عامل اساسی در آن‎ها تمایل و گرایش مردم سرزمین‏های فتح شده به اسلام بوده است، نه قهر و غلبه نظامی. این مطلب را نه تنها مورخان مسلمان بلکه برخی از مستشرقان و مورخان مسیحی نیز آشکارا بیان کرده‎اند. گفتنی است که ساکنان بیشتر سرزمین‏هایی که در این دوره توسط مسلمانان فتح شد، اهل کتاب بودند که از نظر موازین اسلامی می‏توانستند با پرداخت جزیه بر دین خود باقی بمانند. مردم سرزمین‏های شام، مصر، اسپانیا، و اروپای شرقی –یوگسلاوی و آلبانی- پیرو آیین مسیحیت بودند اما به شهادت مورخان مسیحی چون توماس آرنولد و دیگران، آنان با علاقه و اشتیاق فراوان به آغوش گرم اسلام پناه آوردند، و آیین اسلام را عامل نجات خود از ظلم و ستم‎های حاکمان مسیحی دانستند. رفتار سپاهیان اسلام با مردم این سرزمین‎ها به گونه‎ای بود که همگامی که سپاه اسلام می‎خواست «حمص» را به مقصد یرموک ترک کند، مردم با گریه از آنان می‎خواستند که در آن‎جا بمانند چرا که رفتار مسلمانان را بهتر از حاکمان مسیحی و هم‎کیش خود می‎دانستند. 🔹 پذیرش اسلام توسط مردم ایران عصر ساسانیان نیز جزو ضرب‎المثل‏های تاریخ است. مردم ایران با عشق و علاقه فراوان از این آیین جدید استقبال کردند و سپاهیان اسلام را با آغوش باز پذیرفتند. وضع ماوراءالنهر –سمرقند و بخارا- نیز که در آن زمان بر کیش بت‎پرستی بودند، در مورد پذیرش آیین اسلام چنین بوده است. در حقیقت همه سرزمین‎هایی که خارج از عربستان آیین اسلام را پذیرفته‎اند، عامل اصلی چیزی جز منطق روشن و استوار اسلام، و رفتار بزرگ‎‏منشانه مسلمانان با مردم آن سرزمین‎ها نبوده است؛ تنها نقشی که قدرت نظامی و شمشیر داشته سرکوب حاکمان ستمکار و سلطه‎گران بوده است، زیرا هیچ‏گاه مسلمانان با تهدید و ارعاب دیگران را به قبول اسلام مجبور نساختند. 🔹 جرجی زیدان می‏نویسد: «مسلمانان صدر اسلام، هرجا را فتح می‏کردند، به اشغال نظامی قناعت می‏نمودند، و متعرض دین و عادات و رسوم مسیحیان نمی‏شدند و آنان را در امور داخلی و اوضاع و احوال شخصی و امور قضایی آزاد می‎گذاشتند و حق سیادت دینی قسطنطنیه را بر مسیحیان شام می‏پذیرفتند» (تاریخ تمدن اسلام، ص 736). 🔹 گوستاولوبون در رد این اتهام که اسلام در سایه شمشیر و جنگ گسترش یافته است می‏گوید: «زور شمشیر موجب پیشرفت قرآن نگشت، زیرا رسم اعراب این بود که هرجا را فتح می‏کردند، مردم آن‎جا را فتح می‏کردند، مردم آن‏جا را در دین خود آزاد می‎گذاشتند، و این‎که مردم مسیحی از دین خود دست برمی‏داشتند و به دین اسلام می‏گرویدند بدان جهت بود که عدل و دادی که از مسلمانان فاتح می‏دیدند، مانندش را از زماندان پیشین خود ندیده بودند، و برای سادگی و سهولتی بود که در دین اسلام مشاهده می‏نمودند، و نظیرش را در کیش قبلی خود سراغ نداشتند» (تاریخ تمدن اسلام و عرب، ص 145). 📙 برگرفته از کتاب «آزادی از دیدگاه اسلام و لیبرالیسم»، حضرت استاد ربانی گلپایگانی 🔍 ادامه را در قسمت بعد بخوانید: @kharejkalam