🔅 صفحه قرآنی رحیق🔅
(143) 🔅🔅🔅 ✳️آیه 7 - ختم الله على قلوبهم و على سمعهم و على ابصرهم غشوه ولهم عذاب عظيم ☑️تفسیر ▫️ختم: ختم در مقابل فتح (آغاز كردن و گشودن شى ء) و به معناى كامل كردن يا رسيدن به پايان آن است. سر اين كه از ختم در زبان فارسى به مهر كردن يا مى شود آن است كه مهر كردن نامه نشانه پايان آن است كه مهر كردن نامه نشانه پايان آن است. نامه آنگاه مهر مى شود كه پايان يافته باشد. صحيفه جان آدمى نيز تا آنجا كه راهى براى نفوذ هدايت در آن باشد و راه توبه به كلى بسته نشده باشد مختوم نيست. اما اگر انسان با سوء اختيار خود راه توبه را كه خداى سبحان بر روى انسان گشوده: انت الذى فتحت بابا الى عفوك و سميته التوبه و تا آخرين مهلت باز است عمدا بر روى خود بست و آن را انكار و استهزا كرد، صحيفه جان او مختوم مى شود و ديگر جايى براى نوشتن حسنات به دست كرام كاتبين در آن نيست. ▫️سمعهم: در قرآن كريم قلب و بصر به صورت جمع و سمع به صورت مفرد به كار مى رود. همچنين سمع بر بصر مقدم مى شود. در اين مورد چند نكته سودمند ذكر مى شود: 1- اين كه لفظ قلوب و ابصار به صورت جمع ذكر شد ولى لفظ سمع، به صورت مفرد شايد اين باشد كه سمع، در اصل مصدر بوده و در آن افراد، تثيه و جمع مانند تانيث و تذكير يكسان است، برخلاف لفظ اذن كه چون مصدر نبوده، در آيه (وجعلنا على قلوبهم اكنه ان يفقهوه و فى اذانهم وقرا) به صورت جمع آمده است. از طرف ديگر، برخى لفظ سمع را اسم جمع و داراى معناى جمع دانسته اند. ▫️صاحب تفسير المنار بعد از نقد و نقض مصدر بودن سمع، به اين كه لفظ بصر هم مصدر است، پس چرا به صورت جمع ياد شده، مى گويد: سر آن به نظر من اين است كه عقل داراى وجوه ادراكى فراوانى است، چنانكه بصر داراى شعب بى شمار است، بر خلاف سمع، زيرا اسماع مردم در ادراك مسموعها يكسان است ؛ يعنى، هم مسموع بيش از يكى نيست و آن خصوص صوت است و هم شنونده ها در ادراك اصوات يكسانند. از اين رو سمع مفرد آمده است. ▫️ليكن اين سخن ناصواب است ؛ زيرا اولا بسيارى از لطايف به كمك حس ‍ سمع به عقل مى رسد كه حس بصر از چنين اعداد و امدادى ناتوان است. از اين رو برخى از محققان، سمع را افضل از بصر دانستند، ولى صاحب المنار، بعد از نقل فضيلت مزبور مى گويد: من درباره فضيلت سخن نمى گويم، آن به خدا و رسول او مربوط است و من موجودى را شرح مى دهم و تناسب لفظى آن را بازگو مى كنم. ▫️اگر به طور دقيق دليل برترى سمع بر بصر روشن گردد، نزديكى سمع به عقل بيش از شباهت بصر به عقل درك مى شود و در سرنوشت بحث ادبى سهم به سزايى خواهد داشت. به هر تقدير، بحث معقول، مسموع و مبصر را بايد از بحث عاقل، سامع و مبصر جدا كرد. در اين كه عاقلها، سامعها و مبصرها متعددند بحثى نيست و تساوى اسماع به معناى وحدت آنها نيست. از اين رو بايد رمز تعدد مصداق با مفرد بودن لفظ را در نكته ديگر جستجو كرد. ☘️☘️☘️ 💢 نکته مهم: تلاش صادقانه از ما و توفیق و راهنمایی از خداوند_(نشر حقایق) 🌹🌹🌹 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom
105 مشاهده