🔻حیا، فراتر از پوشش
‼️حیا در جامعه ایرانی، چگونه معنا میشود؟
▫️از منظر گفتمان دینی رسمی، حیا به مثابه یک ویژگی تکوینی و طبیعی در زنان، موجب میشود که زنان، مستوری را برگزینند و گرایشی درونی به حجاب داشته باشند. به همین دلیل، در ترویج حجاب در ساحت رسمی، اغلب به مفهوم حیا اشاره میشود.
▫️جامعۀ ایرانی در نسبت باحیا، بهنوعی دچار یک شکاف فرهنگی شده و برخی ارزشهای فرهنگی ظهور کرده که در تضاد با باورهای سنتی قرار دارند. در حقیقت، نه میتوان ادعا کرد حیا در فرهنگ ایرانی از بین رفته و نه همچون گذشته عمل میکند و این حیا، نه مانند گذشته بازتاب ویژگیهای مثبت زنانه است و نه بهطورکلی به ضدارزش تبدیل شده است. شاید امروز بتوان از تغییر معنای حیا صحبت کرد.
▫️حیا که پیشازاین از طریق مراجع سنتی و مذهبی، با تعریفی ویژه به زنان داده میشد و صفتی زنانه و با ویژگیهای مشخص تعریف میشد، امروز در سایۀ این امکان تجدد متأخر مورد بازاندیشی قرار گرفته و میتوان از معانی متکثر و سنخبندی این معانی صحبت کرد.
▫️جالب اینکه زنان در این تقابل، با آگاهی و هوشمندی، این کنشهای اعتراضی را نه در انکار یا واپسزنی کامل «حیا»، بلکه در نسبت با برخی سویههای آموزههای گفتمان رسمی اعمال کرده و هر کدام تعریفی مابازاء از حیا ارائه میدهند.
📝شیما علیآبادی، پژوهشگر مطالعات زن و خانواده
📍مجله خردورزی:
@kheradvarzi_com