#نکات_تاریخی
#یادداشت
🔸
حرّ ریاحی: از سردار سپاه یزید تا سفیر امام حسینؑ
📎در برابر من، گزارش های شیخ صدوق، شیخ مفید، تاریخ طبری، دینوری، مناقب ابن شهرآشوب و سید ابن طاووس قرار دارند. همهٔ این منابع متفقاند که جناب حر، بهتنهایی و بدون همراه، به خدمت امام حسین علیهالسلام رسیدند و با اظهار ندامت، درخواست توبه کردند. سپس، وقتی امام حسین علیه السلام توبه اش را پذیرفت بیآنکه از اسب پیاده شود، مستقیماً روانهٔ میدان نبرد گشت.
تنها در مقتل خوارزمی اشارهای به همراهی یک غلام تُرک با حر آمده است (مقتل خوارزمی، ج۲، ص۱۰) و حتی در آنجا نیز نامی از پسر او، علی بن حر، برده نشده است. همچنین، در مناقب ابن شهرآشوب نیز بهصورت صیغهٔ مجهول، اشارهای گذرا به نبرد غلام تُرک حر دیده میشود.
بر پایهٔ روایات معتبر، جناب حر پیش از آغاز نبرد، روی به سپاه اشقیا کرد و نقش سفیر امام حسینؑ را ایفا نمود. او چنین گفت:
«ای کوفیان!
مادرهایتان بر عزای تان بنشیند!
آیا شما حسینؑ را دعوت کردید که او را تنها بگذارید؟
شما خود را فدایی او میخواندید، حال چه شده است که او را محاصره کردهاید؟
نهتنها راه بازگشت را بستهاید، بلکه اجازهٔ رفتن به سرزمینی دیگر را نیز نمیدهید!
آب را بر کودکان او بستهاید؛
همان آبی که یهود، مجوس و نصاری از آن مینوشند،
همان آبی که حیوانات دشتهای عراق از آن سیراب میشوند؛
اما شما آن را بر خاندان پیامبر ﷺ حرام کردهاید!»
این سخنان، چونان تازیانهای بر وجدان سپاه اشقیا فرود آمد؛ اما در پاسخ، تیرهایی به سوی او پرتاب شد. آنگاه حر به سوی امام حسینؑ بازگشت.
در میدان نبرد، ابتدا با مردی از قبیلهٔ بنی تمیم به نبرد تنبهتن پرداخت که نامش را یزید بن سفیان ذکر کردهاند. با وجود جراحات، حر او را به هلاکت رساند. سپس با مردی از تیرهٔ بنی زُبَید رویارو شد و او را نیز از پای درآورد.
زمان شهادت او اندکی پیش از نماز ظهر بود؛ هنگامی که حبیب بن مظاهر به شهادت رسیده بود. در آن لحظات، حر و زُهیر بن قین دوشادوش یکدیگر در برابر دشمن میجنگیدند تا آنکه سپاه اشقیا حر را در محاصره گرفت و به شهادت رساند.
امام حسینؑ بر بالین او حاضر شدند و با اندوه، این ابیات را تلاوت فرمودند:
> لَنِعْمَ الْحُرُّ حُرُّ بَنِی رِیَاحٍ
وَنِعْمَ الْحُرُّ عِندَ مُخْتَلَفِ الرِّمَاحِ
وَنِعْمَ الْحُرُّ إِذْ فَادَى حُسَیْناً
فَجَادَ بِنَفْسِهِ عِنْدَ الصِّیَاحِ
---
📚 برای مطالعهٔ بیشتر مراجعه فرمایید به:
مقتل جامع سید الشهداء، ج۱، ص۷۵۸–۷۸۵
مسند الإمام الشهید، تألیف عزیزالله عطاردی، ج۲، ص۴۵–۵۱
امالی شیخ صدوق، مجلس ۳۰
تاریخ طبری، ج۵، ص۴۲۷
الارشاد، شیخ مفید، ج۲، ص۹۹
✍️ نویسنده: محمد فرقان گوهر
♡ ㅤ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
┅┅❅❈❅┅┅
🔸انجمن علمی تاریخ و تمدن اسلامی
🆔
@r_kh_tarikh
🌐
historyonline.ir