🔰موعظه قرآنی
✅تعریف صحیح احسان
💠 حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله":
🔶در جملهی«
كَما أَحْسَنَ اللَّهُ إِلَيْكَ» دو احتمال وجود دارد:
1️⃣یکی در حقیقت بیان کیفیت احسان است؛ یعنی به همان نحوی که به شما احسان کرده است، آن را سرمشق و الگوی احسان خودت قرار بده و همانطور احسان کن. احسان خدای متعال به من غیراستحقاق است. خدای متعال «
إبتَدئاً بِالنّعمة» است؛ یعنی بدون اینکه کسی استحقاقی داشته باشد، تفضّل ابتدایی کرده است؛ اگرچه به حسب وعدههایی که داده، در مقابل اعمال هم جزا خواهد داد، آن جزاهایی که به حساب خودمان میگوییم طلبکاریم، بهسبب وعدههای خدای متعال است و اینکه خدای متعال خلف وعده نمیکند و به وعدههای خودش عمل مینماید، و الا عبد با انجام دادن اعمال هم استحقاق پیدا نمیکند. لذا در محل خودش فرمودهاند که تمام ثوابها تفضل الهی است، والّا استحقاقی پیدا نمیشود، چون نقش عبد در اعمالی که انجام میدهد، فقط به اندازهی این است که عمل اختیاری است، و الا چه نقشی دارد؟ همهی سرمایههایی که به وسیلهی آن انسان عمل را انجام میدهد، از جانب خداوند متعال است. انسان چه دارد؟ بله؛ به اندازهای که نسبتی به او داده شود و عمل، عمل او باشد، به این اندازه است؛ والا چه دارد و چه کار کرده است؟
این به مثابهی این است که پدری به فرزندش خانهای داده و بعد تمام وسایل زندگی را هم به او داده است و هر ماه هم موؤنهی او را میپردازد و همهی این کارها را پدر انجام داده و او چیزی از خودش ندارد، حالا مثلاً یک ناهار پدرش را دعوت کرده؛ به کجا دعوت کرده است؟ به خانهای که مال پدر است و اسباب و اثاثیهای که مال پدر است؛ این فرزند نقش یک دعوت کننده دارد. لذا گفتهاند استحقاق برای عبد پیدا نمیشود؛ اگرچه عبد در اثر وعدهای که خدای متعال داده، خلف وعده نمیکند.
این احسانی که خدای متعال به بندگانش دارد، یک احسان ابتدایی و بدون استحقاق محسنالیه است. اگر کسی آمد به شما خدمتی کرد، شما هم به ایشان احسان کردی، این خوب است، ولی آنچه که خیلی مهمتر است و این نصیحت قرآنی هم آن را تذکر میدهد، این است که همانگونه که خداوند متعال بادی به احسان است، بدون اینکه شخص استحقاق داشته و کاری کرده باشد؛ حتی به عباد عاصی و آثم و مجرم و آنهایی که نسبت به او بیادبی و طغیان کردهاند، باز هم احسان میکند. این یکی از تربیتهای الهی و معنوی است که انسان باید داشته باشد، و آن، احسان و عنایت و دستگیری و ارشاد مردم است. اینها خیلی صفات برجستهای است که واقعاً در زندگی بسیاری از علما وجود داشته است.
▫️منبع:
کتاب پندهای سعادت جلد یک ص 39-35
#پندهای_سعادت
#بیانات
#موعظه_های_قرآنی
#تعریف_صحیح_احسان
#ادامه_دارد ...
🔗
@pand_saadat