#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(262)
آیه 21- يا ايها الناس اعبدوا ربكم الذى خلقكم والذين من قبلكم لعلكم تتقون
🌷🌷🌷
🔰بحث روايى
🔘1- گستره عبادت و مصاديق آن
🔰و: تكريم اهل بيت (عليه السلام)
🔘- عن رسول الله (صلى الله عليه وآله) (لبريده): يا بريده ان من يدخل النار ببغض علىٍّ اكثر من حصى الحذف الذى يرمى عند الجمرات. فاياك ان تكون منهم. فذلك قوله تبارك و تعالى: (اعبدوا ربكم الذى خلقكم): اعبدوه بتعظيم محمد و على بن ابى طالب... (بشارة المصطفی (ص) , جلد۱ , صفحه۱۲)
پیامبر به یکی از یاران خویش که شکایت از علی علیه السلام نزدش آورده بود فرمودند:
ای بریده آنان که به واسطه دشمنی با علی به جهنم می روند بیشتر از سنگیزه هایی است که حاجیان به هنگام رمی جمرات می افکنند(کنایه از قابل شمارش نبودن)مباد که تو به (واسطه دشمنی با علی) از جهنمیان باشی.
و آیه مورد بحث را تلاوت فرمودند که منظور از پرستش خداوند تعظیم و بزرگداشت رسول او و وصی رسول اوست.
🔘- عن الرضا (عليه السلام): النظر الى ذريتنا عباده، فقيل له: يابن رسول الله ! النظر الى الائمه منكم عباده او النظر الى جميع ذريه النبى (صلى الله عليه وآله)؟ قال:بل النظر الى جميع ذريه النبى (صلى الله عليه وآله) عباده ما لم يفارقوا منها جه ولم يتلوثوا بالمعاصى
از امام رضا روایت شده که فرمودند: نگریستن به فرزندان ما عبادت است .راوی پرسید:نظر به پیشوایان از شما یا نگریستن به همه فرزندان رسول الله.حضرت فرمودند: بلکه نگاه به همه فرزندان پیامبر عبادت است تا زمانی که آنان از سیره رسول الله جدا نگشته و مرتکب معاصی و گناهان نشده باشند.
...ادامه دارد
🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(263)
آیه 21- يا ايها الناس اعبدوا ربكم الذى خلقكم والذين من قبلكم لعلكم تتقون
🌷🌷🌷
🔰بحث روايى
🔘1- گستره عبادت و مصاديق آن
🔰ز: كسب حلال و صرف آن
🔘- عن النبى (صلى الله عليه وآله): العباده سبعون جزء افضلها جزء طلب الحلال (معاني الأخبار : 367/1. )
عبادت هفتاد جزء است و برترين جزء آن طلب روزىِ حلال است.
🔘-عن النبى (صلى الله عليه وآله): يا اباذر ليكن فى كل شى ء نيه حتى فى النوم والاكل (مكارم الأخلاق : 2 / 370 / 2661.)
اى ابوذر! بايد در هر كارى نيّتى پاك داشته باشى حتى در خوابيدن و خوردن.
...ادامه دارد
🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(264)
آیه 21- يا ايها الناس اعبدوا ربكم الذى خلقكم والذين من قبلكم لعلكم تتقون
🌷🌷🌷
🔰بحث روايى
🔘1- گستره عبادت و مصاديق آن
👈🏼اشاره: عبادت از شئون حكمت عملى است، گاهى بر مجموع اعتقاد، تخلق و عمل و گاهى بر جزء خاص از دين اطلاق مى شود و غالبا رفتارهاى سنتى، اعم از واجب و مندوب را عبادت مى نامند.
▫️اطلاق عبادت بر معرفت به معناى حكمت نظرى و دانش ويژه به اعتبار وجوب يا استحباب تحصيل آن است وگرنه عنوان عبادت بدون قرينه بر خود علم اطلاق نخواهد شد.
▫️آنچه در احاديث مزبور بازگو شد بيان برخى مصاديق عنوان عام عبادت است، كه به مناسبتهاى خاص ياد شده است. آنچه ره آورد ابتدايى پيامبران (عليهم السلام) است عبادت به معناى جامع بين اعتقاد، اخلاق و اعمال است كه در برابر تمرد و سركشى قرار دارد، زيرا عبادت همان خضوع فروتنانه در برابر خداست، در قبال طغيان در فنا و ساحت الهى و آيه (و لقد بعثنا فى كل امه رسوله ان اعبدو واجتنبوا الطاغوت) ناظر به اين معناى جامع است. درباره تفكر عبادى در آينده مطلبى ارائه مى شود.
▫️انسان مومن مى تواند به همه كارها و شئون خود صبغه عبادى بدهد، زيرا روح عمل به نيت است: لا عمل الا بالنيه.
🔻نگاه به فرزندان پيامبر اكرم (ص) كه در برخى روايات گفته شده، عبادت تلقى شده است از آن روست كه يادآور رسالت رسول خدا و آن بيت رفيع است، همان گونه كه نگاه به عالم يا نگاه به در خانه او عبادت است، چون انسان را به ياد خدا مى اندازد.
...ادامه دارد
🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(265)
آیه 21- يا ايها الناس اعبدوا ربكم الذى خلقكم والذين من قبلكم لعلكم تتقون
🌷🌷🌷
🔰بحث روايى
🔘2- اركان عبادت
🔰الف: اخلاص
▫️- عن ابى بصير: ابا عبدالله (عليه السلام) عن حد سالت العباده التى اذا فعلها فاعلها كان موديا، فقال: حسن النيه بالطاعه (الكافي : 2 / 85 / 4. )
در پاسخ به سؤال از اندازه عبادتى كه چون كسى انجام دهد وظيفه خود را انجام داده است ـ فرمود : حسن نيّت داشتن در طاعت.
▫️-عن اميرالمومنين (عليه السلام): من لم يختلف سره وعلانيته و فعله و مقالته فقد ادى الامانه و اخلص العباده (نامه 26 نهج البلاغه)
كسى كه نهان و آشكارش و گفتار و كردارش يكى باشد، امانت خدا را ادا كرده و در عبادتش اخلاص ورزيده.
...ادامه دارد
🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(266)
آیه 21- يا ايها الناس اعبدوا ربكم الذى خلقكم والذين من قبلكم لعلكم تتقون
🌷🌷🌷
🔰بحث روايى
🔘2- اركان عبادت
⏺ب: انقطاع از خلق
▫️عن الباقر (عليه السلام): لا يكون العبد عابدالله حق عبادته حق ينقطع عن الخلق كلهم اليه فحينئذ يقول: هذا خالص لى يقبله بكرمه. [التفسير المنسوب إلى الإمام العسكري عليه السلام : 328/181 .]
امام باقر عليه السلام : بنده، خدا را چنان كه سزاوار است عبادت نكند مگر آن گاه كه از همه خلايق بِبُرد و به او روى آورد؛ در اين هنگام است كه خداوند مى فرمايد: اين بنده براى من خالص شده است؛ پس او را با كَرَم خود مى پذيرد.
▫️عن الصادق (عليه السلام): ... فى التواره مكتوب يابن آدم تفرغ لعبادتى املاء قلبك غنى و لا اكلك الى طلبك و على ان اسد فاقتك و املا قلبك خوفا منى و ان لا تفرغ لعبادتى املا قلبك شغلا بالدنيا ثم لا اسد فاقتك واكلك الى طلبك [الكافي : 2/83/1.]
امام صادق عليه السلام : در تورات نوشته شده است: اى پسر آدم! براى عبادت من زمان قرار ده تا دلت را از بى نيازى آكنده سازم و تو را به خواسته ات وا نگذارم؛ و بر من است كه دَرِ نيازمندى را به روى تو ببندم و دلت را از ترس خود لبريز سازم . اگر خود را وقف عبادت من نسازى، دلت را از گرفتارى به دنيا پُر كنم، سپس در نياز را به رويت نبندم و تو را به خواسته ات وا گذارم.
...ادامه دارد
🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(267)
آیه 21- يا ايها الناس اعبدوا ربكم الذى خلقكم والذين من قبلكم لعلكم تتقون
ای مردم! پروردگار خود را پرستش کنید؛ آن کس که شما، و کسانی را که پیش از شما بودند آفرید، تا پرهیزکار شوید.
🌷🌷🌷
🔰بحث روايى
🔘2- اركان عبادت
ج: تفقه
- عن على بن الحسين الإمامُ زينَ العابدينُ عليه السلام : لا عِبادَةَ إلّا بالتَفَقُّهِ . [ تحف العقول : 280. ]
امام زين العابدين عليه السلام : هيچ عبادتى جز با شناخت ارزش ندارد.
د: استمرار
- عن رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : ما أقبَحَ الفَقرَ بَعدَ الغِنى، و أقبَحَ الخَطيئَةَ بَعدَ المَسكَنَةِ ! وَ أقبَحُ مِن ذلِكَ العابِدُ للّه ثُمّ يَدَعُ عِبادَتَهُ .[الكافي : 2/84/6.]
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : چه زشت است فقر پس از توانگرى و چه زشت است گناه از پس بيچارگى و ضعف و زشت تر از اينها كار كسى است كه عبادت خدا پيشه كند و سپس آن را رها سازد.
...ادامه دارد
🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(268)
آیه 21- يا ايها الناس اعبدوا ربكم الذى خلقكم والذين من قبلكم لعلكم تتقون
ای مردم! پروردگار خود را پرستش کنید؛ آن کس که شما، و کسانی را که پیش از شما بودند آفرید، تا پرهیزکار شوید.
🌷🌷🌷
🔰بحث روايى
🔘2- اركان عبادت
👈🏼اشاره: امور ياد شده (تفقه ،انقطاع از خلق ،اخلاص )به نحو يكسان در عبادت دخيل نيست، زيرا بعضى از آنها در اصل صحت عبادت نقش دارد؛ مانند نصاب لازم از اخلاص و پرهيز از شرك جلى و خفى، نظير ريا و برخى از آنها در كمال عبادت دخيل است، نه در اصل صحت آن ؛ مانند مرحله بالاى اخلاص، نظير انقطاع از ماسوى الله. تفقه نيز همانند اخلاص بر دو قسم است: قسمتى از آن در اصل صحت عبادت دخيل است، زيرا بدون علم به اركان، اجزاء، شرايط، موانع و خلل عبادت، شروع جدى در آن ميسور نيست و قسمتى از آن در كمالعبادت معتبر است، نه در اصل صحت آن.
🔹استمرار عبادت براى آن است كه هم از آسيب مستمر وسوسه و دسيسه اغواى شيطان رهايى حاصل شود و هم از فيض دايم و جاودانه الهى بهره گرفته شود.
🔹ترك عبادت مطلق است و شامل ترك همه عبادتها مى شود؛ چنانكه شامل ترك عبادت خاص نيز مى شود. بنابراين، كسانى كه برنامه عبادتى خاص داشته، سپس آن را ترك مى كنند؛ مشمول اين بيان هستند.
...ادامه دارد
🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(269)
آیه 21- يا ايها الناس اعبدوا ربكم الذى خلقكم والذين من قبلكم لعلكم تتقون
ای مردم! پروردگار خود را پرستش کنید؛ آن کس که شما، و کسانی را که پیش از شما بودند آفرید، تا پرهیزکار شوید.
🌷🌷🌷
🔰بحث روايى
🔘3- سر تشريع عبادت
▫️امام رضا عليه السلام ـ در بيان علّت عبادت ـ فرمود :
لِئَلاّ يَكونوا ناسِينَ لِذِكرِهِ و لا تارِكينَ لأدبِهِ و لا لاهِينَ عَن أمرِهِ وَ نَهيِهِ ؛إذا كانَ فيهِ صَلاحُهُم و قِوامُهُم .فَلَو تُرِكوا بغَيرِ تَعَبُّدٍ ، لَطالَ عَلَيهِمُ الأمَدُ فَقَسَت قُلوبُهُم . (عيون أخبار الرِّضا : ۲/۱۰۳/۱، علل الشرائع : ۲۵۶/۹ )
تا اين كه مردم ياد خدا را فراموش نكنند و آداب او را وا نگذارند و از اوامر و نواهى او غافل نشوند؛زيرا درستى و قوام مردمان در اين است .اگر بدون تعبّد به حال خود رها مى شدند ، پس از مدّتى دلهايشان سخت مى شد.
👈🏼اشاره: عبادت كه نحوه اى تادب در پيشگاه خداست، براى آن است كه ياد حق در دل انسان زنده بماند و همچنين براى آن است كه انسان از امر و نهى الهى اعراض نكند و به لهو اشتغال نورزد. اگر انسان عبادت نكند به تدريج قلب او بر اثر رسوبات گناه مانند سنگى سخت خواهد شد؛ چنانكه در سوره حديد آمده است: (فطال عليهم الامد فقست قلوبهم).
🔹در مناطق ييلاقى كه آبهاى معدنى مى جوشد بستر چشمه ها در آغاز جوشش آب، سرسبز و خرم مى شود؛ ولى چون آن آب با رسوبات همراه است، پس از مدتى آب راه جوشش خود را مى بندد و زمين را نيز از خرمى باز مى دارد. توجه قلب همانند آب زلال چشمه است و گناه در حكم رسوباتى است كه راه توجه انسان به خدا را مى بندد.
...ادامه دارد
🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(269)
آیه 21- يا ايها الناس اعبدوا ربكم الذى خلقكم والذين من قبلكم لعلكم تتقون
ای مردم! پروردگار خود را پرستش کنید؛ آن کس که شما، و کسانی را که پیش از شما بودند آفرید، تا پرهیزکار شوید.
🌷🌷🌷
🔰بحث روايى
🔘4- عبادت عاشقانه
عَنْ هَارُونَ بْنِ خَارِجَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: إِنَّ اَلْعُبَّادَ ثَلاَثَةٌ قَوْمٌ عَبَدُوا اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَوْفاً فَتِلْكَ عِبَادَةُ اَلْعَبِيدِ وَ قَوْمٌ عَبَدُوا اَللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى طَلَبَ اَلثَّوَابِ فَتِلْكَ عِبَادَةُ اَلْأُجَرَاءِ وَ قَوْمٌ عَبَدُوا اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ حُبّاً لَهُ فَتِلْكَ عِبَادَةُ اَلْأَحْرَارِ وَ هِيَ أَفْضَلُ اَلْعِبَادَةِ .( الکافي , جلد۲ , صفحه۸۴)
امام صادق عليه السّلام فرمود: عبادتكنندگان سه دستهاند:
1 - گروهى كه خداى عز و جل را از ترس عبادت كنند و اين عبادت بردگانست،
2 - مردمى كه خداى تبارك و تعالى را بطمع ثواب عبادت كنند و اين عبادت مزدورانست،
3 - دستهاى كه خداى عز و جل را براى دوستيش عبادت كنند و اين عبادت آزادگان و بهترين عبادتست.
...ادامه دارد
🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
Al-Tahrim06.mp3
5.89M
#آیت_الله_جوادی_آملی #جوادی_آملی #تفسیر_تخصصی #تفسیر_سوره_تحریم #سوره_تحریم #تحریم
💢 تفسیرصوتی تفسیر سوره تحریم جلسه ششم
🌷🌷🌷
☑️درتبلیغ و انتشار سخن حق توفیق را از خدا بخواهیم.
☑️کمی همراهان ما را از تلاش باز ندارد.
🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(270)
آیه 21- يا ايها الناس اعبدوا ربكم الذى خلقكم والذين من قبلكم لعلكم تتقون
ای مردم! پروردگار خود را پرستش کنید؛ آن کس که شما، و کسانی را که پیش از شما بودند آفرید، تا پرهیزکار شوید.
🌷🌷🌷
🔰بحث روايى
🔘4- عبادت عاشقانه
أَبِی عَبْدِ اللهِ علیه السلام قَالَ، قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وآله : أَفْضَلُ النَّاسِ مَنْ عَشِقَ الْعِبَادَةَ فَعَانَقَهَا وَ أَحَبَّهَا بِقَلْبِهِ وَ بَاشَرَهَا بِجَسَدِهِ وَ تَفَرَّغَ لَهَا فَهُوَ لَا یُبَالِی عَلَی مَا أَصْبَحَ مِنَ الدُّنْیَا عَلَی عُسْرٍ أَمْ عَلَی یُسْرٍ(الکافی، ج۲، ص۸۳، ح۳)
پیامبر خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ: برترین مردم کسی است که عاشق عبادت شود; پس، دست در گردن آن آویزد و از صمیم دل دوستش بدارد و با پیکر خود با آن در آمیزد و خویشتن را وقف آن گرداند; و او را باکی نباشد که دنیایش به سختی گذرد یا به آسانی.
👈🏼اشاره: عبادت بر اساس محبت خدا بهترين عبادت است. از سياق روايت اول و جمله پايانى آن برمى آيد كه اقسام ديگر عبادت نيز صحيح است، ولى بهترين قسم آن عبادت محبانه و عاشقانه است. البته كسى كه فقط رهيدن از دوزخ يا رسيدن به بهشت را بخواهد، يعنى مطلوب بالذات او اينها باشد و خدا را وسيله قرار دهد او اصلا خدا را عبادت نكرده است.
...ادامه دارد
🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(271)
آیه 21- يا ايها الناس اعبدوا ربكم الذى خلقكم والذين من قبلكم لعلكم تتقون
ای مردم! پروردگار خود را پرستش کنید؛ آن کس که شما، و کسانی را که پیش از شما بودند آفرید، تا پرهیزکار شوید.
🌷🌷🌷
🔰بحث روايى
🔘4- عبادت عاشقانه
🔹عبادت براى بهشت كه در اين گونه روايات آمده، آن است كه انسان خدا را عبادت كند، ليكن چون نمى داند از او چه بخواهد، از او بهشت مى طلبد. اين عبادت صحيح ولى متوسط است. انسان بايد به عبادت بلكه به معبود عشق بورزد، نه اين كه آن را براى رسيدن به بهشت يا رهيدن از دوزخ انجام دهد.
🔹غرض آن كه، اگر كسى خود را همتاى خدا بداند و عبادت را يك نوع تعامل، تعاطى و داد و ستد همسان بين موجر (اجير) و مستاجر بداند كه اگر چيزى به اجير نرسد، هرگز عبادت نمى كند، چنين عبادتى باطل است، ولى اگر عبادت را نوعى تخضع، تذلل و اطاعت عبد در فنا و ساحت مولا بداند، ليكن بر اثر ضعف معرفت از يك سو، و كمى همت از سوى ديگر، نداند از مطاع، متبوع و ولى نعمت خود چه بخواهد، عبادت او درست، ليكن كم ثواب است.
...ادامه دارد
🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(272)
آیه 21- يا ايها الناس اعبدوا ربكم الذى خلقكم والذين من قبلكم لعلكم تتقون
ای مردم! پروردگار خود را پرستش کنید؛ آن کس که شما، و کسانی را که پیش از شما بودند آفرید، تا پرهیزکار شوید.
🌷🌷🌷
🔰بحث روايى
🔘4- عبادت عاشقانه
🔻واژه عشق كه در روايت دوم آمده، از عشقه گرفته شده است، عشقه همان پيچك است كه وقتى در كنار درختى سرسبز مى رويد، آن را به عنوان تكيه گاه خود احاطه مى كند و آن مى تند و راه نفس كشيدن را بر آن مى بندد و در نتيجه برگهاى آن درخت همانند رخ عاشق زرد مى شود.
🔻برترين مردم كسى است كه به عبادت بلكه به معبود عشق بورزد و با بدن خود با ظاهر عبادت در ارتباط باشد و براى عبادت فارغ البال باشد. انسان گرچه زهد سلمان و تمكن سليمان داشته باشد بايد عاشق عبادت بلكه عاشق معبود باشد، چنانكه سليمان (عليه السلام) با داشتن همه امكانات زندگى همانند سلمان بلكه كاملتر از او زندگى مى كرد.
👈🏼مرحوم مولى صالح مازندرانى در ذيل اين حديث، پس از تفسير عشق به افراط در محبت ، مى گويد:
برخى اشكال كرده اند كه حكيمان عشق را در مباحث طبيعى و طبى جزو بيماريها دانسته اند و در مسائل الهى از برترين كمالها و سعادتها به شمار آورده اند. بنابراين، ممكن است ميان اين دو سخن تخالفى انگاشته شود، ليكن اين پندارى نادرست است، عشق بدنى حيوانى شهوانى است، ولى آنچه در الهيات مطرح است عشق روحانى انسانى نفسانى و ممدوح است. عشق حيوانى به مجرد وصال و اتصال زايل و فانى مى شود، اما عشق الهى همواره پايدار و فزاينده است.
ادامه دارد...
🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(273)
آیه 21- يا ايها الناس اعبدوا ربكم الذى خلقكم والذين من قبلكم لعلكم تتقون
ای مردم! پروردگار خود را پرستش کنید؛ آن کس که شما، و کسانی را که پیش از شما بودند آفرید، تا پرهیزکار شوید.
🌷🌷🌷
🔰بحث روايى (ارکان عبادت)
🔘5-تفكر در آفرينش انسان
- عن العسكرى (عليه السلام): فى قوله تعالى (يا ايها الناس اعبدوا ربكم الذى خلقكم) خَلَقَكُمْ مِنْ نُطْفَةٍ مِنْ مَاءٍ مَهِينٍ،فَجَعَلَهُ فِي قَرَارٍ مَكِينٍ، إِلَى قَدَرِ مَعْلُومٍ،فَقَدَّرَهُ فَنِعْمَ الْقَادِرُ رَبُّ الْعَالَمِينَ. (التفسير المنسوب إلى الإمام العسكريّ(عليه السّلام):68/139 و 69 و 71.)
👈🏼اشاره: گرچه تفكر عادى شامل هر گونه معرفت دينى مى شود، ليكن درباره برخى از آنها به حسب تناسب حكم و موضوع، حديث خاصى رسيده است. آنچه درباره اين آيه وارد شده ناظر به تفكر درباره آفرينش انسان در خصوص بخش بدن است، نه روح، يعنى، معادل بخشى از آيه 12 سوره مومنون و آيه 5 سوره حج است كه با صرف نظر از ذيل آيه: (ثم انشاناه خلقا اخر...) ناظر به تكامل بدن انسان در ظل ربوبيت الهى و تدبير خدايى است.
ادامه دارد...
🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(274)
الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ ۖ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ(22.بقره)
آن کس که زمین را بستر شما، و آسمان [= جو زمین] را همچون سقفی بالای سر شما قرار داد؛ و از آسمان آبی فرو فرستاد؛ و به وسیله آن، میوهها را پرورش داد؛ تا روزی شما باشد. بنابر این، برای خدا همتایانی قرار ندهید، در حالی که میدانید (هیچ یک از آنها، نه شما را آفریدهاند، و نه شما را روزی میدهند).
📋گزيده تفسير
🔹خداوند سبحان در صدر اين آيه كه تتمه آيه قبل است ، با تبيين ربوبيت خدا در قالب ذكر برخى ها آيات آفاقى كه نمونه اى از مجموعه نظام آفرينش است، انسان را متوجه توحيد ربوبى مى كند و در ذيل آن او را از هر گونه شرك آشكار و پنهان نهى مى كند، تا انسان كه مسافر الى الله است بتواند در پرتو عبادت زاد و توشه راه را كه تقواست تحصيل كند.
🔹اداره همه امور كلى و جزئى عالم مستقيما به دست خداست و حلقه هاى زنجيره علل هر شى ء نيز جز مجارى فيض و آيات الهى نيست و از اين رو، اسباب و علل در آفرينش و پرورش اشيا هيچ استقلالى ندارد. پس هيچ شريكى براى خدا در خالقيت و ربوبيت نيست .
🔹انسان كه با فطرت توحيدى آفريده شده، اگر به فطرت خويش بازگردد، همين نداى توحيد را از درون خود نيز شينده با نداى آفاق جهان هماهنگ و سازگار مى يابد.
ادامه دارد...
🔅مدرسه مجازی تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(275)
الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ ۖ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ(22.بقره)
آن کس که زمین را بستر شما، و آسمان [= جو زمین] را همچون سقفی بالای سر شما قرار داد؛ و از آسمان آبی فرو فرستاد؛ و به وسیله آن، میوهها را پرورش داد؛ تا روزی شما باشد. بنابر این، برای خدا همتایانی قرار ندهید، در حالی که میدانید (هیچ یک از آنها، نه شما را آفریدهاند، و نه شما را روزی میدهند).
📝تفسير
🔹الذى: اين موصول به صله اش (جعل لكم…) صفت دوم است براى ربكم (در آيه قبل) و بدين معناست كه انسانها بايد خدايى را عبادت كنند كه هم آفريننده آنان و نياكانشان است و هم آيات و نشانه هاى ديگر او در زمين، آسمان، باران و ميوه ها براى تامين روزى هاى بشر آشكار است.
🔹جعل: جعل در اين جا به معناى قرار دادن شى ء در حالتى خاص است (جعل تركيبى) و از اين رو دو مفعول مى گيرد.
🗒تذكر: جعل گاهى به معناى صيرورت است، كه در اين صورت متعدى نيست و زمانى به معناى ايجاد است، كه در اين حال متعدى به يك مفعول است ؛ مانند: (وجعل الظلمات والنور) و گاهى به معناى تصيير و قرار دادن است ؛ نظير آيه محل بحث كه متعددى به دو مفعول است.
🔹تقديم ذكر آفرينش انسان بر آفرينش نظام كيهانى از قبيل تقديم آيات انفسى بر آفاقى است ؛ گذشته از آن كه هدف در آيه محل بحث ذكر منافع و مصالح انسان است، كه قهرا متاخر از هستى خود انسان خواهد بود.
🔹لكم: لام در لكم براى غايت و فايده (نه علت غايى) است، يعنى تدبيرهاى كه نمونه هايش در اين آيه ذكر شده، براى تامين منافع شما انسانهاست.
🔹الارض: ارض اسم جنس است و بر هر چه در مقابل سماء قرار گيرد اطلاق مى شود و در قرآن كريم اطلاقاتى دارد كه برخى وسيعتر از برخى ديگر، زيرا گاهى بر منطقه خاصى از زمين اطلاق مى شود؛ مانند (يا قوم ادخلو الارض كفاتا) و گاهى نيز مراد از آن مجموع عالم ملك در برابر عالم ملكوت است، مانند: (الله نور السموات والارض)، (وله المثل الاعلى فى السموات والارض)
ادامه دارد...
🔅صفحه تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(276)
الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ ۖ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ(22.بقره)
آن کس که زمین را بستر شما، و آسمان [= جو زمین] را همچون سقفی بالای سر شما قرار داد؛ و از آسمان آبی فرو فرستاد؛ و به وسیله آن، میوهها را پرورش داد؛ تا روزی شما باشد. بنابر این، برای خدا همتایانی قرار ندهید، در حالی که میدانید (هیچ یک از آنها، نه شما را آفریدهاند، و نه شما را روزی میدهند).
📝تفسير
🔸السماء:
علت تكرار كلمه سماء در جمله (والسماء بناء و انزل من السماء ماء) و نياوردن ضمير به جاى اسم ظاهر آن است كه سمائى كه همچون خيمه اى بر زمين سايه افكنده و مانند سقفى بنا شده است با آسمانى كه محل ريزش باران است فرق دارد. آسمان اولى محل نظام كيهانى و اختران ثابت و سيارى است كه در مدارهاى رياضى، نه طبيعى، سير مى كند؛ چنانكه از اقدمين موروث است و متاخران به آن رسيده اند؛ نه در اجرام فلكى و اجسام سپهرى كه در محورهاى طبيعى قرار دارد؛ چنانكه قدما مى پنداشتند، ولى آسمان دومى همان جو متراكم بالاى زمين است كه جايگاه ابرهاست.
تذكر: تعبير از آسمان حسى به سقف در آيه: (و جعلنا السماء سقفا محفوظا)به حسب ديد ظاهرى بشر است ؛ چنانكه تعبير از آن به بناء نيز به همين مناسبت است.
ادامه دارد...
🔅صفحه تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(277)
الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ ۖ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ(22.بقره)
آن کس که زمین را بستر شما، و آسمان [= جو زمین] را همچون سقفی بالای سر شما قرار داد؛ و از آسمان آبی فرو فرستاد؛ و به وسیله آن، میوهها را پرورش داد؛ تا روزی شما باشد. بنابر این، برای خدا همتایانی قرار ندهید، در حالی که میدانید (هیچ یک از آنها، نه شما را آفریدهاند، و نه شما را روزی میدهند).
📝تفسير
🔸به: در جمله (فاخرج به من الثمرات)، باء در به براى سبيت است و خداوند با اين كلام نظام سبب و مسببى در جهان عينى را تاييد مى كند. گرچه علل و عوامل مادى در رويش گياهان و پرروش ميوه هاى متنوع سهم به سزايى دارد، ليكن گذشته از آن كه همه آنها مخلوق خداوند است، تاثير آنها در پيدايش و رويش تاثير اعدادى است، نه فاعلى.
🔸الثمرات: ثمر عبارت است از هر چيزى كه از چيز ديگر حاصل و متولد شود؛ مطلوب باشد يا نامطلوب و مادى باشد يا معنوى در امور مادى خوراكى باشد يا غير خوراكى . در قرآن كريم ثمر به انواع ميوه هاى درختان و محصول بوته ها، يعنى مجموع فرآورده هاى باغدارى و كشاورزى اطلاق شده است، مانند: (ثم كلى من كل الثمرات)، (ونقص من الاموال والانفس والثمرات). در آيه محل بحث نيز مراد از ثمرات چنين معنايى است.
🗒تذكر: چون رزق اعم از ماكول و ملبوس و... است، بنابراين، هر چه براى بشر سودمند است خواه به واسطه و خواه بى واسطه، رزق است. از اين رو قرآن چنين مى فرمايد: (متاعا لكم ولا نعامكم) (كلوا وارعوا انعامكم)
ادامه دارد...
🔅صفحه تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(278)
الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ ۖ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ(22.بقره)
آن کس که زمین را بستر شما، و آسمان [= جو زمین] را همچون سقفی بالای سر شما قرار داد؛ و از آسمان آبی فرو فرستاد؛ و به وسیله آن، میوهها را پرورش داد؛ تا روزی شما باشد. بنابر این، برای خدا همتایانی قرار ندهید، در حالی که میدانید (هیچ یک از آنها، نه شما را آفریدهاند، و نه شما را روزی میدهند).
📝تفسير (واژه ها)
اندادا:
▪️انداد جمع ند به معناى مثل و شبيه نيست، بلكه به معناى چيزى است كه در مقابل شى ءو مخالف آن باشد و ادعاى مماثلت در اعمال و امور نيز داشته باشد.
▪️پس در معناى ند سه عنصر ملاحظه شده: مقابلت، مخالفت و ادعاى مماثلت و اگر در موردى هر سه قيد ملاحظه نشود، كاربرد واژه ند مجاز خواهد بود.
▪️بر اين اساس، نِدّ خدا شامل مى شود آنچه را كه در مقابل خدا قرار گيرد و مخالف اراده او باشد و ادعاى معبود و مطاع بودن نيز داشته باشد و اين معناى جامع مصاديق گوناگونى دارد؛ مانند هواى متبع، امير مطاع و مال محبوب و همچنين اصنامى كه بت پرستان به تاثير آنها در امور معتقد بودند.
ادامه دارد...
🔅صفحه تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(279)
الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ ۖ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ(22.بقره)
🔰درجات نعمتها و متنعمان
🔹خداى سبحان در آيه قبل همه انسانها را مخاطب قرار داد و با خطاب (يا ايها الناس) آنان را به عبادت رب خالق مدبر فرا خواند و در اين كريمه به ذكر نعمتهايى مى پردازد كه به انسانها ارزانى داشته است. تبيين نعمتها در قرآن كريم متناسب با مخاطبانى است كه خداوند با آنان سخن مى گويد.
🔹خداوند در جايى كه مخاطبان او توده مردم باشند ربوبيت خويش را در قالب ذكر نعمتهاى ظاهرى تبيين مى كند؛ نعمتهايى كه حيوانات نيز با انسان در بهره بردارى از آنها شريكند و با تعبيرهاى لطيفى مانند (متاعا لكم ولا نعامكم) يا (كلوا وارعوا انعامكم) از آنها ياد مى كند، ولى در جايى كه مخاطب خداوند مومنان هستند ربوبيت خود را در قالب ذكر نعمتهاى باطنى، مانند ارسال رسل، انزال كتب و جعل نبوت و امامت و خلافت تبيين مى كند كه انسان در اين مرحله در رديف فرشتگان قرار مى گيرد؛ چنانكه در آيه شريفه (شهد الله لا اله الا هو والملائكه و اولو العلم قائما بالقسط) كه سخن از شهادت بر وحدانيت حق است، انسان در رديف فرشته قرار گرفته است.
🔹در آيه مورد بحث ابتدا از زمين كه بستر مناسبى براى زندگى است سخن به ميان آمده و چون زمين به تنهايى براى پيدايش و پرورش انسانها، حيوانات و گياهان و جمادات كافى نيست، سپس سخن از بناى برافراشته آسمان به ميان آورد. بر اثر تابش خورشيد است كه آبها به بخار تبديل مى شود و با پيدايش ابر و ريزش باران گياه مى رويد و رشد مى كند و حيوان و انسان سيراب مى شوند و با گردش و حركت زمين و ستارگان آسمان است كه فصول گوناگون پديد مى آيد و حيات انسان و حيوان و گياه بر روى زمين تامين مى شود.
ادامه دارد...
🔅صفحه تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(280)
الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ ۖ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ(22.بقره)
🔰توحيد ربوبى
🔸خداى سبحان هنگامى كه در صدد بيان چگونگى اداره حكيمانه عالم است كارها را به فاعلهاى قريب نسبت مى دهد و در پايان مى فرمايد:
اين مجموعه، ساخته حكيمانه، من است. به همين جهت بارش باران را گاهى به ابر، گاهى به باد و سرانجام به خودش نسبت مى دهد؛ مانند (وارسلنا الرياح لواقح)، ولى در جايى كه در صدد بيان توحيد ربوبى باشد، همانند آيه مورد بحث، پديده ها و دگرگونيها آن را مستقيما به خود اسناد داده، مى فرمايد: (ان الله فالق الحب و النوى)؛ خداوند شكافنده دانه هاست، (افرايتم ما تحرثون *ءانتم تزروعونه ام نحن الزارعون*) (سوره واقعه) شما بذر را به خاك مى سپاريد، ولى نمى دانيد ما چگونه اين بذر را زنده مى كنيم. خداوند حرث را به كشاورز و زرع را به خود نسبت مى دهد.
🔸همه عوامل موثر در پيدايش و پرورش پديده ها، مجارى فيض و سربازان الهى هستند: (ولله جنود السموات والارض). چنين نيست كه خداوند تنها سرحلقه سلسله علل باشد، بلكه ربوبيت الهى نامحدود است و در كارهاى جزيى ظاهرى هم دست خدا را مى توان ديد: (فاينما تولوا فثم وجه الله).
🔸در بحثهاى بطلان دور و تسلسل كه زنجيره علل را ذكر مى كنند، براى اين است كه ذهن را آشنا كنند، نه اين كه خدا فقط سرحلقه زنجيره علل باشد و حلقه هاى وسط و نازل جداى از خدا باشند؛ چون او بر هر چيزى احاطه دارد و انسان سالك صالح وقتى به سرحلقه مى رسد، آنگاه مى فهمد كه محيط بر همه، خداست . چنين سالك هر چيزى را مشاهده مى كند مى توان به عنوان اين كه آيت حق و محاط خداست، همان جا خداى سبحان را نيز با چشم جان مشاهده كند.
🔸حاصل اين كه، با توجه به مفاد آيه مورد بحث كه توحيد ربوبى است اداره همه امور كلى و جزئى عالم مستقيما به دست خداست همه عالم امكان مجارى فيض و آيات اوست. از اين رو قرار دادن خداوند در سرسلسله حلقات على و معلولى تنها براى آشنايى ذهن است وگرنه خداوند در همه حلقات بدون امتزاج، اتحاد و حلول حضور مستقيم دارد.
ادامه دارد...
🔅صفحه تفسير و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(281)
الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ ۖ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ(22.بقره)
🔰آفت زدايى از توحيد عبادى
پس از تبيين بعد اثباتى توحيد عبادى با (اعبدوا) بعد سلبى آن را با جمله (فلا تجعلوا الله اندادا) بيان مى كند. اين جمله با كمى تفاوت در ديگر آيات قرآن كريم نيز آمده است ؛ مانند: (قل ائنكم لتكفرون بالذى خلق الارض فى يومين و تجعلون له اندادا ذلك رب العالمين )
🔘ماده جعل در اين بخش از آيه شريفه به معناى قرار دادن دروغين است ؛ يعنى، عمل مشركان كه براى خداوند مثل و شريك قرار مى دهند كارى دروغين و باطل است.
🔘سر اين كه از بتها به عنوان انداد ياد شده، اين است كه گرچه مشركان اعتقاد داشتند خداوند در ذات خود و نيز در مقام خالقيت مثل ندارد، ولى در مرتبه ربوبيت اعتقاد به ربوبيت بتها داشته، محبت و عبادت آنها را لازم مى دانستند. مشركان كارى را كه بايد به خدا اسناد دهد به ديگرى نسبت مى دانند و چيزى را كه بايد از خدا بخواهند از ديگرى مى خواستند و اين همان قرار دادن ند و مثل است: (و من الناس من يتخذ من دون الله اندادا يحبونهم كحب الله) پس آنان بتها را انداد خدا قرار داده بودند، گرچه به ظاهر مى گفتند: (هولاء شفعائنا عند الله)؛ زيرا بتها را در شفاعت خود و نزديك كردن انسانها به خدا مستقل مى پنداشتند و چنين استقلالى حتما با ربوبيت همراه است. خداى سبحان مى فرمايد: اينان كه امروز اين آثار را به بتها نسبت مى دهند، سرانجام مى فهمند همه اين نيروها از خداست و قهرا سراسر عالم، آيات و جنود الهى است و چيزى از خود قدرت مستقل ندارد تا كارى انجام دهد و بر اثر آن معبود شود: (ولو يرى الذين ظلموا اذ يرون العذاب ان القوه لله جميعا و ان الله شديد العذاب)
🌷🌷🌷
☑️درتبلیغ و انتشار سخن حق توفیق را از خدا بخواهیم.کمی همراهان ما را از تلاش باز ندارد.
ادامه دارد...
🔅صفحه تفسير ،قرآن شناسی و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(282)
الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ ۖ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ(22.بقره)
🔰آفت زدايى از توحيد عبادى
🔹عبارت (فلا تجعلوا لله اندادا)، بيانگر بُعد سلبى توحيد عبادى است كه بُعد اثباتى آن در صدر آيه قبل (اعبدوا...) ذكر شده است. علت تقدم بعد اثباتى بر بعد سلبى آن است كه در فطرت آدمى اصل بر توحيد است و شرك امرى تحميلى بر فطرت انسان است. از اين رو انسان بايد در مرحله اول توحيد فطرى ثابت شده خود را پايگاه فكرى قرار داده، سپس به بركت آن، هر گونه شرك و طاغوت را نفى كند.
🔹در كلمه طيبه لا اله الا الله نيز بعد اثباتى بر سلبى مقدم است، گرچه برخى مى پندارند كه در اين كلمه طيبه بعد سلبى بر بعد اثباتى مقدم است ؛ زيرا كلمه الا به معناى غير و صفت ماقبل خود است. از اين رو معناى عبارت فوق اين است كه جز الله كه فطرت او را مى پذيرد معبود ديگرى نيست و آياتى از قبيل آيه مورد بحث و آيه (ولقد بعثنا فى كل امه رسولا ان اعبدواالله واجتنبوا الطاغوت) با روح كلمه طيبه لا اله الا الله مطابق است، نه با لفظ آن، چون كلمه طيبه دو قضيه اثباتى و سلبى نيست، تا ابتدا الهه دروغين را نفى و سپس الله را اثبات كند. كلمه لا اله الا الله گرچه به دو قضيه منحل نمى شود، ليكن دو مطلب اثباتى و سلبى و نيز تقدم اثباتى و سلبى و نيز تقدم اثباتى بر سلبى را مى فهماند.
🔹مثل و همتا قرار دادن براى خداوند گاهى در قالب شرك آشكار و مشهود و گاهى در قالب شرک پنهان و مستور است كه هر نوع آن به دليل واقع شدن نكرده (اندادا) در سياق نفى (فلا تجعلوا) كه مفيد عموم است، مورد نهى واقع شده است.
نهى از شرك نسبت به كافران و منافقان براى تناهى از شرك بالفعل و نسبت به مومنان براى تناهى از ابتلاى به شرك جلى يا خفى است.
🌷🌷🌷
☑️درتبلیغ و انتشار سخن حق توفیق را از خدا بخواهیم.کمی همراهان ما را از تلاش باز ندارد.
ادامه دارد...
🔅صفحه تفسير ،قرآن شناسی و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom
#آیت_الله_جوادی_آملی #جوادی_آملی #تفسیر_سوره_طلاق #سوره_طلاق #طلاق
#تفسیر_تخصصی
💢علوم تجربی تفسیر آیات الهی
🔰مطلب مهم ديگري که سؤال شد اين است که قرآن کريم درباره علوم تجربي چه نظري دارد؟ مستحضريد که قرآن کريم چندين بخش را مطرح کرده است:
✅يک بخش مربوط به شهود عالم است که علم حضوری است که انبيا(عليهم السلام) به آن مقام رسيدند که حقايق عالم را مشاهده کردن است.
✅قسم دوم تفسير آن علوم شهودي است که از آن به عنوان عرفان نظري ياد ميشود.
آنچه را که انبيا ميبينند شهود عيني است. آنچه تفسير آن مطالب است به عنوان عرفان نظري است
✅✅و بخشهاي سوم و چهارمي هم دارند که تفسير آيات ديگري است به عنوان علم حصولي.
🔹قرآن برهان اقامه ميکند، تبيين و تفسير آنها علم حصولي است. قرآن خلقت را، آسمان را، زمين را، طبقات آسمان و زمين را، آب را، هوا را و مانند آن را ذکر ميکند، تبيين و تفسير آنها علوم تجربي است.
🔹بخش وسيعي از اين قرآن که مربوط به علوم تجربي است، اين به وسيله دانشگاهها بايد حلّ بشود، که زمين چيست؟ آسمان چيست؟ حرکت شمس و قمر چيست؟ قبلاً خود حوزهها اين علوم را به عهده داشتند؛ نجوم را، رياضيات را، طب را خود حوزهها داشتند. بعد تفريق شده تجزيه شده، علوم تجريدي را حوزهها به عهده دارند، علوم تجربي را دانشگاهها به عهده دارند. همه اينها تفسير آيات الهي است.
📝فرازی از #درسگفتار سوره طلاق جلسه یازدهم(تمام بحث را در صوت فوق گوش کنید)
🌷🌷🌷
☑️درتبلیغ و انتشار سخن حق توفیق را از خدا بخواهیم.کمی همراهان ما را از تلاش باز ندارد.
🔅صفحه تفسیر،قرآن شناسی و قرآن پژوهی
@rahighemakhtoom
#تفسیر_تخصصی
#تسنیم جلد دوم #تفسیر_قرآن #سوره_بقره #بقره
#آیت_الله_جوادی_آملی
📙تفسیرتسنیم جلد دوم نگاشت :(283)
الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ ۖ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ(22.بقره)
🔰فطرت توحيدى
🔹از نظر قرآن كريم انسان داراى دو علم فطرى و اكتسابى است. درباره علم فطرى كه اصيل است مى فرمايد: خدا شما را با سرمايه فطرت توحيدى آفريد: (فطرت الله التى فطر الناس عليها).
🔹اميرالمومنين (عليه السلام) نيز مى فرمايد: وجابل القلوب على فطرتها شقيها وسعيدها؛ خداوند همه دلهاى اهل سعادت و شقاوت را بر فطرت جبلى آفريد و درباره علم اكتسابى كه تبعى است مى فرمايد: خدا به شما چشم و گوش داد تا از بيرون وجود خود علم بياموزيد؛ اما مواظب باشيد اندوخته هاى اين چشم و گوش با علم اصيل فطرى مزاحم نباشد: (وجعل لكم السمع و الابصار والافئده لعلكم تشكرون).
🔹هيچ انسانى در برابر توحيد و شرك بى طرف آفريده نشده، بلكه با سرمايه علمى فطرت توحيدى آفريده شده است و شرك امرى تحميلى است كه سرزمين فطرت توحيدى را غصب مى كند و اين تحميل شرك بر فطرت توحيدى ظلم عظيم است: (ان الشرك لظلم عظيم).
🔹 قرآن كريم درباره مشركان و كافران مى فرمايد: (ولكن انفسهم يظلمون)؛ زيرا آنان فطرت توحيدى را در بين اغراض و غرايض دفن مى كنند و بذر شرك را در دل خود مى كارند و اين ظلم به فطرت است.
ادامه دارد...
🌷🌷🌷
☑️درتبلیغ و انتشار سخن حق توفیق را از خدا بخواهیم.کمی همراهان ما را از تلاش باز ندارد.
🔅صفحه تفسير ،قرآن شناسی و قرآن پژوهی رحیق
@rahighemakhtoom