شدت عمل توأم با نرمش! در آیات مورد بحث، وظیفه مسلمانان پس از پایان مدت مهلت مشرکان، یعنى چهار ماه بیان شده است و شدیدترین دستور را درباره آنها صادر مى کند، مى فرماید: هنگامى که ماه هاى حرام پایان گرفت، بت پرستان را هر کجا یافتید به قتل برسانید! (فَإِذَا انْسَلَخَ الأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِکینَ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ). سپس مى فرماید: آنها را بگیرید و اسیر کنید! (وَ خُذُوهُمْ). و آنها را در حلقه محاصره قرار دهید! (وَ احْصُرُوهُمْ). و در هر نقطه اى در کمین آنها بنشینید و راه ها را بر آنها ببندید! (وَ اقْعُدُوا لَهُمْ کُلَّ مَرْصَد). 🌼🌼🌼 در اینجا چهار دستور خشن در مورد آنها دیده مى شود: بستن راه ها، محاصره کردن، اسیر ساختن، و بالاخره کشتن و ظاهر این است که چهار موضوع به صورت یک امر تخییرى نیست، بلکه با در نظر گرفتن شرایط محیط، زمان، مکان و اشخاص مورد نظر، باید هر یک از این امور که مناسب تشخیص داده شود، عملى گردد. اگر تنها با اسارت، محاصره کردن و بستن راه بر آنها در فشار کافى قرار مى گیرند از این راه باید وارد شد. و اگر چاره اى جز قتل نبود، کشتن آنها مجاز است. این شدت عمل به خاطر آن است که برنامه اسلام ریشه کن ساختن بت پرستى از روى کره زمین بوده، و همان طور که سابقاً نیز اشاره کرده ایم، مسأله آزادى مذهبى، یعنى ترک اجبار پیروان مذاهب دیگر براى پذیرش اسلام، منحصر به ادیان آسمانى و اهل کتاب مانند یهود و نصارى است، و شامل بت پرستان نمى شود; زیرا بت پرستى مذهب و آئین نیست که محترم شمرده شود. بلکه انحطاط و خرافه و انحراف و بیمارى است که به هر حال و به هر قیمت باید ریشه کن گردد. ولى این شدت و خشونت نه به مفهوم این است که راه بازگشت به روى آنها بسته شده باشد، بلکه در هر حال و در هر لحظه بخواهند مى توانند جهت خود را تغییر دهند، لذا بلافاصله اضافه مى کند: اگر آنها توبه کنند و به سوى حق باز گردند، نماز را بر پا دارند و زکات را ادا کنند، آنها را رها سازید و مزاحمشان نشوید (فَإِنْ تابُوا وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ فَخَلُّوا سَبیلَهُمْ). و در این صورت با سایر مسلمانان کمترین تفاوتى را ندارند و در همه احکام و حقوق با آنها شریکند. زیرا خداوند آمرزنده و مهربان است (إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَحیمٌ) و کسى که به سوى او باز گردد را از در خود نمى راند. ذیل آیه ۵، @Roznegaar