#مثالهای_قرآن 107. #مثل #الله #ولی #سرپرست #امثال #بیت #خانه #عنکبوت #سست #دانشوران #تعقل 30- مَثَل عنکبوت (مَثَلُ الَّذِینَ اتَّخَذُواْ مِن دُونِ اللَّهِ اءَوْلِیَآءَ کَمَثَلِ الْعَنکَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَیْتًا وَإِنَّ اءَؤْهَنَ الْبُیُوتِ لَبَیْتُ العنکبوتِ لَوْ کَانُواْ یَعْلَمُونَ إِنَّ اللَّهَ یَعْلَمُ مَا یَدْعُونَ مِن دُونِهِی مِن شَیْءٍ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ وَتِلْکَ الاَْمْثَلُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ وَمَآ یَعْقِلُهَآ إِلا الْعَلِمُونَ ) . (41 سورة عنکبوت) ((مَثَل کسانی که غیر از خدا را اولیای خود بر گزیدند مَثَل عَنکَبوت است که خانه ای برای خود انتخاب کرده ؛ در حالی که سست ترین خانه ها ، خانه عنکبوت است اگر می دانستند خداوند آنچه را که غیر از او می خوانند ، می داند و او شکست ناپذیر و حکیم است اینها مثالهایی است که ما برای مردم می زنیم و جز دانایان آن را درک نمی کنند)) . 🔅🔅🔅 🔰وجه تشبیه در این جا معبودهای باطل و اولیا و رهبران غیر الهی ، به ((خانه عنکبوت )) تشبیه شده اند که سست ترین و بی پایه ترین خانه هاست ، زیرا نه دیوار دارد و نه سقف و نه در و پیکر که بتواند صاحبش را از گرما و سرما و غیره حفظ کند و به اندازه ای سست است که با اندک بادی می لرزد و تار و پودش در هم می ریزد . 🔹افرادی که به غیر خدا تکیه نموده و سرپرستانی ، جز رهبران الهی برای خود برمی گزینند ، به خود ((عنکبوت )) تشبیه گردیده اند که چنین خانه سستی برای خویش اتّخاذ می کند . بنا بر این ، وجه شباهت در این تشبیه ((سستی و بی اعتباری )) است . 🔹در امثال و ادبیات فارسی گاهی برای سستی و بی اعتباری چیزی به ((تار عنکبوت )) نیز مثل می زنند : چنانکه می گویند : ((از آنچه عنکبوت بافد ، جامه نشاید دوختن )) . 🔹صاحب ((بحرالحقایق )) می گوید : ((عنکبوت هر چند بر خود می تند ، زندان برای نفس خود می سازد و قید بر دست و پای خود می نهد . پس خانه او محبس او است . همچنین کسانی که بدون خدا اولیا گیرند ، یعنی پرستش هوا و محبّت دنیا و متابعت شیطان می کنند ، به سلاسل و اَغْلال و وِزْر ووَبال مقید گشته روی خلاصی ندارند و عاقبت در مهلکه نیران و دَرکه بُعْد و حِرمان افتاده ، معاقب و معذّب گردند)) . (330) 🔹((شیخ عطّار)) بی ثباتی و بی اعتباری دنیا را به ((خانه عنکبوت ))و اندوخته های دنیا پرستان را به ((مگس صید شده در آن )) تشبیه نموده است ، چنانکه می گوید : دیده آن عنکبوت بی قرار در خیالی می گذارد روزگار پیش گیرد وهم دور اندیش را خانه ای سازد به کنجی خویش را بوالعجب (331) دامی بسازد از هوس تا مگر در دامش افتد یک مگس بعد از آن خشکش کند در جایگاه قوت خود سازد از او تا دیرگاه ناگهی باشد که آن صاحب سرای چوبی اندر دست برخیزد ز جای خانه آن عنکبوت و آن مگس جمله ناپیدا کند در یک نفس هست دنیا آنکه در وی ساخت قوت چون مگس در خانه آن عنکبوت (332) خاقانی در این باره قطعه ای دارد که می گوید : اقوال به عندلیب (333) بسپار اشکال به عنکبوت بگذار از هندسه عنکبوت را چیست کز قوت (334) حرام بایدش زیست آنکس که حریف (335) عنکبوت است ماءوای گهش ((اءَوْهَن الْبُیُوت )) است (336) 🔹از امام علی علیه السّلام روایت شده است که فرمود : ((نظّفوا بُیُوتَکُمْ مِنْحوک الْعَنْکَبُوتِ فَاِنَّ تَرْکَهُ فی الْبَیْتِ یُورِثُ الْفَقْرَ ؛ خانه های خودرا ازتارعنکبوت نظیف وپاکیزه کنید ، زیرا واگذاشتن آن درخانه باعث فقر وتهی دستی است )) . (337) =========== 330-تفسیر منهج الصادقین ، 7، ص 161. 331-کلمه بوالعجب را به صورت بلعجب نیز ثبت نموده اند. بعضی می گویند: کلماتی مانند بُلْعَجَبْ و بُلهوس مخفف ابوالعجب و ابوالهوس نیست ، بلکه ((بُل )) پیشوند فارسی و به معنای ((کثرت و فزونی )) است . 332-امثال قرآن ، ص 275. 333-((عندلیب )): بلبل هزار دستان . 334-((قوت )): غذا، طعام . 335-((حریف )): همکار، هم پیشه . 336-امثال قرآن ، ص 274. 337-بحار الانوار، ج 76، ص 175. 🌴🌴🌴 قدر #وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس #خجالت که از این حاصل ایام برد 🔅 تفسير و علوم قرآنی @rahighemakhtoom