علامه طباطبائی؛ معمار فکری برای انقلاب اسلامی 🔻یکی از کلیدواژه‌های که معمولا در ایام رحلت علامه طباطبایی از سوی جریان نواندیشی و سکولار مطرح می‌شود، انتساب سخنی به مرحوم علامه است که ایشان فرموده‌اند «اولین شهید در این انقلاب، اسلام است». از این جمله به عنوان یک ابزار برای نشان دادن مخالفت علامه با اصل و اصول انقلاب از سوی این طیف به کار گرفته می‌شود. افرادی چون محسن کدیور و سیدحسین نصر به فراوانی از این نقل قول استفاده کرده و تلاش کرده‌اند تا تصویر منفی از علامه به نمایش بگذارند. ▪️کدیور در آثار خود این ادعا را مطرح کرده که علامه طباطبایی با امام خمینی (ره) و دیگر شخصیت‌های انقلابی زاویه داشته و حتی به نوعی مخالف جریان انقلاب بوده است. او همچنین اشاره می‌کند که برخی از علمای فلسفه، به ویژه علامه، به دلیل مواضع تحت الشعاع قرار گرفتن این علم، نقدهایی به انقلاب داشتند. در این بین، به نقل قول مرحوم حکیمی نیز ارجاع داده می‌شود که از علامه به عنوان کسی که گفته «اولین شهید در این انقلاب، اسلام است» یاد می‌کند. ▫️با بررسی زندگی و فعالیت‌های علامه طباطبائی پیش و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی اهمیت و تأثیرگذاری ایشان در جریان‌های اجتماعی و سیاسی آن دوران را بیشتر پی خواهیم برد. به ویژه رابطه ویژه‌ای که بین ایشان و حضرت امام خمینی (ره) وجود داشت، گواهی بر همسویی فکری و نظری این دو شخصیت در زمینه‌های دینی، سیاسی و اجتماعی می‌باشد. ▪️علامه طباطبائی توانست با تولید آثار علمی غنی و تربیت شاگردان اندیشمند، نقش بی‌بدیلی در ترویج فلسفه و تفسیر قرآن در حوزه‌های علمیه ایفا کند. این تلاش‌ها به منظور ایجاد مبانی فکری مستحکم برای حرکت انقلاب اسلامی، در برابر چالش‌های فکری و فرهنگی دوره پهلوی که خود مروج این فرهنگ غربی بود، صورت می‌گرفت. تألیف کتاب راجع به حکومت اسلامی به فارسی و عربی بیانگر دغدغه‌مند بودن ایشان در خصوص مباحث تئوریک اسلام سیاسی است. 🔻علاوه بر فعالیت‌های علمی، علامه طباطبائی در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی نیز حضور فعالی داشت. حمایت صریح ایشان از آرمان فلسطین و امضای اعلامیه‌هایی که به شکل‌گیری نظرات عمومی در مورد انقلاب اسلامی کمک کرد، نشان‌دهنده موضع‌گیری روشن و قاطع ایشان در این زمینه است. به عبارت دیگر، علامه دفاع از مرزهای ایدئولوژیک اسلام و ترویج مبارزه فرهنگی و علمی را به عنوان بخشی از مسؤولیت‌های خود می‌دانست. ▫️علامه از جمله علمای بود که به مبارزه فرهنگی به عنوان یک عامل اثرگذار در ایجاد تغییرات سیاسی اعتقاد داشتند. به تعبیر مرحوم آیت‌الله مهدوی‌کنی: «حرکت انقلاب که در حوزه علمیه قم به راه افتاد و به پیروزی انقلاب اسلامی منتهی شد، دو رکن و دو مبدأ سیاسی ـ فرهنگی داشت: یکی از این دو، شخصیت و آموزش‌های حضرت امام بود و دیگری مرحوم علامه طباطبائی که یکی صبغه سیاسی و دیگری صبغه فرهنگی داشت و هر دو مکمل یکدیگر بودند.» ✍️ دکتر دانیال بصیر 🌐 رسانه حوزه انقلابی (رحا مدیا) 🆔 @rahamedia