🔹استاد و پژوهشگر حوزه: در گفتمان جاهلی، مرد، محور همه امور است و زن موجودی طفیلی و صرفاً نقشی کارکردی و ابزاری دارد / در گفتمان نبوی بر ارزش ذاتی زن، قدسیت و حریم او تاکید می شود. 🔻استاد و پژوهشگر حوزه در نشست علمی به مناسبت میلاد با سعادت پیامبر اعظم صل الله علیه و آله و سلم مطرح کرد: در بررسی سیر تاریخی دو گفتمان جاهلی و گفتمان نبوی درباره زنان، مشخص می شود که جایگاه زن از موجودی طفیلی و ابزاری به موجودی تعیین کننده، دارای ارزش ذاتی، مقدس و محترم تبدیل می شود. ● به گزارش روابط عمومی مدرسه علمیه فاطمیه گرمسار، خانم لیلا محسنیان استاد و پژوهشگر حوزه در نشست علمی با موضوع «بررسی گفتمان جاهلیت و گفتمان نبوی درباره حیات فردی و اجتماعی زنان» که به مناسبت میلاد با سعادت حضرت محمد مصطفی (ص)، خاتم النبیین در مدرسه علمیه فاطمیه گرمسار برگزار شد به مقایسه و تقابل دو گفتمان نبوی و گفتمان جاهلیت در مورد جایگاه و منزلت زن پرداخت و ضمن تحلیل محورهای اصلی این دو گفتمان، به شواهد تاریخی در این خصوص اشاره نمود. ● محسنیان ضمن بیان چالش موجود در مورد زنان و نیاز به گفتمانی قوی برخواسته از اصول اسلامی، مسئله اصلی این نشست را دستیابی به این گفتمان دانست و گفت: قصد ما یافتن پاسخ به این مسئله است که با تکیه بر منطق گفتمان، رسول اکرم (ص) چه گزاره هایی در حوزه زنان مطرح نمودند که بر گفتمان جاهلیت غلبه کرد و منجر به بهبود وضعیت فرهنگی و اجتماعی زنان شد؟ ● وی در خصوص هویت یک گفتمان و اهمیت رویکرد گفتمانی به مسائل افزود: گفتمان یک هویت رابطه ای و پیوندی دارد و به مثابه یک کل معنادار است، در یک گفتمان از طریق رابطه‌ای که میان عناصر گوناگون با گزاره یا گزاره های محوری (دال مرکزی) برقرار می شود، یک نظم فکری حاصل می شود که منجر به یک نظم فرهنگی و به تبع نظم اجتماعی می گردد. ● استاد و پژوهشگر حوزه سپس در مورد گزاره های اصلی گفتمان جاهلیت بیان داشت: در بررسی تاریخی ناظر به جامعه شناسی شبه جزیره عربستان پیش از ظهور اسلام، گفتمان جاهلیت غلبه پر رنگی داشت که اصول و ارکان آن: قبیله، بت و پدران بود. همه چیز در خدمت مجد و افتخار قبیله و هویت افراد مضمحل در قبیله بود. بت ها نظم اجتماعی مبتنی بر قبیله گرایی را تقویت می کردند. مرجعیت گفتمان جاهلی، آباء و اجدادشان بود و تنها سنت های اجدادی شان را معتبر می دانستند. ● وی در خصوص جایگاه زن در گفتمان جاهلی افزود: وضعیت زنان یکی از نقاط چالش برانگیز این گفتمان است؛ زن نزد اعراب جاهلی طفیلی وجود مرد و نقشی صرفاً کارکردی داشت. کارکردهایی نظیر؛ جنسی، توالد، رقاصی، چوپانی، خانه داری و رسیدگی به اموری که در شأن مردان نبود و زنان به دو گروه کنیز و آزاد تقسیم می شدند که تعداد کنیزان بسیار بیشتر از زنان آزاد بود و کنیزان نیز به سه رتبه کنیزان روسپی، کنیزان خدمتکار و کنیزان گله بان و چوپان تقسیم می شدند. ● محسنیان جایگاه ازدواج را یکی دیگر از محورهای اصلی تفاوت این دو گفتمان دانست و بیان داشت: نگاه عرب جاهلی به ازدواج، صرفاً وسیله ای برای تلذذ و بهره وری جنسی مردان بود که وقتی به اقسام نکاح های مرسوم در آن زمان از جمله؛ نکاح الرهط (دست جمعی) نکاح البدل ( معاوضه همسران)، نکاح الجمع، نکاح الشغار، نکاح المقت و ازدواج های میراثی، نظر کنیم این امر به وضوح مشخص است. در حالی که در گفتمان نبوی ازدواج وسیله ای برای ارتقاء معنوی انسان و کامل کردن دین است و هیچ بنیانی نزد خدا محبوب تر از ازدواج نیست. ●استاد و پژوهشگر حوزه یکی دیگر از گزاره های اصلی و محل اختلاف این دو گفتمان را که منجر بر تغییر وضعیت زنان می شود، نوع نگاه به خانواده و جایگاه اجتماعی زن دانست و بیان داشت: در گفتمان جاهلی که قبیله واحد اصلی است، خانواده بسیار کم‌ اثر است و ما با گونه ای «فراخانواده گرایی» مواجه هستیم. زنان در خانواده وقتی ارزش پیدا می کردند که پسری به دنیا آورند و جایگاه دختر، ننگ آور و نفرین شده بود. درحالی که درگفتمان نبوی، نشانه خوش قدمی و بهترین فرزندان دختران وخانواده تشخص یافته ترین واحد اجتماعی است که محوریت زن در آن بر مبنای قاعده قرآنی «لتسکنو الیها» تعریف می شود و در کنار محوریت حجاب و مفهوم سازی نامحرم، نقش اجتماعی زن را تقویت می کند. ● وی پس از تحلیل داده های تاریخی این دو گفتمان نتیجه گرفت: در گفتمان نبوی در وهله اول، گرانیگاه نظم گفتمانی جاهلیت از قبیله گرایی به خدا محوری و توحید تغییر یافت و معیار ارزشمندی انسان ها فراتر از هرچیزی از جمله جنسیت، «تقوا» قرار گرفت و علاوه بر زنان، افراد انسانی نیز منزلتی دوباره یافتند و بدین ترتیب حیات فردی و اجتماعی زنان در ربط با خدا و ارزشمندی ذاتی شان، در زیست جهان مسلمین معنایی متفاوت یافت و نظام سازی جدیدی در خصوص حقوق زنان شکل گرفت. #نشست_علمی #مدرسه_علمیه_فاطمیه_گرمسار 🆔@mhw_semnan