🌀
اختلافات و دغدغههای طرح تحول
🖋 محمد حق پرست
یک.
تمام اختلاف بر تغییر کتب درسی به این برمیگردد که آیا میتوان روش بهتری برای آموزش مطرح کرد یا خیر؟ همه این مسئله را ممکن عقلی میدانند اما برخی به لحاظ وقوعی آن را ناممکن میدانند. به قول ایشان، مگر میشود کتابی بهتر از مکاسب و رسائل و کفایه نوشت؟
این نوع بیان، تفاوتی با مخالفت کردن با روشها و آموزشهای جدید ندارد.
دو.
متن درسی و آموزشی به لحاظ عبارت باید روان باشد؛ چون دقت اصلی باید بر فهم مسائل باشد؛ نه بر روی بازکردن گره از پیچیدگیهای متن.
اینکه سادگی متون را تعبیر به روزنامهایخواندن کنیم و آن را به سخره بگیریم، حقیقت را عوض نمیکند که بسیاری از طلاب در ابتدای جاده اجتهاد درمانده میشوند و نه تنها روش فقاهت بلکه الفبای اجتهاد را هم نمیآموزند.
سه.
علت دفاع برخی بزرگان و اساتید از کتب موجود، دو چیز است: فهم دقیق متون دینی و فهم تراث علمی گذشتگان.
هیچکس موافق نیست خروجی حوزه، طلاب سطحی و ضعیف باشند.
درباره فهم متون دینی:
اولا اکثر متون دینی مغلق نیستند. بیشتر دقت بر محتوا لازم است تا دقت در فهم متن. مثل فهم دقیق لوازم فرمایش معصوم یا فهم مطلق و مقید روایات و....
ثانیا، بر فرض که عبارات دینی مغلق باشند. اما آیا راهش فقط این است که کفایه و مکاسب خوانده شود؟ چرا بجای غور در متون کتب درسی، خود روایات را بررسی نکنیم؟
کلاس حدیثخوانی در حوزه کمرونق است. دقتی که بر فهم عبارات رسائل و کفایه میگذاریم، چرا برنامهریزی نمیکنیم که بر متون سخت روایی گذاشته شود؟
درباره ارتباط با تراث علمی:
❓گذشتگان که کفایه نخوانده بودند، مشکل فهم احادیث و تراث را چطور حل کردند؟
چه زمانی قرار است در حوزه جا بیفتد که آموزش علم و ارتباط با تراث علمی دو ساحت هستند و جداگانه باید تدبیر شوند؟
آموزش را با عبارات روان قرار دهید و درس جداگانهای برای متنخوانی و ارتباط با تراث قرار دهید.
چهار.
غالباً سؤالات جدی و بدیهی برای بدنه طلاب وجود دارد که اساتید از جواب دقیق به آنها پرهیز میکنند. سؤال اصلی این است، طلابی که میخواهند وارد عرصه تبلیغ یا دستگاههای اجرائی شوند، چرا باید کتب مغلق سطوح عالی را بخوانند و تا کنون برای ایشان چه فایدهای داشته است؟ نمیشود این عده تفکیک شوند و فقه و اصول روانتری داشته باشند؟ بماند که طلابی که عزم اجتهاد دارند و حلقات خواندهاند بهتر از کفایهخوانها در دروس خارج درخشیدند.
📈 همچنین آمار خروجیهای حوزه گویای این است که آینده طلاب چه میشود. اکثرا دنبال مشاغلی میروند که ربطی به یادگیری فقه و اصول در سطح تخصصی و اجتهادی ندارد. چرا باید عمر ایشان به این دروس بگذرد؟ حرف این نیست که فقه و روش برداشت درست از متون دینی را یاد ندهید. میگویم چرا باید با عبارات سخت و روش پیچیده و پرتلفات آموزش دهیم. به قول مرحوم آیت الله العظمی
#بهجت چرا طلاب باید در این مسیر کشته شوند؟
پنج.
باورش سخت است، اما حقیقت این است که اکثر طلاب کتابهای سطح عالی را با نمونه سؤال و تلخیص امتحان میدهند و فرسنگها با دغدغه اساتیدی که فقط چند طلبه مستعد اجتهاد را میبینند فاصله دارند.
چاره این است که کمی از فضای محدودی که دور خود ساختهایم بیرون بیاییم، بین طلاب بیاییم و سعی کنیم ریشه اصلی مشکلات را بیابیم.
شش.
برنامه جدید هیچ اجباری را مطرح نکرده است؛ از تخییر و اختیار دادن به طلاب و اساتید، این همه هراس نکنیم.
#تحول_کتب_درسی
@Manahejj