🔰
دوم| فدک، ثروت هنگفت و دولة بینالاغنیاء
🟡 روستای فدک حدود ۲۰۰ کیلومتری مدینه بود که با مرکبهای روزگار صدر اسلام دو تا سه روز با مدینه فاصله داشت. این روستا از آنِ یهودیان بود که تا سال هفتم هجری در آن سکونت داشتند. اما آنها به واسطه آنکه روابطشان با جامعه و حکومت اسلامی برهم خورد، خداوند در دل ساکنان فدک رعب انگیخت تا آنکه فدک بدون هرگونه جنگ و تاخت و تازی به پیامبر رسید(۱).
⚫️ خداوند در قرآن میفرماید:
وَمَا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِ مِنْهُمْ فَمَا أَوْجَفْتُمْ عَلَيْهِ مِنْ خَيْلٍ وَلَا رِكَابٍ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ يُسَلِّطُ رُسُلَهُ عَلَىٰ مَن يَشَاءُ وَاللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ(حشر/۶)
خداوند اموالی را به عنوان فیء به رسول خویش بخشیده و آن اموالی است که بدون تاخت و تاز و جنگیدن به دست آمده است.
🟡 در آیهی بعد نیز خداوند هم موارد مصرف فیء را بازگو میکند و هم هدف از این کار را جلوگیری از رانت و ویژهخواری اغنیاء قلمداد میکند: كَيْ لَا يَكُونَ دُولَةً بَيْنَ الْأَغْنِيَاءِ مِنكُمْ (حشر/٧)
⚫️ حال اگر فدک را فیء بدانیم که مال پیامبر بوده و سپس در دوران حیات حضرت به فرزندش حضرت زهرا رسیده، پس ابتدا مالک حقیقی فدک به دستور خداوند مشخص میشود.
اما..
🟡 حال مروری بکنیم بر حوادث تاریخی تا بدانیم چه کسانی میخواستند از ثروت فدک، به نفع مستضعفان استفاده کنند و چه کسانی از آن برای اهداف استیلاجویانه خود (دوله بینالاغنیاء) بهره بردهاند؟
📚 منابع:
۱- فتوحالبلدان، ص۳۷؛ معجالبلدان، ج۴، ص۲۳۹؛ الکامل فیالتاریخ، ج۲، ص۲۳۴؛ السقیفه و فدک، ص۹۷؛ شرح نهجالبلاغه ابنابیالحدید، ج۱۶، ص۲۱۰.
🆔
@Qasas_school