2 9 ✳️ چون به سبب مجاهدت، برنامه غضب و آتش خشم و آب كظم غيظ فرو نشست و حالت بردبار و حلم، انسان را به عرصه‏گاه عفو و گذشت رهنمون شد، نوبت رفق‏ و مداراى با مردم مى‏رسد، مدارا و رفقى كه مورد علاقه حق و دستور جناب او در قرآن و كتب آسمانى و از اخلاق انبيا و اولياى الهى است. روايات و اخبار كتب معتبره شيعه در اين زمينه رهنمودهاى مهمّى دارند: حضرت باقر عليه السلام فرمود: إنَّ لِكُلِّ شَىْ‏ءٍ قُفْلًا، و قُفْلُ الإْيمانِ الرِّفْقُ. به راستى كه براى هر چيزى قفلى است و قفل ايمان نرمش است. علّامه مجلسى در زمينه حديث بالا مى‏فرمايد: رفق عبارت از نرمى و مهر و ترك بزرگ منشى و سختگيرى است در گفتار و كردار بر مردم در هر حال خواه آن كه به او بى‏ادبى كرده باشند يا نه. و در اينجا ايمان به گوهر نفيسى تشبيه شده كه بايد نسبت به نگهداريش توجه شود و دل گنجينه آن است و نرمش قفل آن كه ايمان را از دستبرد شياطين و دزدان راه حق حفظ نمايد. «2» سختى كردن و دشنام و قهر زدن و تباهى‏هاى ديگر مايه كاستى و نابودى ايمان گردند. امام صادق عليه السلام از رسول خدا صلى الله عليه و آله روايت كند: الرِّفْقُ يُمْنٌ، وَالْخُرْقُ شُؤْمٌ. نرمش ميمنت دارد و سختگيرى شوم است. از امام باقر عليه السلام روايت شده است: إنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ رَفيقٌ يُحِبُّ الرِّفْقَ، وَ يُعْطِى عَلَى الرِّفْقِ ما لا يُعْطِى عَلَى الْعُنْفِ. به راستى خداى عزّ و جلّ داراى رفق و نرمش است و رفق را دوست دارد و به نرمش عوض و اثرى دهد كه به سختگيرى ندهد. امام باقر عليه السلام از رسول خدا صلى الله عليه و آله روايت مى‏كند: إنَّ الرِّفْقَ لَمْ يُوضَعْ عَلى شَىْ‏ءٍ إلّا زانَهُ، وَ لانُزِعَ مِنْ شَىْ‏ءٍ إلّا شانَهُ. رفق را به چيزى ننهند مگر آن كه آن را زيور بخشد و از چيزى نگيرند جز آن كه زشتش نمايد. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمودند: إنَّ فِى الرِّفْقِ الزّيادَةَ وَ الْبَرَكَةَ، وَ مَنْ يُحْرَمِ الرِّفْقَ يُحْرَمِ الْخَيْرَ. به راستى در نرمش فزونى و بركت است، هر كه از نرمش محروم است از خير محروم است. هِشامِ بْنِ أحْمَدَ، عَنْ أبِى الْحَسَنِ عليه السلام قالَ: قالَ لى- وَ جَرى‏ بَيْنى وَ بَيْنَ رَجُلٍ مِنْ الْقَوْمِ كَلامٌ فَقالَ لى: ارْفُقْ بِهِمْ فَإنَّ كُفْرَ أحَدِهِمْ فى غَضَبِهِ، وَ لا خَيْرَ فيمَنْ كانَ كُفْرُهُ فى غَضَبِهِ. هشام بن احمد مى‏گويد: در حالى كه ميان من و مردى از مردم سخنى رفته بود، حضرت ابى‏الحسن به من فرمودند: با آنان نرمش كن؛ زيرا هر كدامشان‏ به محض اين كه خشم گيرند به كفر گرايند و خيرى نباشد در كسى كه كفر او در خشم است. حضرت موسى بن جعفر عليه السلام فرمود: الرِّفْقُ نِصْفُ الْعَيْشِ. نرمى و خوشخويى و لطف، نيمى از زندگى است. رسول خدا عليه السلام فرمودند: لَوْ كانَ الرِّفْقُ خَلْقاً يُرى‏ ما كانَ مِمّا خَلَقَ اللَّهُ شَىْ‏ءٌ أحْسَنَ مِنْهُ. اگر رفق و نرمش به چشم ديده مى‏شد، آفريده‏اى از آن زيباتر و نيكوتر نبود. حضرت صادق از رسول خدا صلى الله عليه و آله روايت مى‏فرمايد كه: مَا اصْطَحَبَ اثْنانِ إلّا كانَ أعْظَمُهُما أجْراً وَ أحَبُّهُما إلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أرْفَقُهُما بِصاحِبِهِ. دو كس با هم مصاحبت و دوستى نكنند، جز آن كه مزد بيشتر و محبوبيت فزون‏تر نزد خداوند از آن كس است كه به دوست خود نرمش و لطف بيشتر دارد. حضرت صادق عليه السلام فرمود: مَنْ كانَ رَفيقاً فى أمْرِهِ نالَ ما يريدُ مِنَ النّاسِ. هر كه در كار خود داراى نرمش باشد، بدانچه از مردم خواهد، برسد. 👈 ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏ 5 ، ص: 387 👌 ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2