◈﷽◈
#آموزشی
#تفسیر_تخصصی_سورهنساء
#پانزدهممرداد۱۴۰۳بخشدوم
🍃در ادامه مباحث آیه ۶۴ نساء استاد محترم به دو موضوع دیگر اشاره کرده و توضیحاتی را به شرح زیر ارائه نمودند:
⬅️ اجتهاد پیامبر
ایشان در مورد اثبات عدم اجتهاد پیامبر در صدور احکام که اگر پیامبر هم مثل سایر مجتهدین با استفاده از ادله ظنی بخواهد حکمی صادر کند نتیجه تابع اخس مقدمات میشود و یک حکم ظنی بدست میآید نه یقینی، توضیحاتی را با استفاده از قیاس اقترانی ارائه نمودند.
یکی از شرایط عمومی اشکال قیاس اقترانی تبعیت نتیجه از أخس مقدمات است یعنی یک قضیه مطلوب در این نوع قیاس از لحاظ کیفی و کمی تابع اخس مقدمین است یعنی تابع مقدمهای است که از لحاظ کمی یا کیفی پایینتر و پستتر از دو مقدمه صغری و کبری است.
یعنی اگر از دو مقدمه یکی کلی باشد و دیگری جزئی باشد یا یکی موجبه و دیگری سالبه باشد چون کلیت بالاتر از جزئیت و اثبات بالاتر از نفی و سلب است، پس نتیجه جزئی و یا سالبه است.
مثال : بعضی از مردم متکبرند
هر متفکری نادان است.
نتیجه :برخی از مردم نادانند .
در این مثال صغری از منظر کمی جزئیه و کبری کلیه است به همین جهت نتیجه تابع اخس مقدمات است و به لحاظ کمیت جزئیه میشود
👈با توجه به این قاعده در قیاس اقترانی بر فرض اینکه اگر خداوند بخشی از شریعت را به پیامبر واگذار کرده باشد در برخی امور وحی نفرستاده باشد و خود پیامبر باید اجتهاد کند. در این صورت با سایر مجتهدین تفاوتی ندارد؛ زیرا فقها بر اساس ظاهر و ادله موجود احکام را استنباط میکنند. در نتیجه حکمی که صادر می شود ظنی است نه یقینی چون نتیجه بر اساس اخس مقدمات است.
👈پس همه احکامی که پیامبر (ص) بیان میکند برگرفته از وحی الهی است. چه از طریق وحی دریافت کرده باشد یا حدیث قدسی.
در پایان مدیریت محترم نورالیقین به چند روش تربیتی امام سجاد (ع) توصیه و سفارش نمودند.
⬅️۱. روش وفق و مدارا
👈 از اصول تربیتی مهمی که در قرآن و سیره پیامبر و ائمه اطهار نسبت به آن خیلی توصیه و سفارش شده مدارا کردن با مردم است (کونوا مدارة الناس» گذشت و کظم غیط در مورد خطاها و اشتباهات آنهاست. «أحسن الی عن أساء الیه»
👈یکی از حقوقی که امام سجاد (ع) در مورد آن تأکید کردند رعایت حقوق دیگران در زندگی اجتماعی و مدارا کردن با مردم است خصوصاً همسایگان.
استاد در ادامه فرمودند: خداوند متعال اولیاء خود را در بین مردم مخفی کرده است. در رفتار و گفتار و عمل خودمان با دیگران مراقب باشیم. بدانیم در مقابل چه کسی هستیم و با هر کسی در خور فهم و درک او صحبت کنیم: «کلّم الناس علی قَدَرِ عقولهم»
👈۲.اهمیت تغافل
امام سجاد(ع) در این مورد به فرزند گرامی خود می فرمایند:
💫وَاعلَم یا بُنیَّ..... لانّ الانسانَ لایَتَغافَل إلاّ عن شیء قَد عَرَفَهُ فَفَطِنَ لَهٌ»
فرزندم...، انسان تغافل نمیکند، مگر از چیزی که آن را میشناسد و آگاهی دارد.
امام با بیان اهمیت تغافل و فواید آن ما را به این سو تشویق و هدایت می فرماید.
⬅️معنی تغافل
یعنی انسان چیزی را که می داند و از آن آگاه است ولی عمداً خود را غافل نشان میدهد و وانمود میکند که از چیزی خبر ندارد.
در ادامه استاد محترم جهت تکمیل توضیحات خود فرمودند:
تغافل یعنی اینکه درگیر مسائل بیهوده نشویم و با محبت و گذشت باعث هدایت دیگران شویم، شخصیت خود را در نظر نگیریم و سعی کنیم با دیگران با توجه به ظرفیت آنها مدارا کنیم و اصابت ضربه های بزرگ بر قلب خود را تحمل کنیم، قلبمان شیشه ای نباشد تا سریع در مشکلات بشکند و قابل جبران نباشد. مثل صبر و تحمل مادر در مقابل اولادش.
کسی که اشتباه می کند باید با دلایل عقلی و نقلی او را راهنمایی کرد حتی اگر با ما موافق نباشد. وقتی از اعتماد ما سوء استفاده کرد باید مرحله دیگری را اجرا کنیم، روی بر گردانیم و جواب او را ندهیم ...
دقت نماییم که هدفمان گرفتن انتقام نیست، اگر مرحله تغافل و مدارا کارساز نبود از روش روی گردانیدن تنها برای رضای خداوند استفاده می کنیم چرا که او از نیات ما با خبر است.
⬅️انواع تغافل
❇️تغافل ممدوح :
تغافلی که در اخلاق و تربیت کاربرد زیادی دارد به این معنا که گاهی انسان چیزی را میداند ولی به دلایلی آن را پنهان میکند چون بهتر و پسندیدهتر است و اگر اظهار کند عواقب نامطلوبی در پی دارد و برای حفظ آبروی دیگران و چشمپوشی از لغزشهای آنها به قول معروف شتر دیدی ندیدی.
❇️تغافل مذموم :
گاهی هوای نفس انسان و افکار و اندیشههای پلید او انگیزه تغافل است مانند شخصی که از روی حسادت از کارهای بد دیگران چشم پوشی می کند. تا او به کارهای غلط و نادرست، ادامه دهد و یا تغافلی که برای مصلحت و نفع شخصی خود انسان باشد نه مصلحت طرف مقابل این نوع تغافل مذموم شمرده میشود.
🏴🏴🏴🏴🏴
@moassese_nooralyaghin
موسسه نورالیقین
مرکزتخصصی تفسیر و علوم قرآنی