افق
‍ ✳️ایدئولوژی داروینیسم (قسمت چهاردهم) ✍ شاید مثال دیگری بهتر بتواند منظور ما را انتقال دهد. این مثال را از کتاب دنیای سوفی، نوشته یوستین گاردر برداشته‌ام. یک روز صبح پدر و مادر و کودکِ دو یا سه‌سالۀ آن‌ها در آشپزخانه صبحانه می‌خورند. پس از مدتی، مادر برخاسته و شروع به شستن ظرف‌ها می‌کند و پدر به پرواز درمی‌آید، دور سقف می‌گردد و کودک زل زده و او را نگاه می‌کند. در این لحظه، کودک در ذهنش چه می‌گذرد؟ شاید پدرش را نشان بدهد و بگوید: «بابا رفت هوا». البته کودک به حیرت افتاده؛ ولی کودکِ بینوا همواره دچار حیرت است. پدرش مدام کارهای عجیب و غریب می‌کند و این پرشِ کوچک بر فراز میز صبحانه نیز لابد یکی از آن‌هاست. پدر هر روز صبح با ماشین مضحکی صورت خود را می‌تراشد؛ گاه پشت‌بام رفته و آنتن تلویزیون را به این‌طرف و آن‌طرف می‌چرخاند؛ یا این‌که سرش را زیر کاپوت ماشین کرده و صورتش را که سیاه شده، بیرون می‌آورد. در این لحظه مادر سرش را می‌چرخاند و پدر را می‌بیند که بالای میز صبحانه در هوا شناور است. مادر چه واکنشی نشان می‌دهد؟ از وحشت فریاد می‌کشد و شیشۀ مربا از دستش می‌افتد. احتمالاً لازم است که وقتی شوهرش از گردش صبحگاهی‌ خود به زمین نزول اجلال کرد، او را به بیمارستان برساند. 🔸چرا واکنش مادر و کودک تا این اندازه با هم تفاوت دارد؟ چون مادر پس از سال‌ها زندگی به جاذبه زمین عادت کرده است، اما کودک بینوا تازه وارد جهان شگفت­‌آوری شده است که پیش­‌پاافتاده­‌ترین پدیده‌ها در آن معجزه­‌ای محسوب می­‌شود. کودک اولین بار است که پشت فرمان می­‌نشیند و با حیرت به گاز و دنده و کلاچ نگاه می­‌کند، در حالیکه مادر سال‌ها رانندگی کرده و راندن ماشین برایش به سادگی راه رفتن است. اما به هر حال مادر نباید این نکته را فراموش کند که هر چقدر راننده­‌ای ماهر باشد، هنوز چیزی از این نمی­‌داند که سیستم تعلیق و احتراق و ترمز و کلاچ و انتقال قدرت خودرو چگونه کار می­کند. 💢در نهایت کودک متحیر و پرهیجان ما روزی بزرگ می­‌شود به این جهان انس می­‌گیرد و دانشگاه می­‌رود و تحصیلات عالیه سپری می­کند و ممکن است روزی به این توهم برسد که تمام معماهای جهان را کشف کرده است. ممکن است دانشمندی داروینیست شود و احساس کند، با چند کلمه و یک نظریه اثبات نشده می­تواند تمام جهان را توضیح دهد. ولی حقیقت این است که این دانشمند فرزانه، تنها به این جهان خوگرفته و عادت کرده است و هیچ یک از معماهای این جهان را حل نکرده است و اگر غبار عادت را از پیش چشمانش کنار بزند، هنوز که هنوز است باید مانند آن کودک بی­سواد متحیر این جهان و خدایی باشد که آن را آفریده است. 🔆 کانال ادیان، فرق و قومیت‌های مؤسسه مصاف (افق)  🔆 @masaf_ofogh